VnReview
Hà Nội

Tìm hiểu về tai nghe Custom In-ear Monitor: dòng tai của dân chơi chuyên nghiệp

Tai nghe In-ear Monitor hay thường được gọi tắt là tai nghe in-ear vốn đã quá quen thuộc với chúng ta. Trên thực tế, tai nghe In-ear Monitor được chia làm 2 kiểu tai nghe gồm Universal IEM và Custom In-ear Monitor.

Universal IEM (Universal fit) chính là loại tai nghe in-ear chúng tai thường thấy, có ống dẫn âm dài nhét sâu vào trong tai, đưa âm thanh tới gần màng nhĩ, sử dụng nút cao sau (ear tips) hay nút tai bọt biển (foam tips) bao quanh ống dẫn âm để làm kín tai cách ly với môi trường âm thanh bên ngoài. Hiện nay thì Universal IEM là một trong những loại tai nghe phổ biến và phát triển nhất hiện tại, được sử dụng rộng rãi.

Custom In-ear Monitor (hay gọi tắt là tai nghe custom, custom IEM hoặc CIEM) hiểu đơn giản chính là một chiếc In-ear Monitor có phần hộp âm (shell, còn gọi là vỏ tai nghe) được làm dựa trên khuôn tai của chính người sử dụng, toàn bộ phần ống dẫn âm và phần vỏ phía bên ngoài đều vừa khít với khoang tai và ống tai của bạn, hoàn toàn không cần sử dụng nút tai (tip) như dạng in-ear thông thường.

Những đặc điểm điểm cơ bản của tai nghe custom

Chất lượng âm thanh: khác với dạng Universal IEM thông thường được đeo bằng nút tai, chất âm sẽ bị ảnh hưởng nhiều với từng loại nút tai, từng cách đeo của mỗi người hay đơn giản là độ fit tai; với một chiếc CIEM thì bạn chỉ có một cách đeo duy nhất và nó vừa khớp chính xác với tai của bạn nên chất âm đến tới tai bạn sẽ chính xác nhất so với thiết kế của nhà sản xuất.

Cách âm: tai nghe CIEM bao kín từ ống tai của bạn cho đến hết khoang tai và nhà sản xuất sẽ tinh chỉnh phần hộp âm để tăng tối đa khả năng cách âm dựa trên hình dạng tai của bạn. Chính vì thế, CIEM có thể giảm tối đa tiếng ồn từ môi trường bên ngoài. Nhờ khả năng cách âm như vậy, bạn rất dễ bắt gặp hình ảnh các nhạc công hay ca sĩ khi biểu diễn trên sân khấu có đeo loại tai nghe CIEM này.

Độ thoải mái: do có phần hộp âm được làm dựa trên chính khuôn tai của người sử dụng nên CIEM đem lại độ thoải mái cao nhất, tốt hơn rất nhiều so với dạng Universal In-ear thông thường. Do hộp âm bao kín cả khoang tai nên là giải pháp rất hợp lý cho những loại tai nghe nhiều drivers, hybrid drivers vốn có kích thước housing khá lớn; bạn có thể đeo những chiếc CIEM một cách hoàn toàn thoải mái.

Quy trình sản suất

Để có được một chiếc CIEM, đầu tiên bạn phải có khuôn tai của bản thân (ears impression). Bạn có thể lấy khuôn tai ở chính nơi bạn đặt làm tai nghe custom hoặc có thể đến các cơ sở về trợ thính hay viện tai mũi họng để lấy. Khuôn tai này cần có độ chính xác cao và lấy được mẫu khoang tai ngoài của bạn cho đến qua đường cong thứ 2 trong ống tai.

Khi có được mẫu khuôn tai nhà sản xuất sẽ làm sạch và xử lý mẫu, rồi sau đó tạo ra khuôn để đúc phần shell (vỏ) của tai nghe. Phần vỏ tai nghe Custom thường được làm bằng acrylic hoặc bằng silicone, vỏ tai nghe custom được làm bằng acrylic sẽ đẹp và trong hơn nhiều so với bằng silicone. Tuy vậy, vỏ tai bằng silicone sẽ đem lại độ thoải mái cao hơn do có tính đàn hồi không cứng như acrylic.

Tiếp theo sau khi có được phần shell đó, nhà sản xuất sẽ xử lý shell, cắt phần đặt connector cho dây dẫn và khoan lỗ dẫn âm, rồi tiếp đến là đặt drivers vào bên trong phần vỏ, tạo các đường dẫn âm từ drivers. Loại drivers thông dụng nhất trên CIEM là loại BA Drivers (công nghệ drivers siêu nhỏ), loại drivers này có những đặc điểm phù hợp về kích thước cũng như các ưu điểm trong âm thanh và ít chịu ảnh hưởng của buồng âm. Bên cạnh đó, một số hãng cũng có sử dụng thêm Dynamic Drivers (công nghệ màng loa thông thường) trong tai nghe, nhưng con số này là không nhiều, và họ luôn sử dụng chung với BA Drivers trong 1 chiếc tai nghe ( công nghệ Hybrid Drivers ).

Trong hình là chiếc tai nghe Oriolus Nhật Bản ở dạng custom

Sau khi đặt driver vào trong vỏ hoàn tất, nhà sản xuất sẽ đóng nắp vỏ để cố định drivers và hoàn thiện chiếc tai nghe, phần nắp này được gọi là faceplate. Sau bước này chiếc tai nghe sẽ được đánh bóng và in các thông tin. Xuyên suốt quá trình sản xuất chiếc tai nghe đều được hãng sử dụng máy đo chuyên dụng để đảm bảo chất âm của chiếc tai nghe theo đúng thiết kế, tổng cộng tới khi xuất xưởng là 3 lần đo do nếu tai nghe không được kiểm tra kỹ bằng máy thì rất dễ dẫn đến trường hợp cùng model nhưng mỗi tai cho chất âm không đồng đều.

Toàn bộ các bước trên đều được các kỹ sư âm thanh hoàn thiện hoàn toàn thủ công, vậy nên thời gian để đặt 1 chiếc custom là khá lâu, thường từ 1-2 tháng.

Góc độ thẩm mỹ

Những chiếc tai nghe custom đều có ngoại hình rất đẹp và đặc biệt là người mua có thể tạo cho mình riêng 1 chiếc custom "không đụng hàng". Nhà sản xuất cũng cung cấp các lựa chọn để làm đẹp chiếc tai nghe với nhiều mức giá và chất liệu khác nhau. Điển hình là việc trang trí phần nắp faceplate bằng gỗ, hình in tùy chọn, kim loại, các chi tiết của đồng hồ cơ,… hay như hãng Jomo Audio còn có faceplate hoa văn Kintsukuroi – nghệ thuật phục chế đường nứt vỡ gốm sứ bằng vàng. Bên cạnh đó còn 1 số lựa chọn xa xỉ như sử dụng bạc, hay thậm chí là vàng trong shell để tăng tính thẩm mỹ.

Một chiếc Jomo4 có shell được trang trí bằng vàng 24k và faceplate với các chi tiết từ đồng hồ cơ.

Giá thành

Với tất cả các yếu tố trên, quá trình sản xuất và trang trí công phu thủ công, cũng như chất âm đáng mơ ước, dẫn đến giá thành của một chiếc CIEM khá cao. Các hãng custom đình đám và nổi tiếng như Vision Ears có giá khởi điểm thấp nhất từ 15-20 triệu đồng cho chiếc tai nghe sử dụng 2 BA Drivers của mình. Hay thậm chí hãng Fitear từ Nhật còn có chiếc MH335 lên tới 60 triệu đồng.

Hiện nay thì ở Việt Nam có thể kể đến Jomo Audio, hãng custom của Singapore có dòng sản phẩm giá rất dễ chịu, giá khởi điểm từ 8,29 triệu đồng cho chiếc Jomo2 với 2 BA Drivers mỗi kênh. Hãng có đủ các sản phẩm trải dài đến phân khúc cấp hi-end với chiếc Flagship Samba và Genesis có giá lần lượt là 38,9 triệu và 62,9 triệu. Lưu ý là mức giá trên tham khảo tại nhà phân phối Xuân Vũ Audio (tainghe.com.vn).

Các dịch vụ bên cạnh Custom in-ear monitor

Dịch vụ reshell: Nhà sản xuất sẽ lấy chính chiếc tai nghe của bạn, phá bỏ lớp vỏ và đặt vào trong 1 chiếc vỏ mới được làm theo khuôn tai của bạn. Đây là 1 giải pháp giá rẻ cho những ai muốn trải nghiệm custom. Chi phí việc reshell được các hãng đưa ra là từ 2,5 – 5,5 triệu đồng. Tuy nhiên cần lưu ý là chất âm của tai nghe sau khi reshell sẽ có sự thay đổi, ít hay nhiều, theo chiều hướng tích cực hay tiêu cực thì tùy từng trường hợp. Và việc reshell cũng sẽ làm giảm tuổi thọ của drivers và chất âm của tai nghe sau reshell cũng không tốt bằng 1 chiếc tai nghe CIEM thực sự. Và rất ít hãng nhận reshell tai nghe Dynamic Drivers, do loại drivers này cho âm thanh chịu nhiều ảnh hưởng của phần vỏ.

Trong hình là chiếc IE800 được "reshell", do sử dụng drivers dynamic nên người ta phải đúc nguyên phần shell cũ vào để đảm bảo chất âm.

Dịch vụ custom tips: loại tips này được làm bằng silicone, vẫn theo cấu tạo của ống tai bạn, ưu điểm là bạn có thể sử dụng tips với những chiếc tai nghe khác của mình. Đem lại cảm giác gần như một chiếc Custom một cách đơn giản, dễ thanh khoản tai nghe khi cần. Chi phí cho 1 cặp tips này vào khoảng 2,5 triệu đồng.

NHM

Chủ đề khác