Béo phì, huyết áp và cholesterol có thể ảnh hưởng đến chức năng não sau này

Một nghiên cứu mới được công bố ngày 10/05 vừa qua trên tạp chí hàng đầu của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association), chỉ ra mối tương quan giữa nguy cơ tim mạch tiềm ẩn ở trẻ có thể ảnh hưởng đến hoạt động nhận thức ở tuổi trung niên.

Các nghiên cứu trước đây đã cho thấy có gần 1/5 người trên 60 tuổi bị mất/suy giảm chức năng não ở mức độ nhẹ. Sự suy giảm nhận thức có liên quan đến các yếu tố gây ra bệnh về tim mạch như: huyết áp cao, béo phì, tiểu đường tuýp 2, hút thuốc, lười vận động và chế độ ăn uống kém lành mạnh, trầm cảm... Trước khi xảy ra các triệu chứng nghiêm trọng, chúng sẽ có các dấu hiệu nhận biết của giai đoạn tiền lâm sàng.

Vì vậy, việc tìm ra mối liên hệ giữa béo phì ở trẻ em và các nguy cơ tim mạch là rất quan trọng đối với việc duy trì sức khỏe nhận thức nói riêng và não bộ nói chung. Mặt khác, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng hiện tại chưa có phương pháp điều trị dứt điểm chứng sa sút trí tuệ. Do đó, cần phải sớm tìm hiểu các yếu tố dẫn đến nguy cơ tim mạch, đồng thời hệ quả của chúng ảnh hưởng thế nào đến não bộ.

Juuso O. Hakala, bác sĩ, tiến sĩ, sinh viên tại Trung tâm Nghiên cứu Y học Tim mạch Ứng dụng và Phòng ngừa tại Đại học Turku, Phần Lan cho biết:

"Dựa trên những kết quả nghiên cứu này, chúng tôi sẽ chuyển trọng tâm nghiên cứu từ sức khỏe não bộ của tuổi già và tuổi trung niên sang những nhóm trẻ hơn. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc theo dõi và phòng ngừa tích cực bệnh tim và các yếu tố gây ra đột quỵ cần được chú trọng xem xét từ lúc trẻ còn nhỏ sẽ mang lại ý nghĩa quan trọng đối với sức khỏe não bộ. Qua đó, các trẻ có nguy cơ bất lợi về tim mạch sẽ được can thiệp sớm và có biện pháp điều trị phù hợp".

Nghiên cứu Rủi ro Tim mạch ở Trẻ em Phần Lan là một trong những nghiên cứu quốc gia theo chiều dọc, đo lường nguy cơ tim mạch từ thời thơ ấu đến tuổi trưởng thành ở Phần Lan. Các nhà nghiên cứu đã theo dõi hồ sơ bệnh lý của những người tham gia trong 31 năm từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành để xem xét các yếu tố gây ra các nguy cơ tim mạch. Các cuộc kiểm tra lâm sàng cơ bản được thực hiện vào năm 1980 trên khoảng 3.600 trẻ em trai và gái da trắng được lựa chọn ngẫu nhiên trong độ tuổi từ 3 đến 18.

Với hơn 2.000 người tham gia ở độ tuổi từ 34 đến 49 tham gia vào một bài kiểm tra chức năng nhận thức trên máy tính vào năm 2011. Các bài kiểm tra đo lường bốn lĩnh vực nhận thức khác nhau: trí nhớ theo từng giai đoạn và quá trình học tập; trí nhớ làm việc ngắn hạn; thời gian phản ứng và chuyển động; khả năng xử lý hình ảnh và sự chú ý. Qua đó, các nhà nghiên cứu đã đưa ra vài kết luận.

Đầu tiên, các chỉ số huyết áp tâm thu, tổng lượng cholesterol trong máu, mật độ cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL), cùng với chỉ số khối cơ thể (BMI) từ thời thơ ấu có liên quan đến chức năng não ở tuổi trung niên.

Thứ hai, huyết áp tâm thu cao hoặc tổng lượng cholesterol trong máu và cholesterol LDL cao, có ảnh hưởng đến trí nhớ và làm giảm khả năng học tập ở tuổi trung niên (so sánh với các cá nhân có huyết áp và lượng cholesterol/cholesterol LDL thấp hơn).

Và cuối cùng, béo phì từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành có liên quan đến tốc độ xử lý thông tin thị giác và duy trì sự chú ý.;Cả ba yếu tố này gây ra nguy cơ tim mạch dẫn đến trí nhớ kém, khả năng học tập, xử lý hình ảnh kém đồng thời làm giảm khả năng chú ý, phản ứng và vận động chậm hơn.

Những kết quả này có được là từ phương pháp quan sát, do vậy cần nhiều nghiên cứu sâu hơn để tìm hiểu xem liệu có những mốc thời gian hay độ tuổi cụ thể nào trong giai đoạn thơ ấu/hoặc thanh thiếu niên bị ảnh hưởng bởi các yếu tố gây ra nguy cơ tim mạch dẫn đến suy giảm sức khỏe não bộ ở tuổi trưởng thành hay không.

Các hạn chế của nghiên cứu hiện tại bao gồm: Chưa xác định được mối liên hệ nguyên nhân và kết quả giữa các yếu tố tim mạch và hoạt động nhận thức; nhận thức được đo lường tại một thời điểm duy nhất; những người tham gia nghiên cứu đều là người da trắng, do vậy kết quả có thể không được khái quát cho những người thuộc các nhóm chủng tộc hoặc dân tộc khác.

Thanh Mai (Theo Science Daily)