VnReview
Hà Nội

Apple nên chuyển iPhone sang USB-C nếu họ thực sự muốn giúp môi trường

Nếu mua iPhone;trong tương lai, bạn sẽ không được tặng kèm cục sạc hay tai nghe. Lý do được đưa ra cho hành động này là nhằm bảo vệ môi trường.

Nếu muốn cứu hành tinh, đáng lý Apple phải chuyển sang USB-C thay vì giữ lại Lightning cho iPhone 12

Táo khuyết tuyên bố, việc cung cấp ít phụ kiện "miễn phí" hơn cho điện thoại đồng nghĩa rằng sẽ tiêu thụ ít vật liệu hơn, đồng thời tạo ra những chiếc hộp nhỏ hơn nhằm vận chuyển hiệu quả hơn. Thế nên, trong tương lai, những chiếc hộp đó sẽ chỉ chứa mỗi điện thoại cùng sợi cáp USB-C – Lightning.

Về cơ bản, cách tiếp cận của Apple là một điều tốt, nhưng đáng lẽ, họ phải tiến xa hơn bằng cách loại bỏ hoàn toàn cổng Lightning độc quyền và chuyển sang USB-C. Nếu điều đó xảy ra, chiếc cáp tặng kèm bên trong hộp sẽ là USB-C – USB-C hữu dụng hơn, thay vì USB-C Lightning. Điều đó giúp bạn có thể sạc gần như tất cả mọi thiết bị điện tử. Hoặc tốt hơn nữa, Apple có thể loại bỏ hoàn toàn cáp và chỉ bán mỗi điện thoại, giúp giảm đi việc thải rác thải điện tử hơn nữa.

Đây là một sự thay đổi tương đối nhỏ đối với mỗi người mua iPhone, nhưng lại là rất lớn đối với Apple, đặc biệt là khi công ty đã bán gần 200 triệu chiếc iPhone trong năm ngoái (số liệu lấy từ IDC). Tạp chí Wired lưu ý, các bộ sạc có thể chiếm một tỉ lệ tương đối nhỏ trong tổng số rác thải điện tử, nhưng trên cơ sở toàn cầu, con số đó mỗi năm vẫn là hàng chục nghìn tấn. Và khi những chiếc smartphone flagship 2020 thiếu đi jack cắm tai nghe, các quyết định của Apple sẽ ảnh hưởng rất lớn đến phần còn lại trong ngành.

Nếu muốn cứu hành tinh, đáng lý Apple phải chuyển sang USB-C thay vì giữ lại Lightning cho iPhone 12

USB-C đã trở thành một tiêu chuẩn áp dụng rộng rãi

Phải thừa nhận rằng, USB-C không phải là một tiêu chuẩn hoàn hảo. Cách đặt tên của nó rất lộn xộn (tiêu chuẩn USB hiện tại có tên là USB 3.2 Gen 2x2) và có rất nhiều sợi cáp USB-C tệ hại ngoài thị trường. Tóm lại, USB-C là chuẩn kết nối tồi tệ nhất. Nhưng nó cũng sở hữu những thứ tốt nhất mà chưa loại cổng kết nối nào có.

Trong năm 2020, USB-C đã trở thành chuẩn kết nối có dây phổ biến nhất. Nó được sử dụng trong những chiếc tai nghe over-ear, true wireless, headset VR, tablet (bao gồm một số từ Apple), laptop (mọi chiếc laptop của Apple) và nhiều phụ kiện laptop khác. Nó cũng đưa vào những cỗ máy console chơi game như Nintendo Switch và cũng sẽ xuất hiện trên những tay cầm điều khiển của PS5 cũng như Xbox Series X khi bán ra trong tháng tới. Những viên pin USB-C đang trở nên phổ biến và những bộ sạc ngày càng thu nhỏ lại với khả năng cực cao, lên đến 100W. Một cục pin hoặc bộ sạc có công suất lớn có thể cấp nguồn cho cả laptop, tablet cũng như điện thoại cùng một lúc.

USB-C được sử dụng ở hầu hết mọi nơi và nó thực sự tốt hơn Lightning. Vậy Apple có thực sự quan tâm nhiều đến môi trường như tuyên bố khi vẫn giữ cổng Lightning hay không?

Nếu muốn cứu hành tinh, đáng lý Apple phải chuyển sang USB-C thay vì giữ lại Lightning cho iPhone 12

Bạn có thể đã có bộ sạc USB-C

Lập luận quan trọng mà Apple đưa ra khi loại bỏ bộ sạc ra khỏi hộp là tránh trùng lặp những phụ kiện mà nhiều người dùng đã có. Trong buổi giới thiệu của mình, Apple ước tính rằng, có 2 tỉ bộ sạc của họ đang tồn tại trên thế giưới, và "hàng tỉ" bộ sạc của bên thứ ba.

Tuy nhiên, theo IDC, Apple chỉ chiếm 13,9% thị trường smartphone toàn cầu vào năm 2019, xuất xưởng gần 200 triệu chiếc điện thoại trong năm ngoái. Trong khi đó, phần còn lại của ngành công nghiệp lại xuất xưởng hơn 1 tỉ điện thoại chỉ trong vòng 1 năm và hầu hết các thiết bị đó đều sử dụng USB-C. Với sự chênh lệch đó, rõ ràng, có rất nhiều đã có mọi thứ họ cần để sạc một chiếc iPhone sử dụng cổng USB-C, bao gồm cả cục sạc lẫn cáp sạc USB-C. Đấy là chưa kể đến những người đã mua các thiết bị USB-C khác, chẳng hạn như tai nghe, laptop, tablet, bao gồm cả những thiết bị MacBook và iPad Pro gần đây của Apple.

Tất cả những điều đó có nghĩa rằng, nếu thực sự muốn, bạn có thể bán một chiếc smartphone USB-C mà không cần tặng bất kỳ phụ kiện nào. Đó là những gì mà nhà sản xuất smartphone Fairphone đã làm. Bên trong hộp chiếc điện thoại gần nhất, Fairphone 3 Plus, bạn sẽ không thể tìm thấy tai nghe, cáp USB-C cũng như cục sạc USB-C. Thay vào đó là một tuốc-nơ-vít nhỏ để bạn có thể tự sửa chữa điện thoại thay vì vứt nó đi.

Sự nửa vời kì lạ

Có rất nhiều câu hỏi xoay quanh những tác động tích cực mà kế hoạch hiện tại của Apple có thể mang đến. Phần lớn trong "quảng cáo" của Apple đề cập đến việc đã có hàng tỉ bộ sạc ở bên ngoài. Thế nhưng, hầu hết chúng đều sử dụng cổng USB-A, không tương thích với cáp USB-C – Lightning mà Apple đưa vào bên trong hộp với mục đích sạc nhanh hơn. Apple chỉ mới bắt đầu đưa những bộ sạc USB-C vào hồi từ hồi năm ngoái, thế nhưng cũng chỉ giới hạn cho các mẫu Pro, có nghĩa là phần lớn iPhone bán ra đều đi kèm với một cục sạc USB-A.

Với iPhone 12, nhiều người vẫn có thể tái sử dụng những sợi cáp USB-A – Lightning cùng các củ sạc USB-A cũ, bất kế loại cáp mới trong hộp là gì. Nếu vậy, sợi cáp USB-C – Lightning tặng kèm bên trong hộp sẽ gần như vô dụng. Hơn nữa, bạn cũng có thể sử dụng những bộ sạc không dây MagSafe thay thế. Nếu đó là cáp USB-C – USB-C, ít nhất bạn cũng có thể sử dụng nó với những thiết bị khác. Về lâu dài, Apple có thể tác động đến môi trường lớn hơn nhiều bằng cách loại bỏ hoàn toàn cổng sạc Lightning độc quyền của mình.

Nếu muốn cứu hành tinh, đáng lý Apple phải chuyển sang USB-C thay vì giữ lại Lightning cho iPhone 12

Chỉ có những chiếc iPhone 11 Pro mới được tặng kèm cục sạc nhanh USB-C 18W bên trong hộp

Lý lẽ của Apple

Đầu năm nay, Apple đã đưa ra một tuyên bố liên quan đến việc chuyển sang cổng kết nối USB-C vào đầu năm nay. Tuyên bố này được đưa ra nằm đáp lại những nỗ lực của EU trong việc ép buộc các nhà sản xuất tạo ra một bộ sạc chung cho mọi smartphone. Apple cho rằng, việc chuyển sang USB-C sẽ khiến tổng thể môi trường tồi tệ hơn bằng cách khiến hàng trăm triệu phụ kiện Lightning trở nên lỗi thời.

"Hơn 1 tỉ thiết bị Apple sử dụng cổng kết nối Lightning, cùng với toàn bộ hệ sinh thái nhà sản xuất phụ kiện và thiết bị sử dụng Lightning nhằm phục vụ cho tập thể khách hàng của chúng tôi. Luật này sẽ tác động tiêu cực trực tiếp khi vô dụng hóa hàng trăm triệu thiết bị và phụ kiện đang hoạt động được sử dụng bởi khách hàng Châu Âu và thậm chí là nhiều người dùng Apple hơn trên toàn cầu. Nó tạo ra một lượng rác thải điện tử lớn chưa chưa từng có và gây ra sự bất tiện cho người dùng."

Tất nhiên, có rất nhiều phụ kiện Lightning đang tồn tại. Tuy nhiên, lập luận này gần như vô nghĩa vì Apple cũng đã từng xóa sổ các dock cắm iPod 30-pin cũng như những thiết bị ngoại vi cho một số chiếc iPhone thời kì đầu của mình nhằm chuyển sang Lightning hồi năm 2012. Thay vì gửi thẳng chúng đến bãi chứa, Apple và những công ty khác khác đã bán ra các bộ chuyển đổi 30-pin – Lightning nhằm mở rộng tính hữu dụng của những phụ kiện cũ đó trong nhiều năm. Apple và các đối tác chắn chắn có thể làm điều tương tự để bảo vệ tất cả những thiết bị Lightning đó.

iPhone 11 nên là dòng smartphone cuối cùng của Apple có Lightning

Cũng phải thông cảm cho Apple khi phải quyết định cắt bỏ các phụ kiện trung lặp bên trong những chiếc điện thoại mới. Điều này rõ ràng quan trọng khi cân nhắc đến con số 53,6 triệu tấn rác thải điện tử mà chúng ta thải ra vào hồi năm ngoái.

Dẫu vậy, chúng ta cũng không thể không nghĩ đến việc Apple đang lừa dối khách hàng của mình với động thái này. Khi một chiếc điện thoại có giá hàng trăm USD, thật khó để chấp nhận rằng chúng có hộp nhỏ hơn, đi kèm ít phụ kiện hơn, đặc biệt là chúng vẫn còn "độc quyền".

Bằng cách sử dụng môi trường để biện minh cho quyết định loại bỏ các phụ kiện sạc iPhone lãng phí, Apple đã gần như tự "đá vào chân mình". Nếu muốn chứng minh thực sự nghiêm túc trong việc bảo vệ môi trường, Apple phải cân nhắc trực tiếp đến thiết kế mà họ sử dụng cho những sản phẩm của mình.

Và lẽ ra, iPhone 11 nên là dòng smartphone cuối cùng của Apple có cổng Lightning.

Minh Hùng theo The Verge

Chủ đề khác