Người Maya cổ đại từng rất tự hào về hàm răng. Rất lâu trước khi người châu Âu biết lấp đầy những khoảng trống trong khuôn miệng bằng vàng, những người dân ở Mesoamerica đã nở nụ cười rạng rỡ với ngọc bích, ngọc lam, vàng, máy bay phản lực hoặc đá quý hematit.
Theo các nghiên cứu khảo cổ học, bất kể là nam hay nữ, giàu hay nghèo, có vẻ nhiều người đã đến nha sĩ khi còn trẻ để được khoan răng và lấp đầy đồ trang sức, đá quý hoặc khoáng chất. Các lớp khảm này sẽ tồn tại suốt đời và có thể có ý nghĩa tâm linh. Nhưng bọc răng sứ tại thời điểm này có thể không hoàn toàn chỉ mang tính thẩm mỹ.
Nghiên cứu mới về loại chất được sử dụng để dán đá quý vào răng của người Maya đã làm nổi bật một vài đặc tính vệ sinh và điều trị tiềm năng. Chất trám này không chỉ có tính năng kết dính cực kỳ tốt, bằng chứng là có thể giữ viên ngọc tại chỗ dán vào răng trong hơn 1000 năm, mà các thành phần của nó có khả năng chống sâu răng, giảm viêm và nhiễm trùng trong miệng.
Sự pha trộn phong phú của các thành phần hữu cơ khiến các nhà khảo cổ cho rằng, chất giống trám răng không chỉ được sử dụng như một loại keo chống thấm nước. Thay vào đó, việc gắn những viên đá nhỏ vào răng cửa và răng nanh trong thời kỳ đầu trưởng thành có thể đi kèm với một số biện pháp bảo vệ chống lại sâu răng.
Những thủ thuật khoan để đưa những viên đá quý này vào răng được thực hiện một cách chuyên nghiệp, hiếm khi tác động đến tủy răng của các dây thần kinh và mạch máu ở trung tâm. Những chiếc răng cổ được phân tích trong nghiên cứu này đến từ 3 địa điểm khảo cổ của người Maya ở Guatemala, Belize và Honduras, và những người có răng được đính đá quý là những người bình thường, không phải đến từ nguồn gốc tinh hoa.
Trong chất trám được dùng để gắn đá quý vào răng, các nhà nghiên cứu đã xác định được 150 phân tử hữu cơ thường được tìm thấy trong nhựa thực vật. Tùy thuộc vào nguồn gốc của răng trên bán đảo Yucatan, mỗi hỗn hợp chất trám có danh sách thành phần hơi khác nhau, nhưng các thành phần chính phần lớn giống nhau.
Những chiếc răng của người Maya cổ đại được phân tích trong nghiên cứu
Hầu hết các loại chất trám răng nha khoa cho thấy các hợp chất liên quan đến nhựa cây thông, được cho là có chứa các đặc tính giống như kháng khuẩn. Hai trong số 8 chiếc răng giữ lại tàn tích của sclareolide , một hợp chất thực vật có đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm. Nó cũng thường được sử dụng trong ngành công nghiệp nước hoa, vì nó có mùi khá dễ chịu.
Loại tinh dầu từ các loại cây thuộc họ bạc hà cũng rất phổ biến trong chất làm kín, cho thấy tác dụng chống viêm tiềm ẩn. Những phát hiện này không gây bất ngờ cho các nhà nghiên cứu. Bên cạnh đó còn rất nhiều bằng chứng cho thấy việc vệ sinh răng miệng đã được người Maya cổ đại coi trọng. Người dân trong nền văn minh này thường xuyên đánh bóng răng của họ, và nếu răng bị sâu, họ sẽ nhổ chúng đi.
Tuy nhiên, những thực hành điều trị hơn đối với loại hình nha khoa này đã bị lu mờ trong lịch sử bởi những đồ trang trí hào nhoáng thời bấy giờ. Các cạnh răng của người Maya thường được mài thành hình chóp nhọn , sau đó được khảm bằng đá quý. Trong quá khứ, điều này chỉ được coi là lý do nghi lễ hoặc thẩm mỹ. Tất cả những điều này cho thấy nha khoa từ thời Maya đã được coi như một loại hình nghệ thuật, nhưng những phát hiện mới cho thấy việc sử dụng rộng rãi các chỉnh sửa răng có thể không chỉ là làm đẹp.
Trên thực tế, rất nhiều người đã gắn đá hay điều trị răng xong cũng không cho thấy họ có địa vị xã hội nào đó. Mặc dù những cách làm răng này cho thấy một kỹ thuật vừa phức tạp vừa hiệu quả trong việc cung cấp các dịch vụ bọc răng sứ lâu dài, nhưng các ngôi mộ chôn cất của những cá nhân được lấy mẫu rằng lại cho thấy, họ không phải là những cá nhân ưu tú. Thay vào đó, một bộ phận rộng rãi của xã hội Maya được hưởng lợi từ chuyên môn của những cá nhân sản xuất các loại chất trám răng này.
>>> 21 bí ẩn chưa được khoa học giải thích rõ ràng.
Nguồn sciencealert
