Tại sao Apple khai tử loa không dây Beats?

Các trục trặc về kỹ thuật cùng thương vụ sáp nhập vào Apple khiến cho Beats Eletronics buộc phải từ bỏ một thị trường có trị giá hàng tỷ USD.

Khung cảnh nồng ấm của nhà sáng lập Beats, Jimmy Iovine và CEO Tim Cook của Apple

Khi công bố về dịch vụ nghe nhạc trực tuyến Apple Music tại WWDC 2015 tuần qua, Apple dường như đã có đầy đủ tất cả những mắt xích để thâu tóm cuộc sống của người yêu nhạc: các siêu sao như Drake hoặc Williams Pharrell, một dịch vụ nghe nhạc trực tuyến có mức giá dễ chịu, các thiết bị di động có đầu phát tốt và dĩ nhiên là cả những chiếc tai nghe cao cấp từ Beats. Song, bức tranh âm nhạc gắn mác Táo vẫn còn thiếu đi một mảnh ghép lớn: nếu muốn thưởng thức âm nhạc trong phòng khách, bạn sẽ phải tìm tới những bộ loa cỡ lớn không gắn mác Apple và cũng không gắn mác Beats.

Lý do là bởi Apple (và công ty con Beats) đang thiếu vắng một chiến lược loa nghe nhạc cỡ lớn thông minh có thể cạnh tranh hiệu quả với các đối thủ như Sonos.

Theo các nguồn tin nội bộ của Variety, vào năm ngoái, khi chuẩn bị được Apple mua lại, Beats Electronics đã bước vào giai đoạn hoàn thiện một bộ loa không dây có thể phát nhạc trực tiếp từ dịch vụ nghe nhạc trực tuyến có trả phí của hãng (Beats Music, tiền thân của Apple Music). Nếu như bộ loa không dây này ra mắt, Beats sẽ tham gia vào cạnh tranh trực tiếp với các tên tuổi lớn như Sonos hoặc JBL trong thị trường loa không dây cỡ lớn có trị giá hàng tỷ USD - cao hơn rất nhiều so với trị giá của thị trường tai nghe cao cấp.

Những chiếc loa như Beatbox vẫn bị coi là sản phẩm "phụ" của Beats

Từng được kỳ vọng sẽ ra mắt vào kỳ nghỉ lễ cuối năm 2014, cuối cùng bộ loa không dây của Beats lại bị khai tử một cách nhanh chóng sau khi Apple mua lại thương hiệu tai nghe nổi tiếng này. Nhiều người trong đội ngũ kỹ sư từng tham gia vào dự án này sau đó đã rời bỏ Beats, những người khác chuyển sang những dự án còn lại của công ty – dựa theo cả các nguồn tin nội bộ lẫn hồ sơ công khai của các nhân viên Beats trên LinkedIn.

Chủ yếu được biết đến với các sản phẩm tai nghe, Beats Electronics cũng đã tham gia vào thị trường loa Bluetooth kể từ năm 2012. Cũng giống như thị trường tai nghe cao cấp, thị trường loa Bluetooth là một thị trường khá mới mẻ nhưng rất giàu tiềm năng. Những chiếc loa không dây kiểu dáng đẹp của Beats (và các đối thủ như Logitech, Jabra, Bose...) được coi là giải pháp để các fan có thể nghe nhạc một cách thoải mái từ các thiết bị di động, bao gồm cả các file nhạc được lưu lên thiết bị lẫn nhạc từ các dịch vụ trực tuyến như YouTube hoặc Spotify.

Nhưng Bluetooth có quá nhiều hạn chế. Người dùng sẽ phải giữ cho chiếc smartphone nằm trong khoảng cách hoạt động của bộ loa. Trải nghiệm nghe nhạc trên loa Bluetooth cũng sẽ bị gián đoạn bởi các cuộc gọi hay các loại âm báo khác từ hệ điều hành di động. Đó là còn chưa kể thị trường loa di động Bluetooth càng ngày càng trở nên chật chội khi cả các tên tuổi âm thanh lâu đời lẫn các công ty nhỏ lẻ mới nổi đều tìm cách chen chân vào thị trường này thông qua các sản phẩm có mức giá vô cùng cạnh tranh.

Loa Sonos gây chú ý không chỉ nhờ thiết kế đẹp cho phòng khách mà còn nhờ có khả năng hỗ trợ trực tiếp cho các dịch vụ phát nhạc online

Đó là lý do vì sao Beats đưa ra quyết định sẽ sản xuất những bộ loa cao cấp để cạnh tranh với Sonos. Cũng giống như Sonos, Beats muốn mang tới cho người dùng những chiếc loa cỡ lớn để đặt trong phòng khách (hay bất cứ căn phòng nào mà họ muốn) có thể chơi nhạc đồng bộ. Và, Beats cũng sẽ "học hỏi" chiến lược của Sonos khi tập trung đầu tiên vào phòng khách trước khi ra mắt những bộ loa không dây cỡ nhỏ, giá dễ chịu hơn cho phòng ngủ hoặc phòng bếp.

Nhưng sản phẩm của Beats sẽ không đơn thuần là hàng "copy" từ Sonos. Theo các nguồn tin nắm được các chi tiết kỹ thuật về dự án này, chiếc loa của Beats sẽ kết hợp Bluetooth với Wi-Fi và NFC để mang tới một trải nghiệm mượt mà hơn, cho phép người dùng bắt đầu chơi nhạc ngay từ thời điểm họ đặt chân vào căn phòng. Và nhờ có thương hiệu mạnh, Beats rõ ràng sẽ không bán ra các sản phẩm có giá thấp hơn Sonos. Trái lại, các tin đồn cho rằng những chiếc loa không dây cỡ lớn của Beats sẽ có giá lên tới 750 USD (khoảng hơn 16 triệu đồng).

Beats không phải là công ty duy nhất tìm cách xâm lấn vào thị trường loa không dây cỡ lớn do Sonos làm chủ. Qualcomm, nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, cũng đang tìm cách xây dựng một hệ sinh thái cho nền tảng Allplay của hãng. Kế hoạch của Qualcomm là nhượng quyền Allplay để giúp các nhà sản xuất phần cứng có thể dễ dàng tạo ra các sản phẩm tai nghe không dây của họ. DTS, một công ty chuyên về các hệ thống loa trong các rạp chiếu phim, cũng đang xây dựng các sản phẩm tương tự như Qualcomm. Về phần mình, Google cũng đã tìm ra một số đồng minh (bao gồm Denon và LG) để mang công nghệ phát nội dung Google Caste lên những chiếc loa không dây.

Apple/Beats đã có đầy đủ dịch vụ, thiết bị và tai nghe di động, nhưng thị trường thiết bị nghe nhạc tại gia thì sao?

Sai lầm của Beats là ở chỗ công ty của Dr. Dre và Jimmy Iovine đã không mua bản quyền công nghệ của Qualcomm hay Google. Thay vào đó, Beats Electronic tiến hành nghiên cứu và tự đưa ra các giải pháp của riêng mình – một nhiệm vụ không hề dễ dàng với một công ty chuyên về thiết bị nghe nhìn như Beats. Nguồn tin của Variety khẳng định dự án của Beats không chỉ gặp phải nhiều trục trặc về sản phẩm mà còn phải nhiều lần thay đổi nhà cung ứng chipset và liên tiếp đẩy lùi ngày phát hành. Xét tới các vấn đề này, Apple đã nhanh chóng quyết định hủy bỏ dự án loa không dây của Beats. Theo một nguồn tin khác, công ty của Tim Cook chưa hủy bỏ hoàn toàn mà mới chỉ tạm hoãn vô thời hạn dự án này. Song, bất kể quyết định thực tế của Apple là gì, Apple Music đã phải ra mắt mà không có chiếc loa phòng khách nào hỗ trợ cả.

Các tín hiệu xấu không dừng lại ở đây. Nhiều người khẳng định cái chết của dự án loa không dây cao cấp là một dấu hiệu khác cho thấy Apple không hề đặt quyết tâm phát triển phần cứng cho Beats. Số lượng nhân viên hiện vẫn đang làm việc cho Beats đã giảm sút rất nhiều so với ngày Apple công bố mua lại công ty: một trong số các nguồn tin của Variety khẳng định có tới 50% nhân viên Beats đã rời công ty hoặc bị cho thôi việc tính từ thời điểm đó đến nay. Trong năm ngoái, Apple cho biết sẽ sa thải một số nhân viên bị dư thừa do sáp nhập, nhưng cùng lúc cũng phủ nhận thông tin rằng số lượng nhân viên bị sa thải lên tới 200 người (tổng số nhân công của Beats lúc đó là 700 người).

Beats Pills

Một số nguồn tin cũng cho biết 70% nhân viên của Beats đã nhận được các vị trí ổn định tại Apple kể từ khi 2 công ty sáp nhập tới nay. Nhưng, các thông tin trên LinkedIn cho thấy rất nhiều nhân sự chủ chốt, bao gồm giám đốc sản phẩm TJ Grewal lẫn kỹ sư trưởng của bộ phận phát triển loa David Tizler đều đã rời Beats trong những tháng vừa qua.

Một sự kiện gần đây có lẽ cũng sẽ khiến các fan của loa không dây mang thương hiệu Beats chùn chân: khi phát hiện loa Beats Pill XL có khả năng gây hỏa họan do pin quá nóng, Apple đã tiến hành thu hồi toàn bộ 233.000 sản phẩm Pill XL thay vì tiến hành đổi pin hoặc đổi mới sản phẩm. Khoản tiền bồi thường được Apple chi trả trực tiếp hoặc cung cấp dưới dạng tiền mua hàng hóa/nội dung trên Apple Store cho người dùng. Chiếc Beats Pill XL bị gỡ khỏi trang web của Apple Store. Công ty của Tim Cook không hề có dấu hiệu muốn đưa chiếc loa này trở lại.

Điều đáng nói là trong lần duy nhất bước chân vào thị trường loa cỡ lớn với chiếc loa iPod Hi-fi vào năm 2006, Apple đã gặp phải vô số chỉ trích về chất lượng âm thanh và buộc phải ngừng bán sản phẩm này 18 tháng sau đó. Trong những năm vừa qua, Apple luôn tập trung vào quảng bá cho khả năng phát nhạc không dây từ iPhone/iPad hay máy Mac tới bộ định tuyến AirPlay, một thiết bị cũng được tích hợp cả cổng cắm 3.5 để kết nối với dàn loa. Công nghệ AirPlay cũng đã được nhượng quyền sang một số nhà sản xuất khác, nhưng phần lớn các sản phẩm loa có hỗ trợ AirPlay đều gặp phải một số trở ngại về mặt kỹ thuật, ví dụ như không thể chơi nhạc từ một thiết bị iOS tới nhiều chiếc loa cùng lúc.

iPod Hi-fi, nỗ lực duy nhất của Apple trên thị trường loa cỡ lớn

Nhưng thành công của Sonos không cho phép Apple ngủ quên. Mới chỉ ra mắt vài năm, trong năm tài chính 2015 nhà sản xuất loa này dự kiến sẽ thu về tới 1 tỷ USD. Thành công của Sonos đến từ khả năng hỗ trợ các dịch vụ phát nhạc trực tuyến như Spotify và Pandora. Trải nghiệm kết hợp tuyệt vời giữa Sonos và các dịch vụ này không chỉ giúp cho loa Sonos bán chạy mà còn giúp cho lượng người dùng Spotify và Pandora bùng nổ. Hiện tượng này rất giống với câu chuyện về Netflix: dịch vụ phát video trả phí này trở nên thành công sau khi được hỗ trợ rộng rãi trên TV thông minh.

Trong một bài viết gửi tới Re/Code vào tuần trước, John MacFarlane, CEO của Sonos khẳng định: "Chỉ có các dịch vụ âm nhạc có khả năng cung cấp một giải pháp âm nhạc tại gia thực thụ mới có thể thành công lâu dài". Vị CEO này cũng chỉ rõ rằng người dùng sẽ dành tới 50% tổng thời gian nghe nhạc tại nhà.

Vài ngày sau, Apple Music ra mắt mà không hề hỗ trợ loa Sonos hay bất kỳ loại loa cỡ lớn nào khác (trừ AirPlay). "Bây giờ, họ đang tập trung vào di động", một đại diện của Sonos bình luận về sự kiện này với Variety. Với thành công của iPhone và iPad, nhận định này là hoàn toàn đúng đắn, nhưng nếu như Apple không sớm thay đổi chiến lược dành cho các hệ thống âm thanh, Quả Táo sẽ một lần nữa phải chạy theo sau Sonos như đã từng chạy theo Spotify và Pandora trong quá khứ.

Lê Hoàng

Theo Variety