Khuôn mặt của bạn sẽ trở thành chìa khóa cho mọi thiết bị trong tương lai

Quên mật khẩu không còn là một nỗi ám ảnh nữa, vì trong tương lai, sẽ chẳng có mật khẩu nào cả.

Qualcomm, nhà cung cấp chip cho các thiết bị di động gần đây đã tuyên bố hệ thống hình ảnh Spectra – thứ có thể trích xuất thông tin có chiều sâu từ khuôn mặt – sẽ được đưa vào những thế hệ vi xử lý Snapdragon sắp tới (ảnh: Qualcomm)

Có thể bạn còn nhớ bộ phim kinh điển của Pixar năm 2004 "The Incredibles". Trong đó có một phân cảnh mà ở thời điểm đó tưởng chừng bất khả thi: Mr Incredible cầm một chiếc máy tính bảng mỏng, và nó quét khuôn mặt của ông để xác minh danh tính trước khi tiết lộ nhiệm vụ bí mật.

13 năm sau, nhiều điện thoại và máy tính bảng đã được trang bị tính năng mở khóa chỉ với một cái chạm đầu ngón tay – và kiểu công nghệ nhận dạng khuôn mặt như trong bộ phim của Pixar đang gần hơn bao giờ hết.

Theo Wall Street Journal, bạn sẽ có thể quên đi mật khẩu, vân tay, quên luôn thẻ tín dụng và thậm chí là chìa khóa nhà và xe ô tô. Một số loại máy tính xách tay và thiết bị di động đã có thể đọc các thông tin trên khuôn mặt, và kỹ thuật này chuẩn bị nhận được sự nâng cấp với phần cứng chuyên dụng có kích cỡ đủ để "nhét" vừa vào trong điện thoại của chúng ta.

Sử dụng khuôn mặt của chúng ta để mở khóa mọi thứ có thể sớm trở thành một thói quen thường ngày, chứ không phải chỉ là câu chuyện của gián điệp và siêu anh hùng nữa.

Hệ thống hình ảnh Spectra của Qualcomm có;khả năng trích xuất thông tin có chiều sâu từ các vật thể, bao gồm cả khuôn mặt người. Qualcomm dự định sẽ đưa công nghệ này vào thế hệ vi xử lý Snapdragon cao cấp tiếp theo. Trong khi đó, phần mềm cho loa HomePod của Apple đã bị rò rỉ trên mạng, và các lập trình viên đã phát hiện ra những manh mối cho thấy chiếc iPhone sắp tới sẽ có khả năng trích xuất tương tự và nhận diện khuôn mặt.

Công nghệ này tuy khác, nhưng lại có mối liên hệ tới những tính năng nhận diện khuôn mặt đang ngày càng được tích hợp nhiều hơn vào camera an ninh trên toàn thế giới, kiểm tra những hình ảnh của bạn với cơ sở dữ liệu. Công nghệ đó đang ngày càng phát triển và phổ biến – đặc biệt là ở Trung Quốc, khi ứng dụng của nó được trải dài từ giám sát đến thanh toán.

Tuy nhiên, máy ảnh trên điện thoại của bạn có một vài lợi thế so với camera giám sát. Nó không cần phải phát hiện ra bạn trong đám đông. Nó chỉ cần phân biệt một khuôn mặt duy nhất – của bạn – và nó có thể làm tốt điều đó. Trong khoảng cách 1 mét, điện thoại của bạn hoàn toàn có thể chụp được một tấm ảnh có độ chi tiết cao.

Công nghệ cảm nhận chiều sâu sẽ sử dụng các chấm hồng ngoại để xác định đối tượng hay khuôn mặt (ảnh: Qualcomm)

Ngoài ra, điện thoại còn một lợi thế lớn nữa. Công nghệ cảm nhận chiều sâu, hay còn được gọi là "structured light", sẽ chiếu hàng nghìn chấm hồng ngoại nhỏ lên khuôn mặt của người hay bất kì vật thể nào.

Bằng cách đọc những sự biến dạng trong vùng chấm này, máy ảnh sẽ thu thập thông tin về chiều sâu một cách vô cùng chính xác. Và do máy ảnh có thể nhìn thấy tia hồng ngoại còn con người thì không, hệ thống như vậy có thể mở khóa điện thoại ngay cả khi trong bóng tối.

Trong khi Apple chưa công bố những thông tin liên quan đến công nghệ này – thậm chí còn không xác nhận việc họ có đưa nó lên chiếc iPhone sắp tới hay không – công ty này không còn xa lạ với đo chiều sâu hồng ngoại và nhận diện khuôn mặt. Họ đã được cấp bằng sáng chế với các quy trình gần như giống hệt. Ngoài ra, Apple cũng có "truyền thống" không bình luận về những công nghệ mà họ đang nghiên cứu.

Nếu bạn cảm thấy công nghệ này có vẻ quen thuộc, nó giống như phiên bản thu nhỏ của cảm biến chuyển động Kinect trên Xbox 360. Có thể không hề tình cờ chút nào khi Apple mua lại tiền đề của Kinect, startup PrimeSense của Israel, vào năm 2013.

Cảm biến chuyển động Kinect trên Xbox 360

Trong khi đó, Qualcomm cho biết họ đã có kế hoạch đưa bộ vi xử lý Spectra lên các điện thoại Android trong tương lai. Các bộ xử lý hình ảnh của Samsung trước đây khi thực hiện thao tác nhận diện khuôn mặt có thể bị lừa bằng cách giữ một tấm ảnh của người đó trước camera. Qualcomm nhấn mạnh rằng việc đo chiều sâu sẽ tăng khả năng "phát hiện sự sống". Do đó, một chiếc mặt nạ in 3D cũng không thể lừa được hệ thống, nhưng công ty này cũng thừa nhận rằng một cặp song sinh giống hệt nhau thì có thể.

Theo Giáo sư Sy Choudhury, giám đốc cấp cao của Qualcomm phụ trách mảng an ninh và các sản phẩm trí tuệ nhân tạo, việc dạy điện thoại của chúng ta biết nhận dạng khuôn mặt cũng giống như dạy chúng đọc vân tay. Một hình ảnh của khuôn mặt bạn được chụp lại, các đặc điểm liên quan sẽ được trích xuất ra và điện thoại sẽ lưu trữ những thông tin ấy để tiện cho việc so sánh mỗi lần bạn mở khóa điện thoại.

Giống như nhận diện vân tay, các hình ảnh của khuôn mặt sẽ được lưu trữ một cách an toàn trong thiết bị, chứ không được gửi lên đám mây. Nhìn vào lịch sử -- từ cuộc chiến pháp lý của Apple trong việc mở khóa máy của khách hàng cho tới việc Amazon khẳng định rằng Alexa không tải lên bất kì dữ liệu nào cho đến khi nó nhận lệnh – cho thấy các công ty sẽ tiếp tục tận dụng quyền riêng tư này.

Ở thời điểm hiện tại, các máy tính xách tay sử dụng Windows Hello của Microsoft đã có tính năng nhận diện khuôn mặt để mở khóa dễ dàng hơn; một số thiết bị cũng đã được trang bị camera RealSense của Intel, "đàn anh" của Spectra.

Tính năng nhận diện Windows Hello trên laptop cao cấp Surface Pro 4 của Microsoft

Joey Pritikin, nhà sáng lập và đồng Giám đốc điều hành của công ty sinh trắc học Tascent nhận định rằng một khi công nghệ này đi vào chuỗi cung ứng di động, theo thời gian nó cũng sẽ được chuyển xuống các thiết bị rẻ hơn, bình dân hơn cùng với những chipset chuyên dụng, hiệu quả cao.

Công nghệ nhận diện khuôn mặt một ngày nào đó cũng có thể xuất hiện ở những chiếc chuông và ổ khóa thông minh, hay những chiếc loa như Echo Show của Amazon, nơi sự cá nhân hóa sẽ đem lại lợi ích: nếu nó nhận diện ra bạn, nó có thể gợi ý tập mới nhất của series "Game of Thrones", còn nếu nó nhận diện ra con của bạn thì nó sẽ bật "Tom and Jerry" chẳng hạn. Ông Choudhury chia sẻ: "Qualcomm đã có khách hàng trong dòng sản phẩm Spectra của mình hoạt động trên các sản phẩm không phải điện thoại, bao gồm các camera IoT".

Giống như mọi công nghệ mới, nhận diện khuôn mặt sẽ đi kèm với những hạn chế. Trong nhiều trường hợp, quét vân tay sẽ ít khó chịu hơn. Các thuật toán trên khuôn mặt có thể bị cản trở bởi kính, đặc biệt là kính râm. Sự khó chịu khi phải cởi găng tay để mở khóa điện thoại sẽ được thay thế bởi sự khó chịu của việc phải quét đi quét lại khuôn mặt do tóc của bạn thay đổi.

Tất cả nhận dạng sinh trắc học đều có những hạn chế riêng – mống mắt của bạn có thể là độc nhất, nhưng để quét chúng bạn phải đưa điện thoại tới gần mắt mình. Và do mống mắt không có đường nét, nó vẫn có thể bị giả mạo bởi một hình ảnh tĩnh. Nếu bạn không quét được khuôn mặt, hoặc bạn đang đeo thứ gì đó che mặt, bạn sẽ đành phải nhập mã mở khóa một cách đầy cay đắng.

Ông Pritikin nói: "Điều thú vị về nhận diện khuôn mặt là nó có thể được phổ biến rộng rãi hơn rất nhiều so với cảm biến vân tay, vì cảm biến của máy ảnh dễ triển khai hơn. Tôi nghĩ rằng sẽ chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi thói quen của chúng ta trở thành việc liên tục thực hiện các quá trình xác thực sinh trắc học".

Do cảm biến vân tay của Apple đã có thể được sử dụng để xác minh thanh toán tại các cửa hàng thông qua Apple Pay, việc iPhone được cung cấp tính năng dùng nhận diện khuôn mặt để mua hàng cũng là điều dễ hiểu.

Dùng vân tay để thanh toán sẽ sớm trở nên "lạc hậu"

Có lẽ điều tuyệt vời nhất về công nghệ nhận diện khuôn mặt này chính là việc tiềm năng và tốc độ phát triển của nó. Một phương thức bảo mật mà chỉ cần chúng ta nhìn vào thiết bị của mình – việc mà chúng ta có thể làm đến hàng trăm lần mỗi ngày – chắc chắn sẽ nhận được sự yêu mến.

Nhận diện khuôn mặt có tiềm năng tạo ra những cấp độ bảo mật cao hơn – được gọi là xác thực đa nhân tố - thuận tiện đến nỗi chúng ta không còn đặt tài chính và cuộc sống trực tuyến của mình vào nguy hiểm bằng những thói quen xấu nữa. Tuy những hệ thống này không phải là không thể bị tổn hại, nhưng ít ra thì việc mỉm cười với điện thoại của bạn mỗi ngày cũng sẽ an toàn hơn việc nhập mật mã bằng tay rất nhiều.

Văn Hoàn