Những nhóm máu hiếm nhất trên thế giới, quý hơn vàng

Nếu từng "Google" nhóm máu hiếm nhất, bạn có lẽ sẽ nhận được thêm nhiều câu hỏi nữa thay vì những câu trả lời mong muốn.

Câu trả lời ngắn gọn dành cho bạn: AB- là nhóm máu hiếm nhất trong số 8 nhóm máu chính. Chỉ chưa đầy 1% số người hiến máu tại Mỹ có nhóm máu AB-. Đây cũng là nhóm máu hiếm trên toàn thế giới, với tỉ lệ giao động từ 0,06 - 3% dân số của một quốc gia.

Nhưng sự thật là, có hàng chục nhóm máu khác hiếm hơn AB-, và những nhóm máu mới hơn, hiếm hơn nữa đến nay vẫn chưa được khám phá ra.

Trước khi đi sâu vào những nhóm máu siêu hiếm, hãy nhớ lại thành phần của máu. Máu của chúng ta, bất kể thuộc nhóm nào, đều có chứa plasma. Chứa trong plasma gồm các thành phần sau:

- Các tế bào bạch cầu, có chức năng chống lại nhiễm trùng

- Các tiểu cầu, hỗ trợ đông máu

- Các tế bào hồng cầu, có chức năng vận chuyển oxy đi khắp cơ thể và loại bỏ carbon dioxide.

Trên bề mặt của các tế bào hồng cầu là các proteins và đường gọi là kháng nguyên. Chúng là dấu hiệu để nhận biết từng loại tế bào. Có 4 kháng nguyên chính tạo nên 4 nhóm máu chính. Chúng là A, B, AB, và O.

Nhóm máu A có kháng nguyên A, nhóm máu B có kháng nguyên B, và nhóm máu AB có cả kháng nguyên A và B. Tuy nhiên, nhóm máu O không có kháng nguyên A lẫn B. Những nhóm máu ABO này tiếp tục được phân loại thành Rh+ và Rh-. Rh, viết tắt của Rhesus, là một protein khác được tìm thấy trên bề mặt của các tế bào hồng cầu. Những người có Rh trên tế bào hồng cầu là Rh+. Những người không có là Rh-.

Yếu tố này chia 4 nhóm máu chính thành 8 nhóm nhỏ. Tại Mỹ, phân bố các nhóm máu như sau:

- O+ chiếm 37,4% dân cư

- O- chiếm 6,6%

- A+ chiếm 35,7%

- A- chiếm 6,3%

- B+ chiếm 8,5%

- B- chiếm 1,5%

- AB+ chiếm 3,4%

- AB- chiếm 0,6%

Bạn có thể xem phân bố các nhóm máu tại một số quốc gia khác trên thế giới tại;đây. Bởi nhóm máu được quyết định bởi di truyền, một số quốc gia sẽ có một nhóm máu nhiều hơn các nhóm máu khác, tuỳ thuộc vào thành phần dân tộc tại quốc gia đó.

Biết được nhóm máu của bạn là điều rất quan trọng, giúp các bác sỹ biết nhóm máu nào bạn có thể nhận trong trường hợp cần truyền máu. Nhận sai nhóm máu có thể dẫn đến một phản ứng miễn dịch gây đe doạ đến tính mạng. Những người có nhóm máu AB+ được gọi là "người nhận truyền máu phổ thông", có nghĩa họ có thể nhận máu từ những người với bất kỳ nhóm máu nào (nhưng họ chỉ có thể hiến máu cho những người có cùng nhóm máu với mình). Những người có nhóm máu O- được gọi là "người cho máu toàn năng" bởi nhóm máu của họ tương thích với tất cả các nhóm máu khác (nhưng họ chỉ có thể nhận máu O-). Những người có nhóm máu O+ có thể hiến máu cho những nhóm máu + khác (như A+ hay AB+). Do đó, nhu cầu tìm kiếm nhóm máu O, dù là + hay -, đều rất cao.

Những người với các nhóm máu hiếm hơn sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình truyền máu, bởi tìm được người hiến tặng tương thích trong thời buổi khủng hoảng có thể không đơn giản.

Những nhóm máu hiếm nhất

Có những người không hề có kháng nguyên Rh. Những người này có một nhóm máu gọi là Rhnull. Nhóm máu này được phát hiện lần đầu vào khoảng 50 năm trước trong cơ thể một người Úc bản địa, và là nhóm máu cực kỳ hiếm - trên thế giới, chưa đến 50 người có nhóm máu Rhnull từng được biết đến.

Rhnull đôi lúc được gọi là "máu vàng". Đó là bởi bao nhiêu máu Rhnull sẽ đổi được bấy nhiêu vàng, khi mà nó được xem là một nhóm máu "phổ thông" mà bất kỳ ai với các nhóm máu hiếm trong hệ thống Rh cũng có thể dùng được. Nhưng vấn đề nan giải là những người có nhóm máu Rhnull chỉ có thể nhận máu từ những người hiến có nhóm máu Rhnull mà thôi.

Có những nhóm máu khác cũng rất hiếm, nếu không muốn nói là hiếm hơn cả Rhnull. Tính đến năm 2019, Hiệp hội Truyền máu Quốc tế, một hiệp hội khoa học chuyên nghiên cứu về truyền máu, đã ghi nhận 360 kháng nguyên nhóm máu, trong đó 322 kháng nguyên được gom vào 36 hệ thống nhóm máu. 38 kháng nguyên còn lại hiện chưa được gom vào bất kỳ hệ thống đã được biết nào.

Những con số nói trên liên tục thay đổi, với nhiều kháng nguyên nhóm máu mới đang được thêm vào những hệ thống nhóm máu khác nhau, và thỉnh thoảng lại có những kháng nguyên bị lược bỏ dựa trên dữ liệu mới. Tất cả những điều này có nghĩa rằng xác định được nhóm máu nào hiếm nhất trong số các nhóm máu đơn giản là điều bất khả thi.

Minh.T.T (Theo HowStuffWorks)