Ý đồ của Facebook đằng sau Internet.org

Facebook và các công ty khác đã hợp tác để tạo nên Internet.org, một tổ chức giúp đem kết nối Internet tới những thị trường đang phát triển. Mục tiêu này nghe có vẻ rất tốt đẹp, song có thể những lợi ích sâu xa ẩn giấu phía sau mới thực sự là thứ Facebook đang theo đuổi.

Facebook cho rằng, công ty đang thực hiện một nhiệm vụ cao cả là đưa nhiều người tiếp cận với thế giới online hơn, song hoạt động này cũng sẽ giúp cho báo cáo kinh doanh hàng quý của Facebook trở nên tươi sáng hơn. Lý do là bởi để có thể sử dụng Internet tại những thị trường mà Internet.org theo đuổi, người dân sẽ phải tạo tài khoản Facebook. Nhà báo Evgeny Morozov của tờ New York Times cho rằng với điều kiện như vậy, Internet.org không phải là giải pháp phổ cập Internet tốt nhất và đáng nể như đã hứa hẹn. Thậm chí, cách tiếp cận này còn có một số điểm trừ.

Đầu tiên, Facebook sẽ là con đường duy nhất để người dùng bước chân vào thế giới online tại một số thị trường. Điều này có nghĩa rằng trước khi có thể truy cập Internet, họ sẽ phải tạo một tài khoản Facebook. Nhờ đó, số lượng người dùng Facebook chắc chắn sẽ tăng lên, hơn nữa công ty lại có thể thu thập nhiều thông tin cá nhân để phục vụ quảng cáo hơn.

Các lập trình viên và dịch vụ online sẽ phải thiết kế sao cho ứng dụng của mình có thể hoạt động ngay bên trong Facebook nhằm thu hút được nhiều người dùng nhất có thể, đặc biệt là những người không muốn trả thêm tiền để sử dụng dịch vụ mất phí của Facebook.

"Một khía cạnh đang gây tranh luận trong chiến lược của Internet.org – vốn đã được triển khai thử nghiệm tại Philippines, Paraguay và Tanzania – là mô hình trả tiền theo ứng dụng. Theo đó với từng ứng dụng, người dùng sẽ phải trả các mức cước sử dụng mạng khác nhau", theo Morozov. "Vì thế, mặc dù tất cả các ứng dụng đều ngang bằng nhau, một số sẽ được ưu ái hơn khi được Internet.org hỗ trợ miễn phí, trong khi người dùng sẽ phải trả tiền để sử dụng những ứng dụng còn lại". Một khi đã có đủ người dùng dịch vụ miễn phí, nhiều người hơn sẽ sẵn sàng bỏ tiền để có được dịch vụ tính cước.

Facebook sẽ là người trung gian cung cấp nhiều dịch vụ online tới các thị trường đang phát triển. Không những vậy, mạng xã hội này sẽ là công cụ duy nhất để người dân sử dụng chúng, từ ứng dụng ngân hàng, tài chính, giáo dục cho tới bất cứ dịch vụ nào đang tồn tại trên Internet.

"Mặc dù Mark Zuckerberg nói rằng ‘kết nối Internet' là quyền con người trong bài diễn văn của Internet.org, bạn nên nghĩ kĩ trước khi tham gia. Bởi dù sao, đến một thư viện miễn phí nhưng lại không có sách, hay vào hiệu sách nhưng không có tiền thì cũng không có gì vui vẻ. Đây cũng là điều mà Internet.org đem đến cho khách hàng khi tính phí cước với hầu hết những dịch vụ quan trọng", Morozov cho biết.

Dù Facebook và những công ty đồng minh có nói gì, "họ vẫn là những công ty tìm kiếm lợi nhuận, với lợi ích bên trong khác hẳn so với những người dân thông thường". Mặt khác, việc triển khai Internet tới những vùng kém phát triển hơn của thế giới chắc chắn không phải là một công việc dễ dàng, nhất là khi Google cũng đã có kế hoạch tương tự cho riêng mình.

Việt Dũng

Theo BGR