VnReview
Hà Nội

Đón xem siêu trăng lớn nhất trong 70 năm qua vào tối nay

Vào lúc 19h52 tối nay theo múi giờ Việt Nam, chúng ta sẽ dược chiêm ngưỡng siêu trăng lớn nhất trong 70 năm qua.

Siêu trăng là một trong những hiện tượng kì thú, vậy siêu trăng là gì và có những bí mật gì đằng sau siêu trăng? VnReview.vn sẽ mang đến cho bạn câu trả lời qua bài dịch từ trang tin Telegraph dưới đây.

Siêu trăng được nhìn thấy sau tượng Chúa cứu thế ở Rio de Janeiro vào tháng 5/2012. Ảnh AP;

Trăng cỡ nào thì được gọi là ‘siêu trăng'

Khi bạn nhìn lên bầu trời đêm và thấy trăng tròn, gần đến nỗi có cảm giác có thể chạm đến nó. Vâng, bạn đã phát hiện ra siêu trăng rồi đấy.

Siêu trăng là những cảnh tượng xảy ra khi trăng tròn có khoảng cách gần nhất với Trái đất. Mặt Trăng quay quanh hành tinh của chúng ta trên quỹ đạo bầu dục nên sẽ có những lúc đến rất gần với Địa cầu, lúc này mặt trăng xuất hiện sáng hơn 30% và lớn hơn 14%.

Siêu trăng không phải là một thuật ngữ chiêm tinh. Tên khoa học của hiện tượng này là perigee-syzygy, nhưng từ "siêu trăng" nghe hấp dẫn hơn, và được sử dụng bởi các phương tiện truyền thông khi mô tả về người láng giềng tiến gần nhất đến hành tinh của chúng ta.

Siêu trăng ở Luân Đôn (Anh) vào ngày 28/9/2015. Ảnh Reuters

Siêu trăng kế tiếp sẽ xuất hiện khi nào?

Vào ngày hôm nay, Thứ Hai 14/11/2016. Siêu trăng này sẽ lớn nhất và sáng nhất trong vòng 70 năm qua. Vì vậy, chắc chắn bạn không nên bỏ lỡ khoảnh khắc này.

Sự kiện thiên văn này sẽ trở lại vào ngày 25/11/2034, theo thông tin từ cơ quan không gian NASA cho biết.

Chúng ta có thể xem siêu trăng như thế nào?

Mặt trăng sẽ lớn nhất vào lúc 19:52 tối nay tại Việt Nam. Paul Thomsett, chủ tịch của Hiệp hội Thiên văn Đông Nam Kent cho biết "Hãy chọn một nơi không có sự ô nhiễm ánh sáng. Chừng nào bầu trời quang đãng và bạn có tầm nhìn tốt về phía Nam, bạn sẽ không gặp khó khăn nào khi nhìn vị hàng xóm gần nhất của chúng ta rực rỡ trên bầu trời đêm. Thời tiết tốt cho phép ngắm trăng mà không cần đến kính viễn vọng. Và nếu bạn bỏ lỡ khoảnh khắc này cũng đừng lo lắng, mặt trăng sẽ nhỏ hơn một chút vào ngày 15/11 thôi."

Chúng ta sẽ thấy chúng như thế nào?

Bên cạnh gần hơn và sáng hơn, mặt trăng sẽ có màu cam và đỏ khi mọc lên, và càng lên cao trên bầu trời, nó sẽ trở về màu trắng hay vàng bình thường.

Mức độ phổ biến của siêu trăng

Chúng xuất hiện khá thường xuyên, mặc dù siêu trăng vào tháng 11 sẽ là cảnh tượng ‘một lần trong đời'. Có 6 siêu mặt trăng vào năm 2016, chúng ta đã nhìn thấy 4, và siêu trăng cuối cùng sẽ xuất hiện vào ngày 14/12 tới.

Mỗi siêu trăng của năm đều có một cái tên, chẳng hạn trăng tròn tháng 10 được gọi là Hunter vì nó xuất hiện rất sớm sau khi mặt trời lặn, và đem đến nhiều ánh sáng hơn cho nông dân làm việc trên các cánh đồng và giúp thợ săn phát hiện động vật hoang dã tốt hơn.

Siêu trăng tại Auckland, New Zealand tháng 8/2014. Ảnh Simon Rungting/REX

Các siêu trăng có thể đến gần Trái Đất đến mức nào?

Trăng tròn tối nay 14/11 sẽ gần nhất trong vòng 70 năm qua. Mặt trăng sẽ cách Trái đất 221.524 dặm. Trong khi đó, siêu trăng gần nhất trong thế kỉ 21 sẽ rơi vào ngày 6/12/2052.

Vậy thủy triều sẽ lớn hơn?

Có thể là có. Chúng ta đều biết rằng thủy triều bị chi phối bởi lực hấp dẫn của mặt trăng, và ở một mức độ thấp hơn là mặt trời. Do mặt trời và mặt trăng sắp xếp khác nhau, điều này ảnh hưởng đến kích thước của thủy triều.

Khi gần Trái Đất, mặt trăng có thể khiến thủy triều cao hơn một chút, và gây ra các biến đổi lớn hơn trong thủy triều.

Bên cạnh đó cũng có những loại trăng khác

Trăng tròn: xuất hiện mỗi tháng và thắp sáng đêm đen

Trăng thu: trăng tròn gần nhất với thời điểm thu phân

Trăng đen: trăng non thứ hai trong một tháng dương lịch. Mặt trăng đen cuối cùng là vào đầu tháng 10/2016 và tiếp theo dự kiến vào năm 2019.

Trăng xanh: hiện tượng xảy ra khi có trăng tròn thứ hai trong một tháng dương lịch và trăng cũng không có màu xanh như tên của nó.

Trăng máu: còn được gọi là hiện tượng che khuất siêu mặt trăng. Đó là khi bóng tối của Trái Đất bao phủ một ánh sáng màu đỏ trên mặt trăng, là kết quả của một sự kết hợp hiếm hoi giữa hiện tượng che khuất và  trăng tròn gần nhất năm. Đã có hiện tượng này vào tháng 9/2015 và dự kiến trăng máu kế tiếp sẽ diễn ra vào năm 2033.

Trăng dâu tây: sự kiện hiếm khi có trăng tròn vào ngày hạ chí. Hiện tượng này xảy ra vào tháng 6/2016 khi 17 giờ của ánh sáng mặt trời nhường chỗ cho bầu trời đêm. Trăng sẽ không xuất hiện màu hồng hay đỏ như cái tên mà do một bộ lạc Algonquin ở Bắc Mỹ nghĩ ra khi họ cho rằng trăng tròn tháng 6 báo hiệu cho mùa thu hoạch dâu đã đến.

Thông tin thêm về mặt trăng

Mặt trăng là vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái đất, có tuổi đời 4,6 tỉ năm và được hình thành từ 30-50 triệu năm sau khi hệ mặt trời được hình thành.

Mặt trăng nhỏ hơn so với Trái đất và kích thước tương đương với sao Diêm Vương (Pluto). Trong thực tế diện tích bề mặt Mặt Trăng thực sự ít hơn so với diện tích bề mặt của khu vực châu Á - khoảng 14,6 triệu dặm vuông, theo thông tin từ space.com

Khi mặt trăng đối diện với mặt trời, chúng ta thấy trăng tròn như thể được thắp sáng lên bởi mặt trời. Khi ở giữa, chúng ta thấy một mặt trăng lưỡi liềm bởi vì chỉ thấy một lượng ánh sáng mặt trời phản chiếu.

Mặt trăng cungx có ‘động đất', gây ra bởi lực hấp dẫn của Trái đất. Các chuyên gia tin rằng mặt trăng có một lõi nóng chảy, tương tự Trái đất.

Một bước nhảy vọt khổng lồ...

Chỉ có 12 người đã từng đi trên mặt trăng và tất cả đều mang quốc tịch Mỹ, trong đó nổi tiếng nhất là Neil Armstrong - người đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng vào năm 1969 trên tàu Apollo II.

Phi hành gia Edwin E. "Buzz" Aldrin Jr tạo dáng chụp hình bên cạnh lá cờ Mỹ trong sứ mạng tàu Apollo 11. Ảnh AP

Lần cuối cùng nhân loại cử người tới mặt trăng là vào năm 1972 khi Gene Cernan trên tàu Apollo 17.

Mặc dù Armstrong là người đàn ông đầu tiên đi bộ trên mặt trăng, Buzz Aldrin là người đầu tiên tiểu tiện trên đó?! Trong khi hàng triệu người xem cuộc hạ cánh trực tiếp trên truyền hình, Aldrin đã buộc phải đi tiểu trong một ống trang bị bên trong bộ đồ không gian của mình.

Khi các phi hành gia cởi mũ bảo hiểm sau khi đi bộ trên mặt trăng, họ cảm thấy một mùi rất mạnh mà theo lời Armstrong mô tả là "tro ướt trong một lò lửa" và Aldrin là "thuốc súng gây kiệt sức". Đó là mùi của bụi mặt trăng.

Khoáng sản armalcolit phát hiện trong quá trình hạ cánh mặt trăng đầu tiên và sau đó tìm thấy tại các địa điểm khác nhau trên Trái đất, được đặt tên theo ba phi hành gia Apollo 11 là Neil Armstrong, Buzz Aldrin và Michael Collins.

Ước tính có khoảng 600 triệu người đã theo dõi tàu Apollo 11 hạ cánh trực tiếp trên truyền hình, một kỷ lục thế giới cho đến khi bị phá vỡ bởi 750 triệu người theo dõi đám cưới của Hoàng tử xứ Wales và công nương Diana Spencer năm 1981.

Trung Hiếu

Chủ đề khác