Ong có thể phát hiện virus SARS-CoV-2 chỉ trong vài giây

Các nhà nghiên cứu từ Đại học & Nghiên cứu Wageningen có trụ sở tại Hà Lan đã tìm ra một phương pháp mới, giúp phát phát hiện ra virus SARS-CoV-2 nhanh chóng và dễ dàng hơn thông qua loài ong mật.

Các nhà khoa học đã huấn luyện ong mật nhằm phát hiện virus COVID-19

Các tác giả của nghiên cứu cho biết, họ đã huấn luyện những con ong mật phát hiện sự hiện diện của SARS-CoV-2 gần như ngay lập tức, thông qua việc hình thành phản xạ có điều kiện. Phương pháp này tương tự thí nghiệm nổi tiếng của nhà khoa học Nga Ivan Pavlov, trong đó Pavlov đã cố gắng huấn luyện những con chó tiết nước bọt khi có một số kích thích nhất định.

Phát hiện virus mà không cần thiết bị hiện đại

Trong thí nghiệm của mình, nhóm nghiên cứu đã huấn luyện thành công 150 con ong, khiến chúng tự động thò vòi mỗi khi phát hiện virus. Để hình thành phản xạ này, các nhà khoa học đã cho ong uống dung dịch nước đường mỗi khi chúng tiếp xúc với mùi của virus corona, theo đó những con ong sẽ phải thò vòi ra để hút lấy chất lỏng. Quá trình này được lặp đi lặp lại nhiều lần cho đến khi những con ong bắt đầu phản ứng với mùi của virus một cách tự động.

Qua huấn luyện, ong có thể thò vòi ra mỗi khi ngửi thấy mùi virus

Nhóm nghiên cứu chia sẻ trong một thông cáo báo chí: "Với sự huấn luyện lặp đi lặp lại như vậy, chẳng bao lâu sau, những con ong sẽ tự động thò vòi khi ngửi thấy mùi của virus kể cả khi không có phần thưởng. Một con ong được huấn luyện có thể phát hiện ra một mẫu nhiễm bệnh trong vòng vài giây."

Vẫn cần thêm thời gian để chứng minh hiệu quả của phương pháp trên. Tuy nhiên, giáo sư Wim van der Poel thuộc nhóm nghiên cứu cho biết, nhóm của ông đang nỗ lực để đạt được độ chính xác lên đến 95% bằng cách sử dụng nhiều ong hơn để đánh hơi cùng một lúc.

Ông Poel chia sẻ: "Chúng tôi đã hoàn thành mục tiêu ban đầu là chứng minh loài ong có thể được huấn luyện để hỗ trợ xét nghiệm. Bước tiếp theo là xem xét phương pháp này nhạy đến mức nào."

Một giải pháp thay thế dễ tiếp cận hơn

Ý tưởng cho phương pháp đặc biệt này bắt nguồn từ công ty khởi nghiệp Hà Lan InsectSense - một công ty chuyên về công nghệ côn trùng. Trước đó, công ty này đã thành công trong việc sử dụng ong để phát hiện quặng khoáng sản và mìn.

Công ty đã nhận thấy những con ong cũng có thể phát hiện ra sự hiện diện của virus corona. Sau đó ngay lập tức liên hệ với các nhà nghiên cứu từ trường Đại học & Nghiên cứu Wageningen để hỗ trợ trong các thí nghiệm.

Loài ong được kỳ vọng sẽ mang lại độ chính xác cao hơn loài chó

Sau thành công ban đầu của các thử nghiệm, công ty InsectSense hiện cũng đang nghiên cứu một cỗ máy có thể huấn luyện nhiều ong hơn, đồng thời tìm cách phát triển một loại chip sinh học mô phỏng cách loài ong ngửi và phát hiện ra virus.

Chip sinh học này có tác dụng thay thế côn trùng trong quá trình thử nghiệm cũng như dễ dàng áp dụng trong thực tế trên quy mô lớn.

Phương pháp này đã từng được nghiên cứu

Trên thực tế, việc sử dụng động vật để phát hiện virus corona không hẳn là một khái niệm mới lạ.

Trước đó, chó đã được huấn luyện để phát hiện các trường hợp dương tính với COVID-19 với mức độ chính xác cao. Một nghiên cứu từ Đại học Pennsylvania chỉ ra rằng, chó có thể đạt độ chính chính xác lên đến 96%.

Mặc dù chó có thể là một phương pháp phát hiện thay thế tuyệt vời, tuy nhiên, theo ông Poel, loài ong sẽ dễ xử lý hơn nhiều và có thể mang lại độ chính xác cao hơn.

Thông thường, việc sử dụng ong để phát hiện sự hiện diện của virus COVID-19 có độ chính xác không cao, nhưng nhóm nghiên cứu cho rằng những phương pháp như vậy có thể trở thành một lựa chọn khả thi ở các vùng thu nhập thấp, nơi khó có thể thực hiện được các phương pháp kiểm tra phức tạp hơn như xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR).

Giáo sư Poel nhận định: "Không phải tất cả các phòng thí nghiệm đều có những phương pháp kiểm tra hiện đại, đặc biệt là ở các nước có thu nhập thấp. Trong khi đó, ong có ở khắp mọi nơi và cách kiểm tra virus bằng ong lại vô cùng đơn giản."

Yen Kim (Theo Mashable SEA)