Thực phẩm hết hạn sử dụng vẫn ăn tốt?

Báo cáo mới của Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên (NRDC) và Khoa Chính sách, Luật thực phẩm của Trường Đại học Luật Harvard cho biết, người Mỹ thường vội vàng vứt bỏ thức ăn, phần lớn do chưa hiểu rõ về ý nghĩa thực sự của ngày hết hạn thực phẩm.

Hầu hết người tiêu dùng đều nhầm lẫn khi tin rằng, ngày hết hạn ghi trên thực phẩm cho biết thực phẩm còn an toàn nữa không, trong khi những thông số này thực tế không liên quan đến rủi ro thực phẩm bị nhiễm độc hay các loại bệnh truyền qua thực phẩm.

Hạn sử dụng ghi trên bao bì chỉ dùng để cho biết hạn sử dụng tốt nhất (còn tươi ngon) của thực phẩm chứ không phải là hạn thực phẩm sẽ bị hư hỏng

Hạn sử dụng thực phẩm bắt đầu được áp dụng vào những năm 1970, vì người Mỹ ngày đó ít tự sản xuất thực phẩm nhưng lại muốn biết nhiều thông tin hơn về việc chúng được sản xuất như thế nào.;

Những ngộ nhận và hiểu sai về hạn sử dụng in trên bao bì

Những ngày sản xuất và hạn sử dụng này chỉ để nói về độ tươi của thực phẩm, và được các nhà sản xuất áp dụng nhằm nói rõ sản phẩm sẽ tươi ngon nhất trong khoảng thời gian nào. 

Điều này nghĩa là dù đến hạn ghi trên bao bì nhưng thực phẩm vẫn chưa hết hạn sử dụng theo nghĩa không thể ăn được nữa. Với các loại thực phẩm không cần bảo quản trong tủ lạnh, có thể không có sự khác biệt về mùi vị hoặc chất lượng, và thực phẩm hết hạn không chắc sẽ khến người ăn bị bệnh.

Nhưng theo các phân tích mới, những từ như "hạn dùng đến" hoặc "hạn sử dụng" được sử dụng rất mâu thuẫn, đến nỗi gây ra những hiểu nhầm và lãng phí lớn. Hơn 90% người Mỹ vội vàng vứt bỏ thực phẩm, 40% các hãng cung cấp thực phẩm cũng không sử dụng khi đã đến hạn dùng.

Chẳng hạn, trứng có thể dùng được từ 3-5 tuần sau khi mua, mặc dù "hạn dùng" của chúng sớm hơn nhiều. Một hộp pho mai có dán tem "hạn dùng 3/2013" có thể vẫn dùng tốt vào tháng 3/2014, mà hầu như không có thay đổi đáng kể nào về chất lượng.

"Chúng tôi đồng ý với việc đề ngày chỉ rõ sự tươi ngon hay chất lượng của thực phẩm, song chúng phải được giải thích rõ ràng với người tiêu dùng và họ hiểu rõ những ngày đó nghĩa là gì", đồng tác giả nghiên cứu này, ông Emily Broad Leib, giám đốc Khoa Chính sách, Luật thực phẩm của Trường Đại học Luật Harvard nói. "Cần có một ngày chuẩn và giải thích rõ ngày đó nghĩa là gì. Đó là về chất lượng, chứ không phải độ an toàn. Người dùng có thể tự quyết định về việc chất lượng thực phẩm có còn chấp nhận được không".

Hiện nay, tại Mỹ không hề có quy định nào về việc sử dụng các ngày ghi trên thực phẩm, mặc dù Cục quản lý Thuốc và thực phẩm (FDA) và Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) có quyền lực quản lý về việc ghi nhãn hàng gây nhầm lẫn. Quy định ghi ngày duy nhất hiện chỉ liên quan đến các sản phẩm sữa bột trẻ em, vì các chất dinh dưỡng trong loại sữa công thức sẽ mất dần chất theo thời gian.

Tuy vậy, việc sửa lại những nhẫm lần này không dễ. Các tác giả nghiên cứu nói rằng, việc tuyên truyền lại có thể bắt đầu bằng việc hiểu rõ ràng hơn về ý nghĩa của những ngày ghi trên nhãn thực phẩm.

Ngày ghi trên bao bì thực phẩm này có ý nghĩa gì?

"Hạn dùng" (Use by) và "dùng tốt nhất" (Best by): Những ngày này dành cho người tiêu dùng, nhưng chúng lại có nghĩa là ngày mà nhà sản xuất thông báo sản phẩm có độ tươi ngon nhất. Nó không phải là ngày để chỉ thực phẩm sẽ hư hỏng, cũng không phải để chỉ thực phẩm không còn an toàn để ăn nữa.

Ngoài ra, trên nhãn thực phẩm còn có ngày "Hạn bán" (Sell by): Ngày này chỉ để dành cho nhà sản xuất và nhà bán lẻ, không dành cho người tiêu dùng. Nó là một công cụ marketing do các nhà sản xuất thực phẩm đưa ra để đảm bảo doanh thu của sản phẩm trong cửa hàng, vì thế chúng vẫn có thể dùng được rất lâu sau khi người dùng mua chúng. Tuy vậy, người tiêu dùng lại nhầm lẫn rằng đó là ngày mang ý nghĩa tư vấn về việc mua sản phẩm. Các tác giả nghiên cứu nói rằng ngày "hạn bán" nên được "ẩn" đi với người tiêu dùng.

Jena Roberts, phó chủ tịch phát triển kinh doanh hãng kiểm thử thực phẩm National Food Lab, nó rằng nhà sản xuất muốn đảm bảo người tiêu dùng ăn và hưởng hương vị thực phẩm ở chất lượng tốt nhất. Nhưng bà cho biết, ngay cả khi thực phẩm đã quá hạn chất lượng tốt nhất này, chúng vẫn không có hại.