Những bí ẩn và quan niệm sai lầm về sự tiến hóa

Hãy nói về sự tiến hóa. Bạn có thể đã nghe thấy một số người cho rằng sự tiến hóa gây ra rất nhiều tranh cãi, trong khi hầu hết các nhà khoa học lại không như thế.

Nhưng ngay cả khi bạn không phải là một người trong số họ và bạn nghĩ rằng mình có một hiểu biết khá tốt về tiến hóa, rất có thể, bạn vẫn tin vào một số điều về nó mà không phải là hoàn toàn đúng, những thứ như, "Tiến hóa là sinh vật thích nghi với môi trường".

Đây là một lý thuyết có từ trước, bây giờ trở nên không hợp thời. Gần 60 năm trước khi Darwin xuất bản cuốn sách của mình, Jean-Baptiste Lamarck đã đề xuất rằng sinh vật tiến hoá bằng cách phát triển một số đặc điểm trong kiếp sống của chúng và sau đó truyền lại cho con cái.

Ví dụ, ông nghĩ vì hươu cao cổ đã dành cả đời vươn người đến lá trên cành cao, con cái chúng sẽ được sinh ra với những chiếc cổ dài. Nhưng chúng ta giờ đây biết rằng di truyền thừa kế không hoạt động như thế. Trên thực tế, các cá thể không hề tiến hoá.

Ảnh minh họa

Thay vào đó, các đột biến gien ngẫu nhiên ở một số con hươu cao cổ khiến chúng được sinh ra với chiếc cổ dài, và điều đó mang lại cho chúng một cơ hội tốt hơn để sống sót so với những con không được may mắn như vậy, điều đó mang chúng ta đến khái niệm "sự sống sót của các cá thể phù hợp nhất".

Điều này khiến nó nghe như tiến hóa luôn luôn ủng hộ kẻ lớn nhất, mạnh nhất, hoặc nhanh nhất, vốn không phải là như thế. Vì một điều, sự phù hợp trong tiến hóa chỉ là một vấn đề về chúng phù hợp đến thế nào trong môi trường hiện tại của mình. Nếu tất cả các cây cao đột ngột chết đi và chỉ còn lại cỏ ngắn, tất cả những con hươu cổ dài sẽ gặp bất lợi.

Thứ hai, sự sống còn không phải nằm ở việc tiến hóa xảy ra như thế nào, mà ở việc sinh sản xảy ra như thế nào. Và thế giới nếu đầy đủ sinh vật như như cá lồng đèn đực, vốn là quá nhỏ và kém phù hợp để sống sót sau khi sinh thế nên nó đã phải nhanh chóng tìm kiếm người bạn đời trước khi nó chết.

Nhưng ít nhất chúng ta có thể nói nếu một sinh vật chết đi mà không sinh sản, đó là một tiến hóa vô dụng, đúng không?

Sai! Hãy nhớ rằng, chọn lọc tự nhiên xảy ra không phải ở cấp độ cơ thể, mà ở cấp độ di truyền, và cùng một gien tồn tại trong một sinh vật cũng sẽ tồn tại trong họ hàng của nó. Vì vậy, một gien mà làm cho một con vật hy sinh bản thân một cách đầy vị tha để giúp cho sự sống sót và sinh sản trong tương lai của các anh chị em hoặc anh em họ của nó, có thể trở nên phổ biến hơn hơn việc một cá thể chỉ quan tâm đến bản thân.

Bất cứ điều gì cho phép nhiều bản sao chép gien hơn được truyền lại cho thế hệ tiếp theo sẽ được xem là phục vụ đúng mục đích, Ngoại trừ mục đích tiến hóa. Một trong những điều khó khăn nhất để ghi nhớ về tiến hóa đó là khi chúng ta nói những thứ như, "Gien muốn thực hiện thêm các bản sao của mình" hoặc thậm chí, "chọn lọc tự nhiên" chúng ta đang thực sự sử dụng phép ẩn dụ. Một gien không muốn bất cứ điều gì, và không có cơ chế bên ngoài chọn gien đó là gien tốt nhất để bảo tồn. Tất cả những gì sẽ xảy ra là có đột biến gien ngẫu nhiên khiến cho sinh vật mang chúng cư xử hoặc phát triển khác đi. Một số trong những cách đó dẫn đến việc càng có thêm bản sao của đột biến gien được truyền lại, và cứ như thế.

Cũng không có bất kỳ kế hoạch định trước nào phát triển hướng tới một hình thức lý tưởng. Không phải là lý tưởng cho mắt người khi có một điểm mù nơi các dây thần kinh thị giác thoát khỏi võng mạc, nhưng đó là cách nó phát triển, bắt đầu từ một tế bào nhận sáng đơn giản.

Nhìn lại, nó sẽ có nhiều thuận lợi hơn nữa trong việc con người phát cuồng lên vì dưỡng chất và vitamin thay vì chỉ duy nhất calo. Nhưng trong hằng ngàn năm qua, tổ tiên của chúng ta đã tiến hoá, năng lượng đã trở nên khan hiếm, và không có gì để dự đoán rằng điều này sau đó sẽ thay đổi một cách quá nhanh chóng.

Vì vậy, sự tiến hóa thực hiện một cách mù quáng, từng bước từng bước từng bước, tạo ra tất cả sự đa dạng mà chúng ta nhìn thấy trong thế giới tự nhiên.

Theo TED Talk