VnReview
Hà Nội

Sự chủ quan đang nhấn chìm Brazil trong chương chết chóc nhất của đại dịch Covid-19

Cuối năm 2020, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro tuyên bố nước này đã đạt đến giai đoạn cuối của đại dịch. Ba tháng sau, Brazil mất thêm gần 100.000 người vì Covid-19.

Chương chết chóc nhất của đại dịch Covid-19

Vào giữa tháng 2 năm nay, bác sĩ Andre Machado - một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Our Lady of the Conception ở Porto Alegre, nhận ra rằng Brazil đang phải chạy đua trong một giai đoạn mới của đại dịch và nó rất khó đoán.

Kể từ đó, bệnh viện nơi Machado làm việc cũng giống như các trung tâm y tế khác trên khắp Brazil bị nhấn chìm trong 'cơn lũ' của dịch bệnh. Mỗi ngày nơi đây có lượng lớn bệnh nhân bồn chồn, lo sợ và khó thở dù trước đây nhiều người trong số đó khỏe mạnh, trẻ trung.

Trong số những người nhập viện gần đây tại Our Lady of the Conception có một sản phụ 37 tuổi với các triệu chứng khó thở và ho. Các bác sĩ đã phải tiến hành một ca mổ khẩn cấp để lấy thai nhi ra ngoài nhằm giảm áp lực lên lá phổi của người mẹ nhiễm virus SARS-CoV-2.

'Chúng tôi đang cố gắng giúp đỡ mọi người nhưng đại dịch nhanh và hung hãn hơn nhiều so với các chiến thuật đang được sử dụng' - Machado nói về nỗ lực của các bác sĩ khi số ca bệnh nhập viện tăng gấp 3 lần. Anh nói thêm: 'Căn bệnh này sẽ giết chết nhiều người Brazil hơn nữa'.

Vào cuối năm ngoái, tổng thống Brazil Jair Bolsonaro - một người ủng hộ cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lạc quan và cho rằng đất nước của ông đã đạt đến giai đoạn cuối của đại dịch. Nhưng theo Theguardian, Bolsonaro đã sai.

Ba tháng sau phát biểu của Jair Bolsonaro, quốc gia gia lớn nhất khu vực Mỹ Latinh đã mất thêm gần 100.000 sinh mạng, nâng tổng số người chết vì đại dịch lên 275.000 người. Xét trên toàn thế giới, con số này chỉ đứng sau Mỹ. Ba tháng vừa qua cũng là chương chết chóc nhất của dịch bệnh Covid-19 tại Brazil.

Tuần trước, Brazil ghi nhận con số kỷ lục 2.349 ca tử vong mỗi ngày vì dịch bệnh. Cựu tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva chỉ trích cách xử lý khủng hoảng của ông Bolsonaro và kêu gọi người dân đối đầu với tổng thống đương nhiệm.

'Đất nước này đang ở trong tình trạng vô cùng hỗn loạn và hoang mang' - ông Lula nhấn mạnh. Cựu tổng thống Brazil cũng cho rằng sự lãnh đạo thiếu văn minh và coi thường khoa học của ông Bolsonaro đã tạo nên thảm cảnh hiện nay của Brazil. Ông Lula nói thêm: 'Đáng lẽ nhiều sinh mạng đã có thể được cứu chữa và Covid-19 đang chiếm lấy đất nước này'.

Khi tình trạng dịch bệnh diễn biến quá phức tạp, các nhân viên y tế tuyến đầu ở từ Porto Alegre đã đến hỗ trợ Recife, một thành phố ven biển ở phía Bắc. Họ mô tả bầu không khí nơi đây tuyệt vọng và kiệt sức khi các giường ICU và cả nghĩa trang đều trong tình trạng quá tải.

Chuyên gia về bệnh truyền nhiễm 31 tuổi Eduarda Santa Rosa Barata làm việc tại ba khu điều trị tích cực ở phía đông bắc của bang Pernambuco cho biết: 'Khi có một giường ICU nào đó trống, nó sẽ có người nằm vào ngay lập tức'.

Vài ngày trước, Barata đã chữa trị cho một người đàn ông 37 tuổi không có bệnh nền nhưng bị tổn thương nặng đến mức phải đặt nội khí quản. Cô nói: 'Đây là một căn bệnh kỳ lạ, nó rất đáng sợ'.

Machado cho rằng có một số lời giải thích về tình trạng hiện tại của Brazil. Nó đến từ việc đối phó với dịch bệnh quá kém, buông lỏng các biện pháp cách ly xã hội, nhất là ở người trẻ. Trong vài tháng gần đây, các trường học và doanh nghiệp đã mở cửa trở lại. Thậm chí, một số người còn thúc giục người dân đi nghỉ mát trở lại.

Biến chủng mới

Bác sĩ Machado cũng nghi ngờ một yếu tố mới khiến dịch bệnh ở Brazil ngày càng phức tạp. Đó là biến thể virus mới, dễ lây lan hơn và được gọi là P1. Nó được cho là xuất hiện ở vùng Amazon vào cuối năm 2020 nhưng hiện đã lan ra khắp Brazil, bao gồm cả bang Rio Grande do Sul nơi Machado làm việc.

'Nếu như trước đây, trong gia đình có một người nhiễm Covid-19 thì 3 - 4 thành viên còn lại vẫn âm tính mặc dù họ sống trong cùng một môi trường. Nhưng hiện tại, một người dương tính thì cả nhà đều bị nhiễm virus. Rõ ràng là biến thể mới lây nhiễm rất mạnh' - Machado nói.

Vấn đề đang gây tranh cãi hiện nay ở Brazil là tình hình dịch bệnh căng thẳng do biến thể mới phát hiện ở nước này hay do các biến thể khác có nguồn gốc từ Anh và Nam Phi. Các chuyên gia về dịch tễ học ở đất nước này cho rằng biến chủng P1 đang thúc đẩy cho các nhà lãnh đạo chống dịch.

Khi ra lệnh phong tỏa khẩn cấp trong 2 tuần ở bang đông nhất Brazil vào tuần trước, thống đốc bang Sao Paulo, Joao Doria tuyên bố biến thể mới đóng vai trò quan trọng trong việc đẩy các bệnh viện đến bờ vực quá tải. Ông cho biết: 'Biến thể mới này rất hung hãn, nguy hiểm'. Đồng thời Doria cũng cảnh báo Brazil đang 'sụp đổ' dưới áp lực của các ca bệnh'.

Jesem Orellana, một nhà dịch tễ học thành phố Manaus của Amazon cho biết các bệnh viện gần đây đã cạn kiệt oxy do số ca bệnh mới quá lớn. Ông nói: 'Từ quan điểm chính trị, việc đổ lỗi cho biến thể mới là quá dễ dàng. Nhưng tất cả chúng ta đều biến rằng biến thể tồi tệ nhất chính là việc cách chống dịch của chúng ta đã sai'.

Tuy nhiên, Marcos Boulos, một chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của Brazil cho biết ông không nghi ngờ về việc biến thể P1 đang khiến số ca nhiễm Covid-19 tăng vọt tại Brazil. Theo ông, điều đáng lo ngại là theo dữ liệu của các bệnh viện thì biến thể P1 đang gây ra nhiều ca bệnh nghiêm trọng hơn ở người trẻ tuổi.;

'Chúng tôi đang có một nữ bệnh nhân 20 tuổi tại phòng chăm sóc đặt biệt gặp tổn thương nghiêm trọng. Các bệnh nhân điều trị trong ICU ở mọi nhóm tuổi. Trước đây, 90% số ca bệnh nặng là ở người cao tuổi nhưng giờ đây dường như nó đang được trẻ hóa' - ông Boulos nói.

Người phụ trách y tế ở Sao Paulo, Jean Gorinchteyn nói với các phóng viên rằng một nửa số bệnh nhân trong ICU ở bang này dưới 50 tuổi. Ông nói: 'Có nhiều bệnh nhân 26, 29, 30 tuổi ở trạng thái bệnh rất nghiêm trọng. Tất cả chúng ta cần phải hiểu rằng những gì đang xảy ra hiện tại rất khác với năm ngoái'.

Barata cho biết cô không chắc biến thể mới đóng vai trò gì trong sự bất hạnh mà Brazil đang phải hứng chịu. Tuy nhiên, cô sợ rằng thảm kịch này còn lâu mới kết thúc. 'Có cảm giác như đại dịch đang vây hãm chúng tôi' - Barata nói.

Nguyễn Dương Theo The Guardian

Chủ đề khác