Xét nghiệm máu mới có thể phát hiện 50 loại ung thư khác nhau

Các nhà nghiên cứu vừa tiết lộ một loại xét nghiệm máu mới có thể phát hiện hơn 50 loại ung thư, mang lại niềm hy vọng phát hiện sớm bệnh tật.

Theo The Guardian, xét nghiệm đó dựa trên ADN bị bong ra khỏi các khối u và lưu thông trong máu. Cụ thể hơn, xét nghiệm tập trung vào các thay đổi hóa học của ADN này, được gọi là các mẫu methyl hóa.

Các nhà nghiên cứu nói rằng xét nghiệm không chỉ cho biết ai đó đã bị ung thư mà còn có thể làm sáng tỏ loại ung thư mà họ mắc phải.

Bác sĩ Geoffrey Oxnard thuộc Viện Ung thư Boston Williams Dana-Farber, một đơn vị của Trường y Harvard, cho biết xét nghiệm này hiện đang được kiểm tra trong các thử nghiệm lâm sàng. "Mọi người cần có một xét nghiệm như thế này trước các rủi ro về ung thư, để phát hiện và biết phải làm gì khi biết mình bị ung thư".

Viết trên tạp chí Annals of Oncology, nhóm nghiên cứu tiết lộ cách họ phát triển xét nghiệm này dựa vào thuật toán học máy - một loại trí tuệ nhân tạo. Các hệ thống như vậy thu thập các mẫu trong dữ liệu và kết quả là học cách phân loại nó.

Ban đầu, nhóm nghiên cứu cung cấp cho hệ thống dữ liệu các mẫu methyl hóa trong ADN từ các mẫu máu lấy của hơn 2.800 bệnh nhân, trước khi đào tạo thuật toán bằng dữ liệu thu thập từ 3.052 người tham gia, 1.531 người trong số họ bị ung thư và 1.521 người không bị ung thư.

Sử dụng thông tin này, hệ thống đã sắp xếp các mẫu thành nhiều nhóm dựa trên các mẫu methyl hóa. Sau đó, nhóm nghiên cứu đã dạy hệ thống nhóm nào phản án loại ung thư nào.

"Ở phụ nữ mang thai, chúng tôi tìm kiếm ADN trôi nổi tự do để phát hiện những bất thường của thai nhi", ông Oxnard nói. "Chúng tôi biết phương pháp này thực sự có thể ứng dụng, câu hỏi là làm thế nào để tinh chỉnh và hoàn thiện công nghệ tìm kiếm ung thư trong ADN tự do này? Và đó là những gì mà máy học đã làm".

Sau đó, nhóm nghiên cứu thử nghiệm hệ thống đã được đào tạo trên một bộ mẫu khác từ 1.264 cá nhân, khoảng một nửa trong số họ bị ung thư.

Kết quả cho thấy chưa đến 1% những người không bị ung thư bị hệ thống xác định sai là mắc bệnh. Một điều thực sự quan trọng là bạn không nên nói với những bệnh nhân không bị ung thư rằng họ bị ung thư.

Hệ thống có thể phát hiện ung thư tốt hơn khi bệnh đã tiến triển nhiều hơn trong cơ thể bệnh nhân. Chẳng hạn, ung thư được phát hiện chính xác ở 18% những người bị ung thư giai đoạn I, nhưng tỷ lệ lên đến 93% những người bị ung thư giai đoạn IV.

Nhóm nghiên cứu cho biết kết quả rất thú vị khi họ đưa ra khả năng về một phương pháp mới để sàng lọc các bệnh ung thư khó phát hiện. Ví dụ, hệ thống xác định chính xác 63% những người mắc ung thư tuyến tụy giai đoạn I, tăng lên 100% ở giai đoạn IV.

Nhóm nghiên cứu phát hiện thêm rằng hệ thống này có thể làm sáng tỏ loại ung thư. Đối với 96% mẫu được coi là có biểu hiện ung thư, xét nghiệm có thể đưa ra dự đoán về việc mô ung thư bắt nguồn từ đâu, với 93% trong số những dự đoán này là chính xác.

Tiến sĩ David Crosby, người đứng đầu phát hiện sớm tại Cancer Research UK, cho biết việc phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu rất quan trọng vì chúng biến chứng hơn và có thể điều trị nhiều hơn.

Mặc dù thử nghiệm vẫn còn ở giai đoạn phát triển ban đầu, nhưng kết quả rất đáng khích lệ. Và nếu thử nghiệm có thể được điều chỉnh để hiệu quả hơn trong việc phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm nhất, thì nó có thể trở thành công cụ để phát hiện sớm.

Nhưng Crosby nói cần có nghiên cứu thêm nữa. "Chúng ta cần tìm hiểu để cải thiện năng lực khả năng phát hiện ung thư sớm và phải hiểu rõ cách hệ thống hoạt động trong một kịch bản sàng lọc ung thư thực sự", ông nói.

Hoàng Lan