Linh Pham
Intern Writer
“Aura farming” được ghép từ aura (hào quang) và farming (canh tác), dùng để chỉ việc cố tình xây dựng hình ảnh bản thân thật hấp dẫn, “cool ngầu”, có thần thái trước công chúng. Đây là hành vi tạo dựng hào quang bằng cách lựa chọn phong cách ăn mặc, cách cư xử hay hình ảnh trên mạng xã hội sao cho gây được ấn tượng với người khác.
Thuật ngữ này xuất hiện trên mạng từ năm 2023 và bùng nổ vào tháng 7 năm nay, sau khi video ghi lại hình ảnh Rayyan Arkan Dikha – cậu bé 11 tuổi người Indonesia – lan truyền mạnh mẽ. Trong đoạn clip, Rayyan xuất hiện với phong thái vô cùng ngầu khi tham gia cổ vũ cho thủy thủ đoàn của một thuyền đua truyền thống, khiến hàng triệu người thích thú.
Nếu aura farming hướng đến việc “nuôi” hình ảnh bên ngoài, thì “biohack” lại tập trung vào nỗ lực cải thiện bản thể sinh học của con người. Từ này kết hợp giữa bio (sinh học) và hack (can thiệp, thay đổi) để chỉ những hành động nhằm tối ưu sức khoẻ, tuổi thọ, hiệu suất thể chất và tinh thần thông qua thay đổi chế độ dinh dưỡng, tập luyện, sử dụng thuốc, thực phẩm bổ sung hay các thiết bị công nghệ. Thuật ngữ này trở nên nổi bật thời gian gần đây khi nhiều người giàu và có tầm ảnh hưởng tìm cách chống lại hoặc làm chậm quá trình lão hóa. Tần suất xuất hiện của “biohack” đã tăng gấp đôi trong một năm, phản ánh mong muốn “đi trước” bệnh tật và tuổi già của con người hiện đại.
Trái ngược với hai từ khóa mang tính cá nhân, “rage bait” đề cập đến mặt tối của môi trường mạng và cách thuật toán khai thác cảm xúc tiêu cực. Đây là loại nội dung được tạo ra để kích thích phản ứng mạnh như giận dữ, tranh cãi hay phẫn nộ, nhằm thu hút tương tác và tăng lượt xem. Thuật ngữ kết hợp giữa rage (cơn thịnh nộ) và bait (mồi nhử) và đã được sử dụng nhiều gấp ba lần trong năm qua. Sự gia tăng này cho thấy người dùng liên tục bị cuốn vào các cuộc tranh luận và xung đột do cơ chế gợi ý nội dung trên mạng xã hội, đồng thời phản ánh sức hấp dẫn khó cưỡng của những nội dung đánh mạnh vào sự giận dữ. Đây là minh chứng cho xu hướng truyền thông hiện tại, nơi cảm xúc tiêu cực thường mang lại mức độ tương tác cao, tạo thành một vòng lặp độc hại trên không gian mạng.
Ba từ khóa aura farming, biohack và rage bait trở thành những lăng kính rõ nét phản ánh áp lực và cách con người thích ứng với đời sống số. Con người vừa nỗ lực để được nhìn thấy, vừa cố gắng tối ưu hiệu suất bản thân, lại vừa phải sống trong môi trường thông tin dễ gây kích động. Mỗi năm, đội ngũ ngôn ngữ học của Oxford đều phân tích biến động xã hội thông qua những từ vựng được sử dụng phổ biến. Năm 2025 đánh dấu thời điểm con người phải đối mặt với những câu hỏi sâu sắc hơn về bản sắc cá nhân giữa một thế giới được định hình bởi công nghệ. Khi trí tuệ nhân tạo và các nền tảng kỹ thuật số len lỏi ngày càng sâu vào đời sống, ranh giới giữa thực và ảo dần bị xóa mờ, khiến chúng ta buộc phải suy ngẫm nhiều hơn về việc mình thật sự là ai, cả trên mạng lẫn ngoài đời thực.
Thuật ngữ này xuất hiện trên mạng từ năm 2023 và bùng nổ vào tháng 7 năm nay, sau khi video ghi lại hình ảnh Rayyan Arkan Dikha – cậu bé 11 tuổi người Indonesia – lan truyền mạnh mẽ. Trong đoạn clip, Rayyan xuất hiện với phong thái vô cùng ngầu khi tham gia cổ vũ cho thủy thủ đoàn của một thuyền đua truyền thống, khiến hàng triệu người thích thú.
Nếu aura farming hướng đến việc “nuôi” hình ảnh bên ngoài, thì “biohack” lại tập trung vào nỗ lực cải thiện bản thể sinh học của con người. Từ này kết hợp giữa bio (sinh học) và hack (can thiệp, thay đổi) để chỉ những hành động nhằm tối ưu sức khoẻ, tuổi thọ, hiệu suất thể chất và tinh thần thông qua thay đổi chế độ dinh dưỡng, tập luyện, sử dụng thuốc, thực phẩm bổ sung hay các thiết bị công nghệ. Thuật ngữ này trở nên nổi bật thời gian gần đây khi nhiều người giàu và có tầm ảnh hưởng tìm cách chống lại hoặc làm chậm quá trình lão hóa. Tần suất xuất hiện của “biohack” đã tăng gấp đôi trong một năm, phản ánh mong muốn “đi trước” bệnh tật và tuổi già của con người hiện đại.
Trái ngược với hai từ khóa mang tính cá nhân, “rage bait” đề cập đến mặt tối của môi trường mạng và cách thuật toán khai thác cảm xúc tiêu cực. Đây là loại nội dung được tạo ra để kích thích phản ứng mạnh như giận dữ, tranh cãi hay phẫn nộ, nhằm thu hút tương tác và tăng lượt xem. Thuật ngữ kết hợp giữa rage (cơn thịnh nộ) và bait (mồi nhử) và đã được sử dụng nhiều gấp ba lần trong năm qua. Sự gia tăng này cho thấy người dùng liên tục bị cuốn vào các cuộc tranh luận và xung đột do cơ chế gợi ý nội dung trên mạng xã hội, đồng thời phản ánh sức hấp dẫn khó cưỡng của những nội dung đánh mạnh vào sự giận dữ. Đây là minh chứng cho xu hướng truyền thông hiện tại, nơi cảm xúc tiêu cực thường mang lại mức độ tương tác cao, tạo thành một vòng lặp độc hại trên không gian mạng.
Ba từ khóa aura farming, biohack và rage bait trở thành những lăng kính rõ nét phản ánh áp lực và cách con người thích ứng với đời sống số. Con người vừa nỗ lực để được nhìn thấy, vừa cố gắng tối ưu hiệu suất bản thân, lại vừa phải sống trong môi trường thông tin dễ gây kích động. Mỗi năm, đội ngũ ngôn ngữ học của Oxford đều phân tích biến động xã hội thông qua những từ vựng được sử dụng phổ biến. Năm 2025 đánh dấu thời điểm con người phải đối mặt với những câu hỏi sâu sắc hơn về bản sắc cá nhân giữa một thế giới được định hình bởi công nghệ. Khi trí tuệ nhân tạo và các nền tảng kỹ thuật số len lỏi ngày càng sâu vào đời sống, ranh giới giữa thực và ảo dần bị xóa mờ, khiến chúng ta buộc phải suy ngẫm nhiều hơn về việc mình thật sự là ai, cả trên mạng lẫn ngoài đời thực.
