VnReview
Hà Nội

Tại sao ngựa vằn có... sọc vằn?

Từ trước tới nay, việc lý giải về màu sắc của ngựa vằn là vấn đề khiến nhiều nhà khoa học đau đầu. Đến nay vẫn chưa có ai, kể cả nhà di truyền học Darwin, giải thích được vì sao ngựa vằn lại có màu sắc như vậy.

Đã có nhiều giả thiết được các nhà khoa học đưa ra: sọc trên thân ngựa vằn có thể là để ngụy trang, tránh con mồi; giảm khả năng bị côn trùng tấn công; giảm thân nhiệt, hoặc để dễ dàng hơn khi liên lạc trong bầy nhưng chưa có giả thiết nào thực sự thuyết phục. Mới đây, các nhà khoa học tại Đại học Davis ở California (Mỹ) đã sử dụng phương pháp thống kê mẫu để so sánh tất cả các giả thiết, và đưa ra một chứng cứ thuyết phục.

Tại sao ngựa vằn có… vằn?

"Các kết quả của chúng tôi đều chứng tỏ rằng nguyên nhân rõ ràng nhất cho các sọc trên thân ngựa là để tránh ruồi trâu. Tôi cũng rất mừng vì kết quả nghiên cứu khẳng định rõ ràng thiên về hướng đó", tạp chí National Geographic dẫn lời trưởng nhóm nghiên cứu, ông Tim Caro.

Nhóm nghiên cứu của ông Caro đã tập hợp rất nhiều nguồn dữ liệu, bao gồm cả những bản đồ trong lịch sử hay các dữ liệu ở các viện bảo tàng. Đầu tiên, họ nghiên cứu những dạng vằn trên bảy loài thuộc họ ngựa – bao gồm cả ngựa, ngựa vằn và lừa. Họ cố gắng tìm ra những điểm khác biệt về dạng hình vằn, cũng như vị trí vằn xuất hiện.

Sau đó, nhóm nghiên cứu tìm hiểu về những vị trí hay xuất hiện các loài kí sinh, trong đó có ruồi trâu, địa điểm hay xuất hiện các con vật săn mồi như sư tử hay linh cẩu, sự phân bố các cánh rừng, và các yếu tố môi trường khác có thể làm ảnh hưởng tới sự tiến hóa về vằn. Các dữ liệu này sau đó được nhập vào mẫu thống kê, để tìm ra được biến nào có khả năng cao nhất ảnh hưởng tới sọc vằn trên thân ngựa.

Tại sao ngựa vằn có… vằn?

Ruồi trâu là loại ruồi có kích thước lớn, đốt và hút rất nhiều máu của động vật

Kết quả được xuất bản vào tuần trước cho thấy vị trí xuất hiện vằn trên thân ngựa có tương quan lớn nhất với vị trí mà ruồi trâu, loại côn trùng hút máu, thường xuất hiện.

Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học khác vẫn chưa đồng tình với kết luận này. Brenda Larison, nhà sinh vật học ở đại học Los Angeles ở Mỹ cho rằng vẫn cần thêm những nghiên cứu khoa học khác trước khi có thể đưa ra kết luận, bởi vấn đề có thể phức tạp hơn nhiều. Mặc dù đây là giả thiết có cơ sở nhất song những giả thiết còn lại chưa được nghiên cứu đầy đủ, do vậy còn thiếu những chứng cứ xác thực để kết luận.

"Chúng ta cần phải nghiên cứu ngựa vằn thật ở môi trường tự nhiên trước khi đưa ra kết luận".

Tại sao ngựa vằn có… vằn?

Các nhà khoa học vẫn chưa thể kiểm chứng nghiên cứu trên trong thực tế

Trong thực tế, việc tiếp cận ngựa vằn thiên nhiên là rất khó, do vậy các nhà khoa học chưa thể quan sát phản ứng thực tế của loài ruồi trâu với các sọc trên thân ngựa vằn. Họ cũng chưa thể giải thích tại sao ruồi trâu lại phải tránh xa các loại sọc như vậy.

Anh Minh

Theo National Geographics

Chủ đề khác