Não bộ có thể bị “tắc đường” không?

Ở người khỏe mạnh, não là một bộ phận phi thường. Nó giúp tim đập liên tục, có khả năng điều khiển cơ thể giúp bạn vừa đi vừa nhai kẹp cao su vừa suy nghĩ một vấn đề gì đó. Trong một mức độ nào đó, bộ não có thể tránh tình trạng "tắc nghẽn" và dễ dàng duy trì các hoạt động diễn ra cùng lúc. Để tránh sự va chạm tín hiệu giữa các bộ phận trong não, những vùng khác nhau sẽ hoạt động với tín hiệu có tần số khác nhau.

Ví dụ, hồi hải mã trong não gửi tín hiệu ở tần số khoảng 5Hz, trong khi đó các vùng phụ trách vận động sử dụng tín hiệu ở tần số từ 32 đến 45Hz. Bạn có thể tưởng tượng não bộ có nhiều làn đường khác nhau. Tín hiệu được gửi đi ở một tần số khác nhau sẽ chạy trên một làn khác nhau, nhờ đó não bộ có thể tránh sự va chạm giữa các tín hiệu được truyền đi. Sự khác biệt tần số giữa các tín hiệu cho phép các bộ phận khác nhau của não bộ hoạt động cùng lúc mà không làm gián đoạn lẫn nhau hoặc nhận nhầm tín hiệu gửi cho bộ phận khác.

Mặc dù não bộ được phân chia với mức độ tinh vi cao, nhưng nó không phải là một hệ thống hoàn hảo tuyệt đối. Sau cùng thì vẫn phải có một cơ chế chịu trách nhiệm phát ra các tín hiệu trước khi chúng được truyền đi. Các nhà khoa học gọi cơ chế này là một dạng như "bộ định tuyến", nó sẽ tiếp nhận thông tin và gửi tín hiệu đi khắp não. Các tín hiệu sẽ không va vào nhau do có sự khác biệt về tần số, nhưng "bộ định tuyến" lại có thể bị quá tải khi nhận cùng lúc nhiều tín hiệu có tần số tương tự nhau.

Ngay sau khi nhận một tín hiệu, bộ não sẽ trải qua một giai đoạn kháng cự, nó sẽ cần phải tự thiết lập lại và xử lý tín hiệu tiếp theo. Nếu thông tin được tiếp nhận trong giai đoạn kháng cự này, nó có thể bị bỏ qua hoặc xử lý sai vì bộ định tuyến trong não đang quá tải.

Bộ não cũng có thể xảy ra tình trạng "tắc đường" tạm thời do sự tắc nghẽn dọc các con đường tạo bởi tế bào thần kinh để truyền tín hiệu đi khắp não. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng ruồi giấm cũng gặp phải tình trạng này, chúng chặn tín hiệu não trên các dây thần kinh (lành tính) khiến tình trạng "tắc đường" có thể kéo dài đến 30 giây. Trong phần lờn trường hợp thì hiện tượng này tự biến mất, nhưng một vài trường hợp có thể trở thành tình trạng vĩnh viễn khiến sự giao tiếp giữa các bộ phận trong não gặp khó khăn. Các nghiên cứu sâu hơn về tình trạng này sẽ có thể giúp các nhà khoa học tìm ra cách điều trị các bệnh thần kinh nặng, như bệnh Alzheimer chẳng hạn.

Minh Bảo theo HowStuffWork