Có phải 'cứ đầu tư nhiều thì con sẽ giỏi'?

Một nghiên cứu của Mỹ đưa ra thông điệp thú vị: Cha mẹ như thế nào quan trọng với trẻ hơn là cha mẹ đã làm gì cho con.

Để con thành đạt, hầu hết các cha mẹ không tiếc tiền đầu tư mua sách vở, đến các lớp học thêm, tham gia các khóa học trải nghiệm... Tuy nhiên, liệu có phải cứ đầu tư nhiều thì con cái sẽ giỏi, kết quả học tập tốt. Bộ giáo dục Mỹ từng làm một nghiên cứu dài hạn, cho ra kết quả bất ngờ với nhiều người:

Cuộc khảo sát do Bộ giáo dục Mỹ tiến hành vào cuối những năm 1990 trên 20.000 trẻ em, thuộc hơn 1.000 trường học. Theo đó, các phụ huynh đã liệt kê 7 gạch đầu dòng mà họ cho rằng có thể có tác động đến kết quả học của trẻ, bao gồm:

- Cha mẹ học vấn cao.

- Con cái của một gia đình trọn vẹn (bố mẹ không ly dị).

- Cha mẹ có địa vị xã hội, kinh tế cao.

- Cha mẹ chuyển nhà đến một nơi có dân trí cao hơn chỗ cũ.

- Trẻ được sinh ra khi mẹ ở độ tuổi sinh đẻ.

- Mẹ nghỉ làm ở nhà chăm trẻ 24/7.

- Cha mẹ thích đọc sách.

Nhưng kết quả từ nghiên cứu cho thấy chỉ có 4 trong 7 yếu tố trên có mối tương quan cao tới điểm số của trẻ, 3 yếu tố còn lại không có tác dụng.

Theo bạn, đâu là yếu tố không có tác dụng, và có tác dụng?

Dưới đây là 4 yếu tố có tương quan cao tới chất lượng học tập của trẻ, bao gồm:

- Cha mẹ có học vấn cao, trẻ em sẽ học giỏi hơn

Theo lý giải của nghiên cứu này, cha mẹ có IQ cao thường có trình độ học vấn cao. Yêu cầu của phụ huynh học vấn cao cũng cao hơn những phụ huynh thường khác, do đó, con cái của họ phần lớn là đạt kết quả tốt trong học tập.

- Cha mẹ sinh con đầu lòng ở độ tuổi sinh đẻ, con cái sẽ thông minh hơn, học giỏi hơn.

Khoa học đã chứng minh điều này là đúng đắn. Các nghiên cứu chỉ ra rằng 26 - 28 tuổi là độ tuổi vàng để phụ nữ sinh con. Trẻ sinh ra khi mẹ ở độ tuổi này sẽ khỏe mạnh, thông minh hơn, IQ trung bình đạt mức 109,29.

Trẻ được sinh ra khi mẹ không còn ở độ tuổi sinh đẻ, hoặc người mẹ quá trẻ, không mang lại những điều kiện tốt nhất cho đứa trẻ, khiến chúng khó có sự phát triển khỏe mạnh về thể chất, tư duy. Với những điều kiện đó, thật khó để có một kết quả học tập tốt.

- Cha mẹ có tình trạng kinh tế, xã hội tốt

Nghiên cứu của Bộ giáo dục Mỹ chỉ ra điều này có cơ sở. Khi bậc cha mẹ có tình trạng kinh tế, xã hội cao hơn, trẻ sẽ được hưởng một nền giáo dục hoàn thiện hơn, đi kèm những điều kiện giáo dục tốt. Con cái bạn nhờ thế cũng sẽ tiếp thu chất lượng kiến thức tốt hơn những đứa trẻ khác, kết quả học tập hẳn tốt hơn. Ngược lại, cha mẹ nghèo khó, địa vị xã hội thấp, điểm xuất phát của đứa trẻ ban đầu cũng sẽ thấp hơn những bạn khác có điều kiện tốt.

Nhà văn Vương Nhĩ Đóa từng đưa ra nhận định: "Nếu không nỗ lực làm việc để kiếm tiền, bạn khó có thể cho con được một nền giáo dục chất lượng. Nếu không có trình độ học vấn tốt, bạn cũng không thể nói với trẻ về tầm quan trọng của việc học. Nếu không hiểu giáo dục là cả một quá trình, bạn cũng không thể nào nuôi dưỡng được đứa trẻ thích nghi tốt với xã hội".

- Cha mẹ thích đọc sách và sưu tầm sách báo trong nhà

Có nhiều sách trong nhà khiến điểm số của con bạn học tốt hơn? Nghe có vẻ phi lý, nhưng lại có một chút cơ sở. Nếu bạn là một người yêu sách, bạn tự nhiên sẽ đọc rất nhiều, và sưu tầm rất nhiều sách trong nhà. Sự tò mò khiến đứa trẻ bị cuốn vào những cuốn sách, dần dần, nó cho mình thói quen đọc sách.

Một đứa trẻ có bố mẹ thích đọc sách cũng sẽ có thói quen này. Và ngược lại, nếu bố mẹ chỉ thích đánh bài, xem điện thoại, trẻ sẽ không khi nào thích đọc sách. Khoa học chứng minh trẻ chưa từng đọc sách và trẻ đã đọc nhiều cuốn sách có sự khác biệt về cảm thụ lẫn biểu đạt cảm xúc.

3 yếu tố không có tương quan tới chất lượng học tập của con cái, bao gồm:

- Con cái của một gia đình trọn vẹn

Nhiều người quan niệm rằng bố mẹ hạnh phúc thì trẻ mới chuyên tâm học hành và học giỏi, nhưng thực tế chỉ ra rằng thái độ của người lớn mới có tác động đến việc trẻ sẽ học hành thế nào, chứ không phải tình trạng hôn nhân có hạnh phúc hay không của họ.

Nữ nhà văn Trung Quốc Chi Li từng chia sẻ câu chuyện của mình: Cô và chồng không còn tìm thấy tiếng nói chung. Tuy nhiên, thương con, sợ tâm lý đứa trẻ bị ảnh hưởng, cô không dám nói sự thật với con. Hai vợ chồng ký thỏa thuận ly hôn, không ở chung phòng, nhưng bề ngoài vẫn cho thấy họ là vợ chồng. Ngày con tốt nghiệp trung học, Chi Li quyết định nói với con sự thật. Tuy nhiên, khi cô vừa mở miệng, đứa con đã ngắt lời: "Con biết từ lâu rồi, nhưng con không nói với mẹ. Con sợ mẹ lo lắng rằng con phân tâm, khó xử. Vì thế con im lặng nhiều năm qua".

Con gái an ủi Chi Li: Nếu hôn nhân không khiến bố mẹ hạnh phúc nữa, ly hôn là tốt cho hai người.; Lời thú nhận của con khiến Chi Li hiểu rằng con gái hóa ra không tổn thương, nghĩ ngợi như cô nghĩ. Kết quả học tập của con gái cô vẫn rất tốt, sau này còn xin được học bổng đi học nước ngoài.

Thực tế cho thấy, việc ly hôn của cha mẹ không ảnh hưởng đến kết quả học tập của trẻ, với điều kiện cách hành xử của cả hai người văn minh. Việc duy trì một gia đình hoàn chỉnh chỉ vì "muốn tốt cho con" là một sai lầm của nhiều phụ huynh. Thực tế, nếu hai người không còn yêu nhau, đứa trẻ là đối tượng cảm nhận rõ ràng nhất. Thậm chí, sự giả vờ này còn khiến đứa trẻ cảm thấy hoang mang, mất niềm tin, xao nhãng với việc học hành và trở nên mất phương hướng. Việc cố gắng giữ gìn một hình ảnh bề ngoài hoàn hảo nhưng vô cảm bên trong gia đình, mới là thứ khiến đứa trẻ tổn thương nhất.

- Mẹ xin nghỉ làm ở nhà chăm trẻ 24/7

Việc này được chứng minh là không mang lại ích lợi gì khiến cho trẻ thông minh hay học giỏi hơn khi đến trường. Hẳn nhiên sự hy sinh của người mẹ là giá trị, nhưng việc dành trọn thời gian của mình cho con không phải là một bài toán hợp lý. Cũng giống như người lớn, trẻ cần có không gian riêng, cần có cơ hội để chủ động phát triển, thay vì dựa dẫm vào mẹ 24/7. Kết quả nghiên cứu chứng minh: không phải có mẹ kè kè ở bên, kết quả học tập của con mới tốt.

Thực tế cho thấy, người mẹ thông minh không dồn toàn bộ thời gian của mình cho con. Sự thông minh nằm ở việc có được một lượng thông tin phù hợp về việc nuôi dạy con khoa học, từ đó hỗ trợ hành trình phát triển của trẻ.

- Chuyển sang một khu dân cư chất lượng tốt hơn khiến con bạn học giỏi hơn?

Đây hoàn toàn là một suy nghĩ thiếu cơ sở, xuất phát từ mong muốn của chính cha mẹ. Nó giống như việc đi một đôi giày tốt hơn cũng không giúp bạn nhảy cao hơn.

7 dẫn chứng trên giúp đưa ra một kết luận khá thú vị: cha mẹ như thế nào quan trọng hơn là cha mẹ đã làm gì cho con cái.

Thế nên:

- Thay vì sống cho con mà quên sống cho mình, hãy sống tốt cho cuộc sống của bạn. Giải phóng bản thân khỏi một cuộc hôn nhân không hạnh phúc cũng là sự giải phóng cảm xúc cho chính con bạn.

- Thay vì buộc con đọc một cuốn sách, hãy tự mình đọc một cuốn sách. Bạn sẽ dẫn dắt con đến với niềm đam mê đọc.

- Thay vì từ bỏ bản thân để dành toàn thời gian điều khiển con vào một mục tiêu thành tích nào đó, hãy cho cả hai cơ hội đi con đường của riêng mình.

Theo VnExpress