Trái Đất đang hấp thụ một lượng nhiệt “chưa có tiền lệ”

Đó là kết quả rút ra được từ một nghiên cứu mới đây của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ NASA.

Một nghiên cứu mới đây đã cho thấy Trái đất hiện đang tiếp nhận một lượng nhiệt cực lớn. Trong vòng 15 năm qua, lượng bức xạ mặt trời bị giữ lại trên bề mặt và trong các đại dương của hành tinh xanh đã tăng gấp đôi.

Phát hiện này, được xuất bản trên tờ Geophysical Research Letters bởi các nhà khoa học tại NASA và Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ, là một hồi chuông cảnh báo rằng Trái đất đang nhanh chóng vượt ra khỏi những ranh giới vốn cho phép nền văn minh loài người tiếp tục phát triển.

Cán cân năng lượng của Trái đất có liên quan mật thiết đến khí hậu. Trái đất cũng giống như chúng ta, nó có một "khoản ngân sách" về năng lượng. Nó hấp thụ năng lượng từ mặt trời và thải ra một lượng năng lượng đối nghịch tương đương vào không gian, giống như một người được trả lương rồi sau đó sử dụng số tiền đó để chi trả hoá đơn vậy. Tuy nhiên, "khoản ngân sách" này của Trái đất đang trở nên ngày càng mất cân bằng.

Các nhà khoa học tại NASA và NOAA đã nghiên cứu sự mất cân bằng năng lượng này, mà ở thời điểm hiện tại chỉ khoảng 0,3%, có nghĩa là hành tinh của chúng ta đang nhận năng lượng từ mặt trời nhiều hơn mức nó thải lại vào không gian. Năng lượng này đã tác động đến Trái đất, và kết quả là nó tạo ra nhiều nhiệt hơn. Để đánh giá sự mất cân bằng này đã thay đổi ra sao kể từ năm 2005, các nhà nghiên cứu đã lấy dữ liệu vệ tinh vốn quan sát Trái đất từ đỉnh của bầu khí quyển và một mạng lưới các phao nổi tự động thu thập dữ liệu ở độ cao 2.000 mét trên mặt nước. Dữ liệu vệ tinh cho thấy loại năng lượng đến và đi, trong khi dữ liệu phao nổi cho thấy 90% nhiệt của thế giới được lưu trữ ở đâu.

Kết quả cho thấy đã có một sự thay đổi lớn trong quãng thời gian 15 năm qua. Cả hai bộ dữ liệu đều chỉ ra rằng hành tinh xanh đã nhận được một lượng nhiệt cao gấp đôi kể từ năm 2005. Sự tương đồng của hai nguồn dữ liệu nói trên đã giúp các nhà nghiên cứu có thể chắc chắn về xu hướng nguy hiểm này.

"Đó là một lượng năng lượng rất lớn" - Gregory Johnson , một nhà hải dương học tại Phòng thí nghiệm Môi trường Thuỷ sinh Thái Bình Dương của NOAA, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết. "Quả là một con số khó mà nuốt nổi"

Trong số những phép so sánh tương đồng mà Gregory đề cập đến, có một thông tin thực sự đáng quan ngại: lượng nhiệt mà Trái đất đã hấp thụ tương đương với việc thả 4 quả bom nghiên tử (loại bom giống như từng thả xuống Hiroshima) mỗi giây, hoặc toàn bộ 7 tỷ người trên Trái đất bật 20 chiếc máy pha trà chạy điện và để chúng chạy liên tục.;

Biểu đồ cho thấy lượng nhiệt mà Trái đất hấp thụ ngày càng tăng cao

Có thể bạn sẽ hỏi ngược lại: đó có lẽ chỉ là hệ quả của chu kỳ mặt trời mà thôi. Xin tiết lộ với bạn rằng nghiên cứu cho thấy chu kỳ mặt trời không phải là vấn đề lớn, và những thay đổi trong bức xạ mặt trời là quá ít, có thể bỏ qua khi đo đạc. Nguyên nhân chính gây nên tình trạng mất cân bằng ngày càng trầm trọng có liên quan đến những thay đổi về mật độ phủ mây và khả năng phản xạ của bề mặt Trái đất. Biến đổi khí hậu rõ ràng đã tác động lên những đám mây. Và nhiệt độ ngày càng tăng cao cũng đang làm biến đổi khả năng phản xạ của Trái đất, đặc biệt khi nó làm tan chảy các vùng biển băng ở Bắc cực. Vì sự tan chảy này, nước biển - vốn có màu sẫm hơn băng - lộ diện và hấp thụ nhiều nhiệt hơn. Nghiên cứu còn chỉ ra thứ được gọi là "khí vi lượng" - ví dụ, carbon dioxide và các dạng ô nhiễm khác xuất phát từ hoạt động của con người - cũng đang góp phần gây ra sự mất cân bằng.

"Nghiên cứu cho thấy toàn bộ hành tinh đang ấm lên ở một tốc độ đáng báo động trong 15 năm qua. Chúng tôi tin rằng sự ấm lên này sẽ tiếp tục, nhưng tốc độ sẽ chậm lại trong vài thập kỷ đến" - theo Norman Loeb, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Langley của NASA.

Sự thay đổi mật độ che phủ của mây có thể có mối liên hệ với sự biến đổi khí hậu tự nhiên, ví dụ như El Nino và PDO (hiện tượng tương tự như El Nino nhưng kéo dài cả thập kỷ thay vì chỉ một năm). Cả hai, đặc biệt là PDO, đang trong giai đoạn tác động khiến hành tinh hấp thụ nhiều nhiệt hơn. Nhưng chỉ riêng những hiện tượng tự nhiên đó không đủ để khiến cán cân năng lượng của Trái đất bị lệch theo hướng tiêu cực.

"Nhiều khả năng nguyên nhân là do sự kết hợp giữa yếu tố con người và sự biến động nội tại của Trái đất" - Norman Loeb nói. "Và trong giai đoạn này, cả hai đều gây ra hiện tượng ấm lên, dẫn đến thay đổi lớn trong sự mất cân bằng năng lượng của Trái đất. Mức độ tăng lên là chưa từng có tiền lệ"

Dù bất kỳ ai sống trên Trái đất trong 15 năm qua đều nhận thấy rõ những hệ quả thảm khốc của sự mất cân bằng năng lượng, nghiên cứu của NASA giúp chúng ta thấy được những con số rõ ràng hơn. Và nó chỉ ra một con đường để các nhà nghiên cứu phân tích những điều đang diễn ra một cách chi tiết hơn, bao gồm những ảnh hưởng của sự mất cân bằng năng lượng có thể gây ra đối với nhiệt độ trung bình toàn cầu, mức độ tăng của mực nước biển, và những hiện tượng quen thuộc khác có liên quan đến khủng hoảng khí hậu.

"Những thứ mà chúng ta quan tâm nhất, như sự tăng lên của nhiệt độ bề mặt toàn cầu, mực nước biển, nhiều hiện tượng thời tiết khắc nghiệt hơn… đều là những dấu hiệu của sự mất cân bằng năng lượng, mà bản thân nó là một hậu quả của sự tăng lên của khí nhà kính như carbon dioxide và methane" - Loeb nói.

Đáng quan ngại hơn cả, nếu sự mất cân bằng này tiếp tục tăng lên, nó có thể dẫn đến những tác động do biến đổi khí hậu kinh khủng hơn nhiều và sớm hơn nhiều so với dự báo. Những nghiên cứu như thế này là rất có giá trị, nhưng sẽ tốt hơn nữa nếu cả thế giới cùng chung tay xử lý ô nhiễm carbon để các nhà nghiên cứu không phải kiểm chứng giả thuyết của họ ngoài đời thực!

Minh.T.T (theo Gizmodo)