Nỗi ám ảnh về một làn da trắng ở châu Á chưa bao giờ ngừng lại. Quan niệm cho rằng một làn da trắng hơn, sáng hơn sẽ cuốn hút hơn, được chú ý hơn tại các cuộc thi sắc đẹp.
Nonthawan Thongleng (ở giữa) đã;đăng quang Hoa hậu Thế giới Thái Lan 2014
Khi Nonthawan Thongleng có làn da rám nắng đăng quang Hoa hậu Thế giới Thái Lan 2014, một số nhà bình luận đã cho rằng đây là cơ hội để xác định lại tiêu chuẩn sắc đẹp.
Nonthawan, còn được gọi là Maeya, nói rằng đăng quang Hoa hậu Thế giới Thái Lan có ý nghĩa rất lớn với cô sau khi cô đã "nỗ lực làm việc chăm chỉ và trở thành một hình mẫu tương lai cho thế hệ người châu Á trẻ, từ mọi thành phần dân tộc, với làn da sẫm màu hơn, để họ thấy rằng họ có thể đạt được những gì họ mơ ước".
Thật vậy, Maeya đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều người Thái. Theo truyền thống, phụ nữ có làn da sẫm màu thường bị "chê" ở Thái Lan và bị gạt ra ngoài lề vì tiêu chuẩn của một sắc đẹp "làn da trắng sáng".
Vào tháng 12 năm ngoái, Catriona Gray trở thành người Philippines thứ tư được mệnh danh là Hoa hậu Hoàn vũ, nhưng chiến thắng của cô đã khiến người Philippines tranh cãi. Nhiều người chỉ trích chiến thắng của cô trên mạng, cho rằng cô trông giống một người da trắng rám nắng. Grey sinh ra và lớn lên ở Úc và là người gốc Scotland-Philippines. Với một số người, cô ấy không phải là "một người Philipinnes đầy đủ". Một phụ nữ đã viết trên Twitter rằng: "Cô ấy rất đẹp dựa trên tiêu chuẩn sắc đẹp phương Tây".
Theo trang The Diplomat, những cuộc tranh luận về màu da và vẻ đẹp bắt nguồn từ một chuẩn mực văn hóa sâu sắc. Trong nhiều xã hội, và đặc biệt là ở châu Á, làn da tối màu từ lâu đã gắn liền với việc đó là những người phải làm việc trên ruộng đồng, và vì thế, họ nghèo đói, ở nông thôn. Mặt khác, làn da nhợt nhạt nghĩa là người đó có một cuộc sống thoải mái hơn trong nhà, không phải ra ngoài trời nắng. Màu da là một dấu hiệu của tầng lớp xã hội.
Sự kỳ thị liên quan đến làn da sẫm màu đã khiến một số người phải cố giữ gìn để làn da trắng hơn. Trên đường phố Bangkok, không có gì lạ khi thấy người Thái che nắng bằng ô hoặc mặc áo dài tay trùm kín mặt ngay cả trong những tháng nóng nhất năm, nhằm cố tránh ánh nắng mặt trời.
Sở thích về một làn da trắng còn được củng cố qua các phương tiện truyền thông: truyền hình, tạp chí và bảng quảng cáo. Các hiệu thuốc có một loạt các loại kem làm trắng da; một số thậm chí còn hứa hẹn sẽ làm sáng màu của một số vùng trên cơ thể, chẳng hạn như núm vú hoặc nách.
Làn da trắng từ lâu đã được xem là "đẹp" trong quan niệm của người châu Á
Áp lực có một làn da trắng không chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ. Một loạt các sản phẩm và dịch vụ "làm trắng da" cũng nhắm đến những người đàn ông, Jaray Singhakowinta, một giáo sư trợ lý nghiên cứu về tình dục tại Viện Quản lý Phát triển Quốc gia cho biết.
Jaray muốn nói đến những người đàn ông tiêm chất glutathione vào da để đẩy nhanh quá trình làm trắng. Thật vậy, có những phòng khám ở Thái Lan cung cấp các phương pháp điều trị làm trắng dương vật bằng cách dùng tia laser và hóa chất.
Theo Kosum Omphornuwat, giảng viên nghiên cứu về giới và giới tính tại Đại học Thammasat, kinh tế thị trường, chủ nghĩa tiêu dùng, truyền thông xã hội và hội chứng selfie cũng củng cố nỗi ám ảnh này.
Trong những năm gần đây, một số chiến dịch quảng cáo đã dấy lên phản ứng dữ dội về việc quảng bá lý tưởng làm đẹp này. Vào năm 2016, một công ty Thái Lan đã quảng cáo thuốc làm sáng da với slogan "da trắng giúp bạn chiến thắng". Quảng cáo thuốc bổ Snow, đã thuê Cris Horwang, một nữ diễn viên và người mẫu Thái Lan, người được cho là thành công của cô là nhờ nước da trắng.
Làn da trắng từ lâu đã được xem là "đẹp" trong quan niệm của người châu Á, nhưng Jaray nói rằng khái niệm về độ trắng da đã bị thay đổi.
"Trong văn học cổ điển Thái Lan, các nữ anh hùng được mô tả là có nước da trắng, như thể được vẽ bằng vàng, được coi là đẹp", ông nói. Nhưng có nhiều màu trắng khác nhau, và đó là một tiêu chuẩn trong quá khứ. Với ảnh hưởng của phương Tây và Hàn Quốc, làn da trắng ưa thích hiện nay là màu trắng hồng.
Sự phổ biến của giải trí Hàn Quốc - đặc biệt là nhạc pop và phim truyền hình - đã làm trầm trọng thêm nỗi ám ảnh về làn da trắng này. Jaray cho biết xu hướng này bắt đầu từ khoảng 20 năm trước, khi một bộ phim truyền hình Hàn Quốc, "Dae Jang Guem", kể câu chuyện về một nữ thầy thuốc đi lên thành công từ một hầu gái hoàng gia trong thời kỳ Joseon lịch sử, đã phổ biến ở Thái Lan, thúc đẩy một nhu cầu mới về thực phẩm và sản phẩm Hàn Quốc.
Những hình ảnh các diễn viên và sản phẩm làm đẹp của Hàn Quốc trở thành đặc điểm chung của các ngành giải trí Thái Lan. Do đó, vẻ đẹp theo phong cách Hàn Quốc đã trở thành đồng nghĩa với vẻ đẹp phổ quát đối với nhiều người Thái. Sự phát triển của các doanh nghiệp liên quan đến làm đẹp của Hàn Quốc tại Thái Lan và tiếp thị thành công của họ đã thúc đẩy các tiêu chuẩn sắc đẹp của Hàn Quốc; các đặc điểm "đẹp" bao gồm khuôn mặt hình chữ V, làn da trắng như ngọc và chiếc mũi thon, nhọn.
"Tôi biết có một số công ty du lịch Thái Lan tổ chức các tour phẫu thuật thẩm mỹ sang Hàn Quốc, vì khách hàng muốn có diện mạo như các ngôi sao Hàn Quốc ưa thích của họ", Jaray nói.
Ngày nay, làm trắng da là một kinh doanh lớn. Một khảo sát của Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy gần 40% phụ nữ được thăm dò ý kiến ở các quốc gia bao gồm Trung Quốc, Malaysia, Philippines và Hàn Quốc thường xuyên sử dụng các sản phẩm làm sáng da. Công ty phân tích thị trường cho thấy nhu cầu về các sản phẩm làm trắng da đang tăng lên, dự kiến sẽ đạt 31,2 tỷ USD vào năm 2024.
Kosum cho rằng quan niệm về một làn da trắng có thể thay đổi trong tương lai, nhưng rất khó. Hiện nay ở Ấn Độ đang có chiến dịch truyền thông "Dark Is Beautiful", nhằm nỗ lực xóa bỏ sự phân biệt đối xử về một làn da. Có lẽ một ngày nào đó một chiến dịch tương tự cũng có thể được thực hiện ở Thái Lan.
Xoay chuyển tình thế không phải là một nhiệm vụ dễ dàng. Những hình ảnh, chiến dịch truyền thông kiểu người thành công là người có làn da trắng của các hãng mỹ phẩm, và những quan niệm văn hóa đã ăn sâu vào tiềm thức nhiều người. Chính vì thế, càng cần có nhiều những hoa hậu như Maeya để tạo ra sự khác biệt.
Hoàng Lan