"Vạn lý tường lửa" làm sập web quy mô lớn ở Trung Quốc?

Một vụ sập web quy mô lớn vừa xảy ra ở Trung Quốc, làm ảnh hưởng đến rất nhiều công ty và người dùng Internet. Chính quyền Trung Quốc vẫn chưa đưa ra bất cứ thông báo chính thức nào về nguyên nhân vụ việc, nhưng theo các chuyên gia công nghệ, nguyên nhân có thể xuất phát từ chính hàng rào an ninh lớn nhất nước này – "The Great Firewall" (tạm dịch là "Vạn lý tường lửa").

Vào thứ Ba vừa qua, gần như toàn bộ 500 triệu người dùng Internet của Trung Quốc đã không thể tải được dữ liệu web trong gần 8 tiếng đồng hồ. Hầu hết các công ty và cá nhân sử dụng Internet đều bị ảnh hưởng, trong đó có các trang web lớn như Baidu hay Sina.com.

Các chuyên gia công nghệ cho rằng "Vạn lý tường lửa" của Trung Quốc – công cụ để kiểm soát các kết nối Internet ra và vào lãnh thổ Trung Quốc – là nguyên nhân chính dẫn đến việc này. Nó đã định hướng sai các kết nối Internet tới một vài trang web mà bình thường vẫn bị chặn ở nước này, trong đó có một vài kết nối tới một công ty vô danh ở Wyoming (Mỹ).

Chính quyền Trung Quốc luôn kiểm soát chặt chẽ các luồng thông tin trên Internet. Bằng cách sử dụng "Vạn lý tường lửa", họ có thể dập tắt bất cứ nguồn tin chống chính phủ nào, đôi khi còn tiến hành bắt bớ các nhân vật chống đối. Họ đưa vào danh sách đen những trang web lớn như Facebook hay Twitter, và họ còn chặn truy cập tới các trang tin như Thời báo New York hay Bloomberg để tránh những thông tin có ảnh hưởng xấu đến uy tín của các nhà lãnh đạo đất nước.

Nhưng câu chuyện kỳ lạ vừa xảy ra đã cho thấy rằng đôi khi những nỗ lực của chính phủ Trung Quốc có thể phản tác dụng.

Trung tâm Thông tin mạng Internet của Trung Quốc, một cơ quan nhà nước chuyên giải quyết những vấn đề liên quan đến Internet, đã thông báo rằng họ đã lần ra nguyên nhân xuất phát từ hệ thống tên miền của nước này. Một trong những nhà cung cấp phần mềm chống virus lớn nhất Trung Quốc, Qihoo 360 Technology, nhận định rằng vụ việc đã gây ảnh hưởng tới khoảng ba phần tư hệ thống tên miền máy chủ của Trung Quốc.

"Tôi chưa từng thấy một vụ nào lớn như thế này", theo Heiko Specht, chuyên gia phân tích của công ty Compuware, "Một nửa số người dùng Internet trên thế giới đã bị mất kết nối".

Những tên miền máy chủ này hoạt động như một tổng đài Internet. Chúng đã định hướng các kết nối từ một vài trang web phổ biến nhất ở Trung Quốc tới một địa chỉ Internet mà, theo bản báo cáo, được đăng ký cho Sophidea, một công ty – ít nhất là trên giấy tờ – có trụ sở ở Wyoming. Tuy nhiên hiện vẫn chưa rõ công ty này và những máy chủ của nó được đặt thực sự ở đâu.

Với quá nhiều các kết nối Internet ồ ạt hướng đến địa chỉ Internet của Sophidea, Specht nói rằng ông tin chắc sẽ chỉ mất chưa tới một phần triệu giây để máy chủ của công ty này quá tải.

Trụ sở công ty Dịch vụ doanh nghiệp Wyoming

;

Năm ngoái, trụ sở của Sophidea vẫn còn được đặt tại một ngôi nhà thuộc khu Cheyenne. Ngôi nhà này và người sở hữu chính thức của nó, một công ty có tên là Dịch vụ Doanh nghiệp Wyoming, từng là chủ đề được nói đến trong một bài báo của hãng tin Reuters vào năm 2011. Theo bài báo đó, đã có khoảng 2000 đơn vị kinh doanh được đăng ký địa chỉ tại ngôi nhà này. Trong số các công ty này, có một công ty thuộc sở hữu bởi một cựu Thủ tướng Ukraine, một công ty chuyên giúp các nhà cung cấp game poker online trốn tránh lệnh cấm cờ bạc trực tuyến, và một công ty đã bị cấm tham gia vào các công việc hợp đồng của chính phủ Mỹ sau khi bán phụ tùng xe tải giả cho Lầu Năm Góc.

Dịch vụ Doanh nghiệp Wyoming là một công ty chuyên giúp các khách hàng ở khắp nơi trên thế giới lập nên những công ty chỉ tồn tại trên giấy tờ với mục đích chịu những vụ kiện thay cho chủ của nó, hiện đã chuyển tới trụ sở mới cách chỗ cũ 10 dãy nhà. Gerald Pitts, giám đốc của công ty này, trong một bài phỏng vấn đã nói rằng công ty của ông ta hoạt động như một đại lý đăng ký cho 8000 doanh nghiệp, bao gồm cả Sophidea, mặc dù ông ta không hề biết những gì các công ty này sẽ làm.

Các chuyên gia công nghệ nhận định rằng Sophidea có lẽ là một công cụ chuyển hướng kết nối Internet từ trang web đến trang web khác nhằm che giấu tung tích của một ai đó –  để dễ dàng hơn cho việc gửi thư rác chẳng hạn – hoặc để lách qua tường lửa, như bức tường Great Firewall mà người Trung Quốc đã dựng lên.

Hiện các nhà quản lý của Sophidea vẫn chưa được nêu tên công khai, còn Wyoming vẫn là một điểm sáng kinh doanh trên bản đồ của Mỹ. Hằng năm, chính phủ Hoa Kỳ chỉ yêu cầu các công ty nộp một bản báo cáo liệt kê tài sản được đặt tại Wyoming, đi kèm với tên của người nộp báo cáo. Theo dữ liệu của bang Wyoming, giám đốc của Sophidea là Mark Chen, không đi kèm theo bất cứ thông tin liên lạc nào.

Giám đốc Pitts của công ty Dịch vụ Doanh nghiệp Wyoming đã nói rằng ông ta không thể cung cấp thêm bất kỳ thông tin nào về Sophidea mà không có lệnh của tòa án.

Nhưng có lẽ chỉ sau chưa đầy một phần triệu giây vào hôm thứ Ba, ban điều hành của công ty Sophidea hẳn đã rất kinh ngạc khi thấy một cơn lũ lưu lượng truy cập Internet trên thế giới hướng đến máy chủ của mình và địa chỉ Internet của họ đã trở thành chủ đề bàn tán của truyền thông Trung Quốc. Một vài tờ báo của Trung Quốc thậm chí còn đưa địa chỉ Internet của Sophidea vào diện "tình nghi số 1" về việc gây ra một vụ tấn công mạng.

Ngay sau khi vụ sập web xảy ra, một vài kỹ sư công nghệ đã phỏng đoán rằng sự gián đoạn này có lẽ bắt nguồn từ chính các công cụ kiểm duyệt Internet của Trung Quốc, trong quá trình cố gắng chặn các kết nối tới trang web của Sophidea (bởi nó có thể được sử dụng để vượt qua Great Firewall), đã nhầm lẫn và dẫn đến việc chuyển hướng lưu lượng truy cập đến địa chỉ Internet này.

Giả thuyết này càng được củng cố với việc một số kết nối Internet khác của Trung Quốc, cũng vào hôm thứ Ba, đã bị chuyển hướng tới địa chỉ Internet do công ty Dynamic Internet Technology (D.I.T) quản lý. Đây là một công ty chuyên giúp khách hàng lách qua bức tường lửa Great Firewall, và thường bị chặn ở Trung Quốc.

Một số blog, website khác cũng có cùng giả thuyết này. Dù nguyên nhân có là gì đi nữa, thì có một điều chắc chắn, theo chuyên gia Specht của Compuware, đó là các cá nhân và công ty sử dụng Internet ở Trung Quốc đã phải chịu ảnh hưởng từ vụ việc này. 

Anh Minh