VnReview
Hà Nội

Khoa học tiết lộ 9 kiểu làm cha mẹ khiến con cái không thành công

Làm cha mẹ là một trong những công việc khó nhất trên thế gian.

Có rất nhiều thứ có thể ảnh hưởng đến sự thành công của một đứa trẻ, như là tình hình kinh tế xã hội, môi trường nơi trẻ sống và cả trình độ giáo dục của cha mẹ.

Mặc dù các nghiên cứu rất khó xác định những kỹ năng làm cha mẹ nào là lý tưởng, bởi vì các nhà nghiên cứu thường không theo dõi các gia đình trong thời gian dài. Song có những hành vi của các bậc cha mẹ mà các nhà khoa học tin rằng có mối liên hệ đến các vấn đề sau này của con trẻ, như tuyệt vọng và lo lắng.

Sau đây là 9 điều các bậc cha mẹ làm có thể khiến đứa trẻ trở thành những con người thất bại, theo các nghiên cứu khoa học được trang Business Insider tổng hợp:

Họ không khuyến khích con trẻ độc lập

Năm 1997, một nghiên cứu của trường Đại học Vanderbult cho thấy cha mẹ kiểm soát con về mặt tâm lý sẽ tạo ra một loạt những hậu quả tiêu cực ở trẻ, như kém tự tin và tự chủ.

Khuyến khích trẻ - đặc biệt là trẻ lứa tuổi thanh thiếu niên – độc lập có thể là điều tốt, đặc biệt khuyến khích khả năng giải quyết xung đột của trẻ, và khuyến khích trẻ có nhiều mối quan hệ.

Ngoài ra, nghiên cứu còn phát hiện ra những bằng chứng cho thấy càng độc lập càng có thể dẫn đến việc tăng khả năng chống lại áp lực của trẻ tuổi teen.

Cha mẹ hay la hét con trẻ

Nghiên cứu năm 2013 của trường Đại học Pittsburgh đã phát hiện ra bằng chứng cho thấy những cách cư xử khó chịu như la mắng, gào thét, chửi thề hoặc lăng mạ có thể gây bất lợi cho hạnh phúc lâu dài của trẻ.

Nghiên cứu kéo dài 2 năm này cũng cho thấy cách la mắng thô bạo có tác hại lớn với trẻ - như gây các vấn đề về hành vi và các triệu chứng trầm cảm.

"Đây là lời cảnh báo lớn với các bậc cha mẹ, vì những lời nói khó nghe với con cái sẽ gây ra vấn đề hành vi cho trẻ, đồng thời khiến trẻ cũng có những hành vi tương tự như thế", tác giả nghiên cứu nói.

Cha mẹ kiểm soát con cái quá mức

Làm một bậc cha mẹ luôn quan tâm đến con cái là điều tốt, nhưng trở thành những bậc cha mẹ quá kiểm soát con cái, có thể khiến trẻ rơi vào tình trạng lo lắng và trầm cảm.

"Nhiều sinh viên có những ông bố, bà mẹ kiểm soát đã báo cáo họ có mức độ trầm cảm cao và kém hài lòng với cuộc sống", các nhà nghiên cứu đã viết như thế trong một nghiên cứu năm 2013 về gần 300 sinh viên trong Tạp chí Nghiên cứu về Trẻ em và Gia đình.

Đó là một trong những nghiên cứu cho thấy sự mối liên hệ giữa những bậc bố mẹ kiểm soát con cái quá mức và mức độ trầm cảm khi trẻ đến độ tuổi học đại học.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra trẻ có những bậc bố mẹ như thế còn kém cởi mở với những ý kiến mới, thường bảo thủ hơn và sử dụng nhiều thuốc giảm đau hơn bình thường.

Cha mẹ để trẻ tự quyết định giờ đi ngủ

Các nhà nghiên cứu của Anh phát hiện ra mối liên hệ giữa giờ giấc đi ngủ không theo quy tắc và những hành vi tệ hại, như là hiếu động thái quá, các vấn đề về đạo đức, gặp khó khăn trong quan hệ bạn bè, tình cảm.

Ngoài ra, giờ đi ngủ thất thường có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bộ não.

"Chúng ta biết rằng sự phát triển những năm đầu đời của trẻ có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và hạnh phục của trẻ sau này. Phá vỡ trật tự của giấc ngủ, đặc biệt vào những thời điểm phát triển quan trọng, có thể tác động lâu dài đến sức khỏe sau này", một trong các tác giả nghiên cứu là Yvonne Kelly nói.

Để trẻ xem TV khi còn nhỏ

Nghiên cứu năm 2007 đăng trên Tạp chí Nhi khoa cho thấy trẻ trước 3 tuổi xem TV nhiều sẽ ảnh hưởng đến khả năng ngôn ngữ, từ vựng, tham gia vào các hoạt động và khiến trẻ có xu hướng đánh nhau với bạn học cùng lớp khi vào mẫu giáo.

Xem TV nhiều cũng có mối liên hệ với các vấn đề về tập trung, chú ý cũng như khả năng đọc và làm toán.

Cha mẹ độc tài

Vào những năm 1960, nhà phát triển tâm lý học Diana Baumride phát hiện ra rằng về cơ bản có 3 kiểu làm cha mẹ: dễ dãi, độc tài và uy quyền.

Kiểu làm cha mẹ lý tưởng nhất là uy quyền – nghĩa là bố mẹ cố gắng hướng dẫn con một cách hợp lý. Và kiểu tệ nhất chính là làm cha mẹ độc tài, những người luôn yêu cầu khắc nghiệt với con cái và không khuyến khích trẻ cởi mở giao tiếp.

Dễ hiểu hơn, cha mẹ độc tài là những người sẽ nói rằng: "Con phải đi thẳng đến điểm A bởi vì bố đã nói như thế". Đó là một kiểu chỉ đạo khắc nghiệt mà không có lời giải thích hợp lý nào để trẻ có thể hiểu.

Cha mẹ dùng ĐTDĐ thường xuyên khi ở bên con cái

Một nghiên cứu vừa được công bố năm nay trên Tạp chí về tâm thần học Translational Psychiatry cho thấy những bố mẹ sao nhãng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ.

Nghiên cứu này được thực hiện đối với chuột, nên chúng ta chưa biết nó có áp dụng với con người hay không. Song điều quan trọng nhất, sự sao nhãng của các bậc cha mẹ vào thiết bị công nghệ không thể là điều gì hay ho. Một số bác sỹ cấp cứu từng chứng kiến sự gia tăng của các ca trẻ bị trọng thương, tin rằng smartphone có thể là nguyên nhân.

Nghiên cứu của trường Đại học Pennsylvania năm 2015 chỉ ra rằng bố mẹ sử dụng smartphone "là mối đe dọa thực sự đối với hạnh phúc và sự phát triển của trẻ em".

Cha mẹ lạnh lùng hay xa cách với con trẻ

Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra cha mẹ ít thể hiện tình cảm nồng ấm với con cái có thể dẫn đến các vấn đề về hành vi ở trẻ, như cảm giác không an toàn và những khó khăn trong tình cảm ở thời thơ ấu và trưởng thành.

Những trẻ em nào không được bố mẹ khen ngợi cũng có thể gặp khó khăn trong giao tiếp xã hội và hay lo lắng.

Cha mẹ dùng đòn roi để trừng phạt con cái

Ảnh hưởng của đòn roi đối với trẻ đã được nghiên cứu từ những năm 80, và sự trừng phạt bằng đòn roi có mối liên hệ đến các vấn đề hiếu động, hung hăng và chống đối ở trẻ.

Trong một nghiên cứu năm 2000, các nhà nghiên cứu phát hiện ra những trẻ tiểu học có vấn đề về hành vi đều có các bậc bố mẹ ưa dùng đòn roi để phạt con cái, và những em này thường có xu hướng phá hoại nhiều hơn.

Năm 2016, nhà phân tích của trường Đại học Texas căn cứ theo nghiên cứu kéo dài 50 năm đối với 160.000 trẻ em đã khẳng định rằng, đòn roi có liên quan đến các vấn đề về sức khỏe tinh thần và nhận thức của trẻ.

Hoàng Lan

Chủ đề khác