Loa thanh sound bar tạo ra âm thanh vòm như thế nào?

Ý tưởng đằng sau hệ thống âm thanh vòm truyền thống khá đơn giản: các loa được đặt xung quanh người nghe sẽ phát ra âm thanh xung quanh người nghe. Nhưng các loa thanh (sound bar) thế hệ mới lại được quảng cáo là có khả năng phát ra âm thanh vòm, dù chỉ có một loa duy nhất đặt trước mặt người nghe. Làm sao điều này có thể xảy ra được?

Theo HowToGeek, đây hầu hết chỉ là những lời bịa đặt mà thôi!

Tính năng "âm thanh vòm" mà các loa thanh quảng cáo, đặc biệt là các mẫu loa giá rẻ, thực ra chỉ là hiệu ứng âm thanh stereo mạnh hơn bình thường phát ra từ 2 hoặc nhiều trình điều khiển loa được tích hợp trong loa thanh đó.

Các loa thanh đắt tiền hơn, đặc biệt là các loa thanh mới nhất có tính năng Dolby Atmos, thì có thể giả lập âm thanh vòm với hiệu quả cực kỳ đáng ngạc nhiên. Đây cũng không phải âm thanh vòm "thứ thiệt" - bạn không thể thay đổi quy luật vật lý được - nhưng nó tạo ra cảm giác rất thực nhờ việc làm cho các làn sóng âm dội vào tường trong phòng và vọng lại.

Các loa thanh giá rẻ chắc chắn tốt hơn loa TV, nhưng không thể tạo ra âm thanh vòm đúng nghĩa

Một bộ loa thanh thông thường, có giá tối đa 200 USD, thường chỉ là một hệ thống loa stereo có chất lượng hơn đôi chút so với các loa trên TV. Các loa thanh này thậm chí không thể "làm giả" âm thanh vòm, nhưng ít ra, chúng cũng có sức mạnh tối thiểu 100 watts, âm thanh nghe rõ ràng và giàu âm hơn so với các hệ thống loa TV được tích hợp sẵn. Một số bộ loa thanh còn đi kèm một loa sub (hệ thống stereo 2.1), nhưng các trình điều khiển loa vẫn phải cần 2 luồng âm thanh để phát được âm thanh stereo tiêu chuẩn.

Một số loa thanh được tích hợp chế độ âm thanh vòm, hoặc trong phần mềm điều khiển chúng có profile giả lập âm thanh vòm để tạo thêm không gian giữa các kênh trái - phải của âm thanh xuất ra nhờ thay đổi tần số và thời gian. Nhưng về cơ bản, bạn vẫn đang nghe 2 kênh âm thanh mà thôi, và cả hai kênh này đều phát ra từ trước mặt bạn.; Ví dụ, một loa thanh LG 2.1 giá 150 USD có 1 loa sub và 6 loa woofer, nhưng nó cũng chỉ hỗ trợ 2 kênh âm thanh.

Vậy còn các loa thanh trung cấp với 5 trình điều khiển loa khác nhau, hay thậm chí là 7 trình điều khiển loa? Trong trường hợp này, mỗi trình điều khiển có thể chơi một kênh riêng biệt từ một đoạn nhạc 5.1 hoặc 7.1, và tai bạn sẽ nghe được mọi âm thanh phát ra. Ví dụ, một mẫu loa thanh của Samsung có giá 399 USD có 5 loa trong một thanh, tương ứng với kênh giữa, trái trước, phải trước, vòm trái, vòm phải. Bạn sẽ nghe được các kênh trước, bên và sau, giống hệt như chúng xuất phát từ các nguồn khác nhau, nhưng thực ra chúng đều phát ra từ ngay trước mặt bạn. Có còn hơn không, nhưng rõ ràng chất lượng âm thanh không thể bằng một hệ thống âm thanh vòm đích thực với các loa được đặt đúng vị trí xung quanh người dùng. Các loa thanh mà chúng ta đang nói đến ở đây thực ra không đáng được gọi là "âm thanh vòm". Chúng chỉ là âm thanh đa kênh mà thôi.

Các loa thanh sử dụng không gian phòng để giả lập âm thanh từ nhiều hướng

Với mức giá cao hơn, bạn sẽ được trải nghiệm âm thanh hấp dẫn hơn nhiều. Với sự xuất hiện của các công cụ phần mềm âm thanh vòm tiên tiến như Dolby Atmos và một số kỹ thuật thông minh, các hệ thống loa thanh phức tạp có thể tạo ra âm thanh vòm giả lập cực kỳ ấn tượng chỉ bằng một thiết bị duy nhất (thường được dùng thêm với 1 loa sub để tăng độ sâu cho bass). Điều này có thể thực hiện được nhờ việc chỉnh lại các trình điều khiển âm thanh theo những hướng nhất định để dội các làn sóng âm vào tường trong phòng và quay lại phía người nghe từ các hướng khác.

Các bạn có thể xem đoạn video dưới đây về ví dụ minh hoạ hiệu ứng âm thanh vòm đạt được thông qua giả lập 5.1

Đây là một công nghệ rất tuyệt, không phải bởi khả năng ghép tất cả sức mạnh âm thanh vào một thanh loa duy nhất, mà bởi khả năng xử lý âm thanh Dolby Atmos - vốn thực hiện những điều chỉnh nhỏ về âm lượng, thời gian và tần số ngay khi đang phát - cho phép âm thanh "lừa" bộ não của bạn nghĩ rằng nó đến từ nhiều hướng khác nhau.

Tất nhiên, tuỳ thuộc vào cấu trúc của căn phòng bạn đang nghe nhạc nữa. Hiệu ứng âm thanh vòm đạt được cao nhất khi bạn ngồi giữa phòng, đối diện với TV, các bức tường đối xứng nhau, trần nhà không quá cao hay quá tù, và tường phía sau lưng người nghe cùng khoảng cách từ người nghe đến TV. Việc sắp xếp được như vậy rất phức tạp, ví dụ nếu bạn có một phòng bếp thiết kế mở nằm bên trái phòng khác, các kênh âm thanh vòm dội vào bên trái sẽ mềm và ít rành mạch hơn bên phải.

Tuy nhiên, công nghệ này cực kỳ đắt đỏ. Một chiếc loa thanh loại này của LG (SJ9) có thể có giá đến 900 USD, và mẫu tương tự từ Sony có giá 1300 USD.

Âm thanh vòm thực sự chỉ có thể đến từ các loa riêng biệt

Còn một loại loa thanh phát âm thanh vòm khác, nằm giữa hai mức giá nêu trên: một hệ thống gồm 4 loa, mang lại âm thanh vòm thực sự. Một vài loa thanh đi kèm với 1 loa sub và 2 loa kênh sau nhỏ hơn, có khả năng mang lại âm thanh vòm thực sự nếu được sắp xếp theo kiểu 5.1 (các kênh trung tâm, trái, phải đều phát ra từ thanh loa chính ở trước mặt). Dù đây là âm thanh vòm thực sự, nhưng lại không phải là một thứ gì đó thực sự đặc sắc: về cơ bản, đây chỉ là hợp nhất 3 loa và 1 loa đơn để phục vụ mục đích làm đẹp là chính. Nó không được xếp vào nhóm như các lựa chọn trên, và cũng không phải là điều mà người ta nghĩ tới khi tìm mua một "loa thanh".

Bạn có nên mua loa thanh có âm thanh vòm không?

Các loại loa này có đáng giá không? Còn tuỳ. Ngày nay, các hệ thống âm thanh vòm gồm nhiều loa đều rẻ hơn nhiều so với các loa thanh siêu sang có thể tạo hiệu ứng âm thanh vòm. Ví dụ, một hệ thống loa LG 5.1 với các loa riêng lẻ, công suất 500 watt, có giá chỉ 250 USD, tức còn ít hơn 1/3 số tiền để mua loa thanh.

Các hệ thống âm thanh vòm rất phức tạp, và không phải lúc nào cũng đẹp. Do đó, nếu bạn không thể chạy dây cho các loa âm thanh vòm của mình trong phòng, hoặc nếu bạn không muốn nhìn thấy các loa phụ kia đặt quanh nhà, thì một loa thanh hỗ trợ âm thanh vòm sẽ là lựa chọn tốt nhất.

Tấn Minh