Cuối năm 2018, tôi lên những cơn trầm cảm nặng và phải đi khám bác sĩ tâm thần ở một bệnh viện lớn. - VnExpress

<article> Bác sĩ kê đơn thuốc nhưng tình trạng của tôi không tiến triển nhiều. Tôi tái khám và được ông cho số điện thoại để liên lạc với một chuyên gia tâm lý, cùng lời dặn dò "nên gặp càng sớm càng tốt".Tôi được chuyên gia tâm lý hẹn gặp ở một quán cà phê trung tâm Hà Nội. Chị giới thiệu là thạc sĩ, tác giả sách về tâm lý. Trong cuộc gặp, chị hỏi về hoàn cảnh gia đình, nguyên nhân dẫn tới bệnh tật.Khi tôi đề cập đến việc bệnh trầm cảm của mình có thể ảnh hưởng tiêu cực tới các con, chuyên gia tâm lý khuyên nên đưa bọn trẻ tới gặp để trị liệu luôn. Chị hỏi về nguồn tài chính hỗ trợ tôi duy trì cuộc sống, đề nghị được nói chuyện với nhà chồng tôi để thay tôi trình bày về bệnh tật của mình và xin họ hỗ trợ chi phí điều trị.Thấy thiếu tin tưởng, tôi từ chối với lý do chưa cần hỗ trợ xin tiền chữa bệnh. Sau cuộc gặp, chị nhắn tin số tài khoản để yêu cầu chuyển tiền buổi trị liệu thứ nhất. Chi phí cho một buổi điều trị là sáu trăm nghìn đồng. Chị cũng nhắn tin khuyên tôi nên tiếp tục chương trình hỗ trợ tâm lý từ người có "chuyên môn". Không đủ niềm tin, tôi từ chối buổi trị liệu thứ hai.Cuộc gặp gỡ với chuyên gia không cho tôi thấy sự đồng cảm và chia sẻ. Những người đồng bệnh mà tôi từng gặp có sự thấu hiểu hơn nhiều so với chuyên gia tâm lý. Chuyên gia chỉ tìm cách gợi ý giải pháp giúp tôi có điều kiện kinh tế để chữa bệnh thay vì thực sự quan tâm tới bản thân căn bệnh.Sau này, tôi tiếp xúc thêm một vài chuyên gia tâm lý khác và nhận ra nhiều bác sĩ tâm lý hoàn toàn không hiểu về bệnh lý học tâm thần. Bác sĩ tâm lý phải tốt nghiệp ngành tâm lý học lâm sàng thì mới có năng lực nhất định về bệnh thần kinh. Không phải ai học khoa tâm lý hay thậm chí là thạc sĩ, tiến sĩ về tâm lý cũng có thể trở thành chuyên gia tâm lý, "chữa lành" được cho người trầm cảm hoặc gặp sang chấn khác.Giải pháp trị liệu tâm lý có tác dụng rất lớn đối với bệnh nhân ở mức độ nhẹ và tác dụng không kém gì dùng thuốc đối với bệnh nhân ở mức độ trung bình và nặng. Kết hợp cả thuốc và trị liệu tâm lý nên được áp dụng để chữa bệnh tâm thần trên toàn thế giới.Tuy nhiên hiện nay, một số bệnh viện tâm thần có quan tâm tới trị liệu tâm lý nhưng nhìn chung ngành này chưa được chú trọng. Theo số liệu của WHO, tỷ lệ chuyên gia tâm lý trên một trăm nghìn dân của Việt Nam là 0,03; trong khi ở Anh là 9 và ở Mỹ là 31.Trị liệu tâm lý cũng không được bảo hiểm y tế chi trả. Đầu năm 2019, Hội tâm lý trị liệu Việt Nam mới được thành lập. Cuối năm 2020, danh mục nghề nghiệp của Việt Nam mới có mã số nghề "nhà tâm lý học". Trong khi đó, trên thế giới có hàng chục trường phái trị liệu tâm lý và có nhiều trường phái đã được đánh giá hiệu quả không kém gì thuốc.Chính vì quá mới mẻ và không được quan tâm như vậy nên trị liệu tâm lý trở thành một ngành rất thiếu chuyên nghiệp. Nhiều nhà tâm lý học "tự xưng", chữa bệnh bằng những biện pháp chưa có cơ sở khoa học.Trong khi nhà tâm lý được đào tạo bài bản tìm cách phá vỡ mặc cảm của người bệnh, giúp người bệnh nhận ra suy nghĩ tiêu cực, đi sâu vào vô thức để nhận diện các suy nghĩ sai lạc; các nhà tâm lý thiếu chuyên môn luôn tìm cách phán xét và giảng bài cho bệnh nhân với mục đích cuối cùng là tài chính. Điều này góp phần khiến tôi và nhiều người bệnh khác nghĩ rằng trị liệu tâm lý là tốn tiền và tốn cả thời gian. Trong khi thực tế đây là một giải pháp tương đối hiệu quả.Để trở thành nhà tâm lý học lâm sàng được hành nghề ở các nước phát triển, một người phải mất ít nhất 8 tới 12 năm học. Bệnh tâm thần rất khó điều trị, nhà tâm lý không chỉ cần có chuyên môn sâu về y khoa mà còn rất cần sự thấu cảm. Trị liệu tâm lý là để thay đổi nhận thức người bệnh bằng đối thoại chân thành thay vì phán bảo bệnh nhân.Việt Nam đang thiếu một ngành trị liệu tâm lý hoạt động dựa trên sự chuyên nghiệp và khoa học. Một chương trình y tế có tính chiến lược để đào tạo thêm và chuyên nghiệp hóa ngành này là cần thiết, để người bệnh có thêm "cánh cửa" cho việc chữa trị của mình.Dương Hương Trà </article>

Chuyên gia tâm lý 'tự xưng'

Cộng đồng đánh giá, tư vấn sản phẩm và thông tin khoa học đời sống

Chuyên gia tâm lý 'tự xưng'

Chủ đề liên quan

Chủ đề khác