Mối lo khác của đại dịch COVID-19: Rác thải y tế chất đống

Lượng rác thải đã tiếp xúc với chất dịch cơ thể người cũng như những vật liệu truyền nhiễm khác đang trở thành một mối lo ngại lớn đối với các bệnh viện tại Mỹ, trong khi số bệnh nhân mắc COVID-19 không ngừng gia tăng.

Một nhân viên đang thu gom và vận chuyển chất thải y tế tại Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hà Nam, Trung Quốc. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Các bệnh nhân và nhân viên chăm sóc chỉ được sử dụng các vật tư y tế và thiết bị bảo hộ cá nhân một lần, điển hình nhất là khẩu trang. Kết quả là, tất cả những vật liệu này chất đống thành những chất thải y tế, yêu cầu cơ quan chức trách phải loại bỏ chúng một cách an toàn.

Tại Vũ Hán, nơi bệnh dịch được phát hiện đầu tiên, các quan chức Trung Quốc thay vì xây dựng mới bệnh viện để tiếp nhận bệnh nhân thì họ đã phải xây dựng một nhà máy xử lý chất thải y tế và triển khai 46 cơ sở xử lý chất thải di động. Vào lúc cao điểm bùng phát dịch, các bệnh viện ở đó đã sinh ra lượng chất thải y tế nhiều gấp 6 lần so với trước khi cuộc khủng hoảng dịch bệnh bắt đầu. Lượng chất thải y tế phát sinh hàng ngày lên đến 240 tấn, tương đương trọng lượng của một con cá voi xanh trưởng thành.

Công ty xử lý chất thải y tế Stericycle cho biết lượng rác thải từ thiết bị bảo hộ cá nhân tại Mỹ đã gia tăng trong thời gian qua. Stericycle đã xử lý khoảng 816.466 tấn chất thải y tế trên toàn cầu vào năm 2018. Hiện nay, một số thứ vốn không được coi là chất thải y tế như thực phẩm cũng cần có những biện pháp xử lý cẩn thận hơn sau khi tiếp xúc với bệnh nhân mắc COVID-19. Công ty Stericycle không cung cấp con số mức tăng cụ thể từ đó đến nay, tuy nhiên họ cho biết mình đủ khả năng xử lý số lượng biến động, cũng như sẽ thêm các kíp trực tại 20 trung tâm điều trị của công ty ở Mỹ nếu cần thiết. Ngoài ra, sự sụt giảm đối với những ca phẫu thuật không cấp thiết có thể bù đắp phần nào sự gia tăng chất thải mà công ty phải xử lý trong đại dịch, theo phát ngôn viên của Stericycle.

"Hiện tại môi trường đang thay đổi nhanh chóng và dự báo khối lượng sẽ là một thách thức", Phó Chủ tịch truyền thông doanh nghiệp của Stericycle, Jennifer Koenig trao đổi với trang The Verge. "Chúng tôi đang theo dõi sát sao tình hình với tất cả các cơ quan liên quan để có thể đưa ra quyết định cho các bước kế tiếp".

Theo CDC của Mỹ, họ cho rằng chất thải y tế từ COVID-19 có thể được xử lý giống như chất thải y tế thông thường. Các quy định về xử lý chất thải tùy theo địa điểm và có thể điều chỉnh bởi các cơ sở y tế và cơ quan quản lý môi trường, cũng như Cơ Quan Quản Lý An Toàn và Sức Khỏe Lao Động Mỹ và Bộ Giao thông Hoa Kỳ. Nói chung, để đảm bảo chất thải bị nhiễm khuẩn từ các cơ sở chăm sóc sức khỏe không gây hại cho cộng đồng trước khi đi đến bãi rác, chúng phải được thiêu hủy, khử trùng bằng hơi nước hoặc hóa chất.

Thực tế, có nhiều thứ cần phải lo lắng hơn nữa, chứ không riêng gì chất thải từ các trung tâm y tế. Đó là các nguồn bệnh đang lây lan ngoài cộng đồng. Một số người có triệu chứng nhẹ đang dần hồi phục tại nhà, trong khi số khác không có triệu chứng sẽ không biết được rằng rác thải họ vứt đi hàng ngày có thể đã bị nhiễm khuẩn. Có nghĩa là mọi người có thể tạo ra rất nhiều rác thải chứa virus. Đó là mối lo đối với các công nhân vệ sinh, khi mà theo một nghiên cứu trong điều kiện phòng thí nghiệm, virus có thể tồn tại đến một ngày trên các hộp bìa các tông và thậm chí còn lâu hơn trên các bề mặt như kim loại và nhựa.

Nhưng nếu như rác thải được đóng bọc đúng cách thay vì để văng tứ tung ra ngoài, cũng như công nhân có mặc đồ bảo hộ, đặc biệt là găng tay, thì sẽ khó có nguy cơ dính phải virus, theo David Biderman, CEO của Hiệp hội chất thải rắn Bắc Mỹ. Elise Paeffgen, một đối tác của công ty Alston & Bird, cho biết việc thực hiện giữ khoảng cách trong khi làm việc, ví dụ như duy trì khoảng cách tiếp xúc với mọi người cũng có thể làm giảm thiểu rủi ro đối với công nhân vệ sinh.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, những người xử lý chất thải y tế, cần đặc biệt mặc đồ chuyên dụng, bao gồm ủng, tấm chắn cơ thể, áo dài tay, găng tay dài, khẩu trang và kính bảo hộ hoặc tấm chắn mặt. May mắn là các nỗ lực bảo vệ đến nay dường như đã hiệu quả. Khi đại dịch cũng như chất thải gia tăng, việc xử lý an toàn rác thải y tế sẽ tiếp tục là một thách thức đối với cộng đồng cho đến khi cơn khủng hoảng này qua đi.

Giang Vu theo The Verge