Rạng Đông bị cháy: Vì sao không ăn thực phẩm trong bán kính 1km?

UBND phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân ra văn bản khuyến cáo người dân sống quanh khu vực xảy ra vụ cháy ở nhà máy bóng đèn phích nước Rạng Đông thực hiện các biện pháp phòng chống để bảo vệ sức khỏe.

Cụ thể, người dân nên rửa mắt, rửa mũi, xúc miệng hàng ngày bằng muối sinh lý nhiều hơn trong thời gian 7 đến 10 ngày tới. Đồng thời cần thực hiện chế độ ăn uống đảm bảo dinh dưỡng, đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà. Đặc biệt, không sử dụng thực phẩm, rau, hoa quả, trái cây, gia cầm, cá, lợn... được nuôi trồng trong vòng bán kính 1km kể từ tâm đám cháy trong 21 ngày tới. Không sử dụng nước tại các bể chứa nước hở trong bán kính 1km, tính từ tâm đám cháy.

Ngoài ra, các gia đình nên sơ tán trẻ nhỏ, người già, người ốm bệnh ra khỏi khu vực chịu ảnh hưởng của vụ cháy. Thời gian sơ tán từ 1 - 10 ngày nếu có thể, để hạn chế tác hại của khói bụi sau vụ cháy tới sức khỏe.

Cột đen khói từ vụ cháy nhà máy Rạng Đông bốc lên bầu trời tối ngày 28/8/2019. Địa điểm xảy ra cháy là nhà kho;compact, kho bóng đèn huỳnh quang, kho phích, kho đèn bàn, vật tư ngành xưởng và một số kho xưởng nhỏ khác.

Các gia đình nên tự theo dõi sức khỏe cho các thành viên, nếu người nhà có biểu hiện khó thở, đau ngực, sốt, co giật, nôn thì phải đưa đi khám tại các bệnh viện để xử lý kịp thời.

Đối với môi trường, các hộ dân cần thay và giặt toàn bộ quần áo có nhiễm khói bụi, vệ sinh toàn bộ ngoại cảnh gia đình bao gồm cả bể nước, cây cối, ban công, tường cửa bằng nước xà phòng đặc 2 - 3 lần, sau đó rửa lại bằng nước nhiều lần. Thay rửa tất cả các vật dụng chứa nước, vật dụng sinh hoạt có bám bụi tro bằng xà phòng 2 - 3 lần và nhiều lần bằng nước sạch.

Tiêu hủy các loại rau, trái cây, tự trồng trong vòng bán kính 500 m, nếu trồng tiếp nên thay đất, dung dịch thủy canh mới đảm bảo không bị ô nhiễm. Với các cây cảnh cũng tiến hành phun rửa nhiều lần bằng nước sạch để trôi bụi do đám cháy.

Bà Trần Thị Nhiên, Phó Chủ tịch UBND phường Hạ Đình lý giải về việc đưa ra khuyến cáo trên là do đám cháy lớn, xảy ra lâu, tro bụi, khói nhiều cần phải được làm sạch môi trường sống của các hộ dân sinh sống gần khu vực xảy ra cháy.

Bà Nhiên khẳng định, thông tin lan truyền cho rằng "việc xử lý môi trường là do môi trường bị ô nhiễm thuỷ ngân từ vụ cháy Công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông" là hoàn toàn không chính xác.

Trong khi đó theo các chuyên gia, do Công ty Rạng Đông sử dụng các hóa chất như thủy ngân, phốt pho, kẽm… trong sản xuất nên khi công ty này bị cháy, nguy cơ các hóa chất này phát tán ra môi trường là rất lớn.

Trên website chính thức của công ty Rạng Đông cho hay công suất của Công ty là 50 triệu sản phẩm bóng đèn compact/ năm, và bóng đèn compact có sử dụng thủy ngân. Nguyên lý của bóng đèn compact là phóng điện trong môi trường khí áp suất thấp. Thủy ngân là yếu tố cần thiết trong bóng đèn compact. Tuy nhiên người ta qui định hàm lượng tối đa trong đèn compact (tùy theo từng loại công suất).

Thông thường người ta sử dụng thủy ngân lỏng. Trong trường hợp bóng đèn bị vỡ thủy ngân có thể rơi ra ngoài môi trường, có thể ảnh hưởng đến môi trường sức khỏe khi tiếp xúc phải (Trường hợp bóng không vỡ thì không bị sao).

Ngày nay với sự phát triển khoa học công nghệ, thủy ngân lỏng được thay thế bằng viên thủy ngân Amalgam (thủy ngân được bọc trong lớp vỏ kim loại) để đề phòng khi bóng đèn vị vỡ có thể thu hồi viên amalgam dễ dàng và không ảnh hưởng đến môi trường.

Đối với Rạng Đông, bóng đèn compact sử dụng 100% viên amalgam nên người tiêu dùng hoàn toàn yên tâm. Tuy nhiên, trong đợt hỏa hoạn vừa qua, chắc chắn không có vỏ kim loại nào có thể bảo vệ được hàm lượng thủy ngân trong đó.

Đến thời điểm này, mới chỉ có UBND phường Hạ Đình đưa ra cảnh báo này. UBND Thành phố Hà Nội và các cơ quan chức năng khác vẫn chưa có khuyến cáo hoặc thông báo chính thức gì liên quan đến vấn đề môi trường bị ảnh hưởng do vụ cháy xảy ra ở Công ty Rạng Đông. Khu vực xảy ra cháy nằm trong khuôn viên kho chứa hàng hóa với tổng diện tích nhà kho, xưởng là khu vực xảy ra cháy khoảng 6000m2. Các khu vực kho và xưởng bị cháy nằm tại phía Đông Nam khuôn viên Công ty cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông, bao gồm: Kho compact, kho bóng đèn huỳnh quang, kho phích, kho đèn bàn, vật tư ngành xưởng và một số kho xưởng nhỏ khác.

Kim loại thủy ngân là một chất lỏng màu xám bạc, gây hại cho con người khi tiếp xúc với không khí và được hít vào phổi. Thủy ngân bay hơi phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nhiệt độ và vỏ đựng được niêm phong tốt như thế nào. Áp suất hơi thủy ngân ở nhiệt độ phòng khá thấp và thủy ngân khá nặng không giúp khuếch tán nên sự bốc hơi rất có thể rất chậm (ít nhất là vài tuần nếu không phải vài tháng hoặc năm). Vua Trung Quốc Tần Thủy Hoàng đã được chôn cất rất nhiều thủy ngân trong lăng mộ của mình và 2000 năm sau, và mặc dù thủy ngân đã bốc hơi, không khí bên trong lăng mộ vẫn bị nhiễm độc với mức thủy ngân cao.

Hồng Thúy