Tìm kiếm chiến thắng: Cuộc chiến cuối cùng của một chiến binh công nghệ Trung Quốc với Google

Qi Lu, cựu giám đốc Bing của Microsoft, nói rằng ông có thể dẫn dắt Baidu thống trị mảng trí tuệ nhân tạo.

Theo Wall Street Journal, trong hơn hai mươi năm qua, Qi Lu, một bậc thầy công nghệ tìm kiếm, đã thất bại trong hai cuộc "đại chiến" với Google: đầu tiên ở Yahoo, và sau đó ở Bing của Microsoft.

Qi Lu, một nhân tài công nghệ nhưng cũng đã từng thất bại với Bing và Yahoo, nay tự tin sẽ dẫn dắt Baidu vượt Google trong lĩnh vực AI.

Bốn tháng trước đây, ông đã chuyển về sinh sống ở quê hương Trung Quốc để đón nhận một thách thức mà một số người trong thế giới công nghệ sẽ nghĩ đó như một hành động của chàng Đông ky xốt: Hồi sinh Baidu. Mảng tìm kiếm cốt lõi của Baidu đã từng làm cho nó trở thành Google của Trung Quốc nhưng nó đã bị ngáng đường bởi những quyết định kém cỏi, những vụ tai tiếng và lợi nhuận tụt giảm, khiến cho tương lai của nó trở nên bấp bênh, bất định.

Ông Lu nói ông tự tin có thể xoay chuyển tình thế của Baidu – và thách thức Google một lần nữa, lần này trên mặt trận mới. Đó là trí tuệ nhân tạo (AI).

Ông Lu là người có xu hướng khá ngạo nghễ. Khi ông rời Yahoo để gia nhập Microsoft năm 2009, ông đã "ném găng tay" thách đấu Google, nói rằng Bing sẽ là một đối thủ đáng gờm.

Bây giờ, với Baidu, ông Lu nói: "Bây giờ là thiên thời, địa lợi, nhân hoà". Sáng tạo đang diễn ra với tốc độ nhanh hơn ở Trung Quốc so với ở Mỹ, ông nhận xét.

Chẳng hạn, lượng người dùng Internet di động Trung Quốc đã cất cánh bởi vì những ngành truyền thống như ngân hàng, bán lẻ đang yếu đi và dễ dàng bị gián đoạn và với số lượng lập trình viên quy mô lớn của Baidu đặt công ty vào vị thế là người đi đầu thế giới về trí tuệ nhân tạo.

Ông Lu hiện là nhân vật số hai ở Baidu, sau đồng sáng lập kiêm CEO Robin Li. Là Phó chủ tịch kiêm COO, ông Lu (năm nay 55 tuổi) đang làm rung chuyển mọi thứ. Huỷ bỏ nhiều sản phẩm không hứa hẹn, sáp nhập ba bộ phận xe tự lái thành một và loại một số lãnh đạo cấp cao.

Mặc chiếc áo sơ mi polo xanh sậm, đi sandal nâu nhạt và tất đen, ông trông giống như hàng ngàn lập trình viên ở trụ sở chính Baidu ở Bắc Kinh. Có điều ông nổi tiếng là người nghiện công việc, ở văn phòng từ 7 giờ sáng đến tối muộn. Ông nói rằng ông thường hỏi tại sao con người cần phải ngủ.

Sau khi điều hành nhóm Office và tìm kiếm của Microsoft, ông Ly là một ứng cử viên cho chức vụ CEO của hãng phần mềm khổng lồ Mỹ. Thế nhưng, thật trớ trêu là công việc này lại đến tay cấp dưới của ông, là Satya Nadella. Ông Lu và Microsoft nói lời chia tay hồi tháng Chín năm ngoái. Lý do Lu đưa ra là vấn đề sức khoẻ của ông.

Kinh nghiệm, chuyên môn kỹ thuật và sự siêng năng của ông đã đưa ông trở thành ứng cử viên được tìm kiếm nhiều nhất đối với hầu hết tất cả các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc. Ông Lu nói đã từ chối nhiều lời mời ở các công ty mạnh hơn, lớn hơn bởi vì những công ty này chỉ yêu cầu có 70% năng lực của ông, trong khi Baidu đòi hỏi đến 100%.

Ông mong muốn trao tất cả những gì ông có. Sau khi Google rút khỏi Trung Quốc vì lý do kiểm duyệt và hack email hồi năm 2010, Baidu trở thành lực lượng thống trị trong lĩnh vực công nghệ Trung Quốc, cùng với các doanh nghiệp lớn Alibaba và Tencent.

Sau đó Baidu vấp ngã. Công ty đã bỏ lỡ làn sóng Internet di động, đổ hàng tỷ đô la vào nhóm mua, chuyển phát món ăn và các dịch vụ khác mà hiện đều đang gặp khó khăn. Năm ngoái, sau khi một sinh viên bị ung thư qua đời sau khi theo phương pháp trị liệu anh tìm thấy trên Baidu, các nhà chức trách đã siết chặt quy định về quảng cáo thuốc, một nguồn thu nhập khổng lồ của Baidu. Lợi nhuận đã giảm 9,3% trong quý đầu tiên của năm 2017 so với năm trước đó.

Nay qui mô vốn hoá của Baidu chưa bằng ¼ của Tencent và Alibaba. Trong năm ngoái, giá cổ phiếu của Tencent và Alibaba tăng lần lượt là 71% và 51%. Trong khi đó, Baidu lẹt đẹt ở mức tăng 8%.

Baidu cần phải cải tổ mảng kinh doanh, khôi phục lại danh tiếng và khởi động lại tinh thần cũng như giá cổ phiếu.

Để làm điều đó, ông Lu đầu tiên sẽ phải bảo vệ mảng kinh doanh cốt lõi của công ty – mảng tìm kiếm. Lợi thế của nó đang bị xói mòn do người dùng online chuyển hướng sang các trang thương mại điện tử mà truyền thông xã hội. Ở Trung Quốc năm ngoái, doanh thu quảng cáo thương mại điện tử đã vượt quảng cáo công cụ tìm kiếm, theo báo cáo của công ty iResearch.

Giải pháp của ông Lu: làm cho thoại, ảnh và video có thể tìm kiếm được và mở rộng tìm kiễm sẵn có với xe hơi, trợ lý cá nhân ảo như Echo của Amazon và các thiết bị phần cứng khác.

Sau đó ông sẽ phải đảm bảo những cá cược của Baidu về tương lai là khả thi.

Ông đang chi vung tay để tuyển những tài năng hàng đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, tăng chi phí nghiên cứu và phát triển lên đến 2,8 tỷ nhân dân tệ (412 triệu USD) trong quý đầu năm 2017, tăng 35% so với năm ngoái. Các tài năng đó sẽ phục vụ cho các công nghệ tìm kiếm, nhận diện giọng nói và xe tự lái.

Xe tự lái là nơi mà ông Lu nghĩ Baidu có thể thay thế công ty mẹ Alphabet của Google để trở thành người dẫn đầu thế giới.

Cũng như Google đã làm để phổ biến hệ điều hành di động Android, tháng trước ông Lu tuyên bố Baidu sẽ mở công nghệ xe tự lái cho các bên khác để giúp phát triển các phương tiện tự hành. Ông nói công ty đang đi đúng hướng để sản xuất hàng loạt xe tự hành đầy đủ vào đầu năm 2021.

Phản ứng từ chính phủ và các nhà sản xuất với dự án này, có tên là "Dự án Apollo" là raatskhar quan, ông cho biết. Sự hỗ trợ của chính phủ và chia sẻ dữ liệu giữa các đối tác sẽ tăng tốc cùng sự phát triển của công nghệ. "Nếu Apollo tiến triển tốt, chúng tôi sẽ bắt kịp và thậm chí vượt qua Google", ông nói.

Google từ chối bình luận về phát biểu này của ông Lu.

Minh Hương