Các ngân hàng trung ương trên thế giới nghĩ gì về Bitcoin?

Qua hơn 8 năm tồn tại và phát triển của bitcoin, các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới ngày càng nhận ra những điểm mạnh và điểm yếu tiềm tàng của các loại tiền tệ điện tử.

Các "vệ sĩ" của nền kinh tế toàn cầu hiện quan tâm đến 2 vấn đề của tiền điện tử: cần làm gì với sự trỗi dậy của các đồng tiền mã hoá tư nhân đang ngày càng trở nên phổ biến, và liệu họ có nên tung ra các đồng tiền mã hoá chính thức của mình hay không?

> Lý do nào khiến giá bitcoin cao đến mức "điên rồ" như lúc này?

Trang TheNextWeb đã thực hiện một cuộc nghiên cứu và đưa ra được những nhận định của các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới về chủ đề đang rất nóng này.

Mỹ: lo ngại về quyền riêng tư

Cơ quan dự trữ liên bang Mỹ (FED) đang tiến hành một số cuộc điều tra về tiền mã hoá, và họ không thực sự tỏ thái độ hưởng ứng ý tưởng ngân hàng trung ương phát hành một đồng tiền mã hoá đối thủ của bitcoin. Jerome Powell - một thành viên hội đồng quản trị và là ứng viên chức chủ tịch FDA - phát biểu hồi đầu năm nay rằng vẫn còn nhiều vấn đề về kỹ thuật đối với công nghệ này, và "quản trị và quản lý rủi ro sẽ phải thực sự nghiêm túc". Powell nói rằng sẽ có nhiều thách thức "không hề nhỏ" dành cho một đồng tiền mã hoá của ngân hàng trung ương, trong đó có vấn đề quyền riêng tư, và các lựa chọn thay thế từ khối tư nhân có lẽ sẽ là lựa chọn tốt hơn.

Randal Quarles - phó chủ tịch giám sát tại FED - phát biểu hôm 1/12 rằng trong khi ngân hàng trung ương không có chính sách nào đối với việc điều chỉnh bitcoin, nhưng đồng tiền mã hoá này "vẫn đáng quan tâm". Khối lượng giao dịch tiền mã hoá tới một lúc nào đó sẽ là một vấn đề về mặt chính sách tiền tệ. Theo ông thì khối lượng giao dịch này "đơn giản là chưa đủ lớn" ở thời điểm hiện tại.

Châu Âu: tiền ảo giống bong bóng Tulip

Ngân hàng Trung ương châu Âu đã liên tục cảnh báo về mối nguy hiểm khi đầu tư vào các đồng tiền điện tử. Phó Chủ tịch Vitor Constancio phát biểu hồi tháng 9 rằng bitcoin không phải là một đồng tiền, mà là một "bông hoa tulip" - ám chỉ bong bóng kinh tế hoa tulip hồi thế kỷ 17 tại Hà Lan.

Đồng nghiệp của ông là Benoir Coeure cũng cảnh báo về giá trị bất ổn định của bitcoin, ghép bitcoin với các tội phạm trốn thuế và nhiều loại tội phạm có khả năng gây ra nhiều nguy cơ lớn khác.

Chủ tịch Mario Draghi phát biểu hồi tháng 11 rằng tác động của tiền điện tử lên nền kinh tế khu vực đồng Euro vẫn còn khá hạn chế và chưa gây ra mối đe doạ nào đối với thế độc quyền tiền tệ của các ngân hàng trung ương.

Trung Quốc: điều kiện đã chín muồi

Trung Quốc đã đưa ra lời khẳng định: ngân hàng trung ương có toàn quyền kiểm soát đối với tiền mã hoá. Lập hẳn một nhóm nghiên cứu vào năm 2014 để phát triển tiền điện tử chính thức, Ngân hàng nhân dân Trung Quốc tin rằng "điều kiện đã chín muồi" để chào đón công nghệ này. Thế nhưng, chính quyền nước này đã triệt phá nhiều nhà phát hành tiền điện tử tư nhân, cấm giao dịch bitcoin và nhiều loại tiền mã hoá khác.

Hiện chưa rõ thời điểm chính thức Trung Quốc sẽ giới thiệu đồng tiền điện tử của mình, nhưng chính quyền nước này tuyên bố tiền điện tử có thể giúp cải thiện hiệu quả thanh toán và cho phép kiểm soát tốt hơn các loại tiền tệ.

Nhật Bản: cần nghiên cứu thêm

Thống đốc ngân hàng Nhật Bản Haruhiko Kuroda phát biểu hồi tháng 10 rằng họ chưa có kế hoạch nào nhằm tung ra các đồng tiền điện tử, nhưng việc nghiên cứu kỹ hơn về chúng là rất quan trọng.

"Việc tung ra đồng tiền điện tử của ngân hàng trung ương giống như cho phép mọi người truy cập vào tài khoản của chính ngân hàng vậy. Vì lý do đó, thảo luận về đồng tiền điện tử của ngân hàng trung ương cũng nhằm xem xét lại các vấn đề cơ bản của ngân hàng".

Đức: trò chơi đầu cơ

Tại quốc gia mà người dân vẫn thích trả tiền mặt hơn, thì ngân hàng Đức cũng tỏ ra đặc biệt thận trọng với sự bùng nổ của bitcoin và các đồng tiền ảo khác. Thành viên hội đồng quản trị Carl-Ludwig Thiele nói hồi tháng 9 rằng bitcoin "giống trò chơi đầu cơ hơn là một hình thức thanh toán".

Việc chuyển đổi sang công nghệ blockchain sẽ dẫn đến khả năng phá vỡ các mô hình kinh doanh của ngân hàng và sẽ cần các chính sách tiền tệ mới. Tuy nhiên, ngân hàng Đức cũng vẫn đang tích cực nghiên cứu tính ứng dụng của công nghệ này trong hệ thống thanh toán.

Anh: một cuộc cách mạng tiềm tàng

Thống đốc Ngân hàng Anh Mark Carney cho rằng tiền mã hoá là một phần của một cuộc cách mạng tài chính tiềm tàng. Ngân hàng trung ương nước này đã bắt đầu tăng cường ứng dụng tài chính công nghệ vào cuối năm ngoái. Carney nói rằng cơ sở dữ liệu kế toán phân phối - một công nghệ; dựa trên blockchain - cho thấy tiềm năng lớn trong việc cho phép các ngân hàng trung ương tăng cường phòng vệ chống lại tấn công mạng và cải tổ hình thức thanh toán giữa các tổ chức và người tiêu dùng. Tuy nhiên, ông cũng nhắc lại rằng Ngân hàng Anh vẫn còn rất lâu nữa mới tạo ra một đồng tiền điện tử của chính mình.

Pháp: cảnh giác cao độ

Thống đốc ngân hàng Pháp nói rằng các quan chức Pháp "yêu cầu cảnh giác cao độ với bitcoin vì không có tổ chức công khai nào đứng đằng sau để đảm bảo cho nó. Trong lịch sử, mọi trường hợp về các đồng tiền tư nhân đều kết thúc rất xấu". Bitcoin thậm chí còn có mặt trái, đó là các vụ tấn công dữ liệu, và cảnh báo mọi người dùng tiền mã hoá nên tự chịu rủi ro.

Ấn Độ: không cho phép

Ngân hàng trung ương Ấn Độ không cho phép tiền mã hoá bởi chúng có thể được sử dụng để rửa tiền và tài trợ khủng bố. Tuy nhiên Ngân hàng dự trữ nước này có một nhóm nghiên cứu khả năng các đồng tiền điện tử phát hành bởi các ngân hàng trung ương toàn cầu có thể được sử dụng một cách hợp pháp hay không. Hiện ở Ấn Độ, sử dụng tiền mã hoá là vi phạm quy định giao dịch ngoại thương.

Brazil: hỗ trợ cải cách

Ngân hàng trung ương Brazil "không thấy rủi ro nào đối với hệ thống tài chính", nhưng vẫn cảnh báo các nhà phát triển về việc sử dụng các đồng tiền này. Ngân hàng Brazil cho biết "ủng hộ cải cách tài chính, bao gồm các công nghệ mới giúp hệ thống tài chính an toàn và hiệu quả hơn".

Canada: xem như tài sản

Ngân hàng Canada cho rằng tiền mã hoá không phải là một dạng tiền thực sự, mà "là một tài sản, hoặc một loại chứng khoán thôi, và nó nên được xem là vậy". Họ cũng cho rằng công nghệ sổ cái phân tán có tiềm năng giúp hệ thống tài chính hiệu quả hơn.

Hàn Quốc: làm hỏng giới trẻ

Ngân hàng Hàn Quốc tập trung bảo vệ người tiêu dùng và ngăn việc sử dụng tiền mã hoá như một công cụ phạm tội. Thống đốc ngân hàng này cho rằng cần nghiên cứu và giám sát hơn nữa. Rất nhiều người Hàn Quốc ủng hộ bitcoin đến nỗi Thủ tướng phải cảnh báo rằng tiền mã hoá có thể làm hỏng giới trẻ của quốc gia.

Nga: mô hình kim tự tháp

Ngân hàng trung ương Nga bày tỏ quan ngại về rủi ro tiềm tàng của tiền điện tử, rằng "chúng tôi không hợp pháp hoá mô hình kim tự tháp" và "chúng tôi hoàn toàn không ủng hộ tiền tư nhân, dù dưới hình thức vật chất hay ảo". Họ cũng sẽ làm việc với các công tố viên để chặn các website cho phép giao dịch bitcoin.

Úc: cơn sốt đầu cơ

Ngân hàng trung ương Úc cho rằng tiền mã hoá có vẻ được dành cho tội phạm hơn là người tiêu dùng. Theo họ, sự hứng thú với tiền mã hoá thời gian qua giống như một cơn sốt đầu cơ, chứ không liên quan đến tính hiệu quả và tiện lợi của nó trong thanh toán điện tử.

Ngân hàng này cũng không có ý định phát hành đồng tiền tiện tử riêng vì không có lý do chính đáng nào để làm vậy. Rất ít các đối tác của họ ở nước ngoài nhận thấy tiền điện tử sẽ phát triển trong tương lai.

Thổ Nhĩ Kỳ: yếu tố quan trọng

Theo ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ thì tiền điện tử nếu được thiết kế tốt sẽ góp phần vào việc ổn định tài chính. Dù cho rằng tiền điện tử đem đến rủi ro mới cho các ngân hàng trung ương, bao gồm việc kiểm soát nguồn cung tiền và ổn định giá, và các chính sách tiền tệ, nhưng ngân hàng này cho biết tiền điện tử sẽ là một yếu tố quan trọng trong một nền kinh tế không tiền mặt, và các công nghệ liên quan có thể giúp tăng tốc và nâng cao hiệu quả của hệ thống thanh toán.

Hà Lan: táo bạo

Hà Lan là một trong những nước táo bạo nhất trong ứng dụng tiền điện tử. Hai năm trước, ngân hàng trung ương nước này đã tạo ra một đồng tiền mã hoá riêng gọi là DNBcoin, dùng lưu hành nội bộ để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của nó. Mới đây, họ công bố kết quả thử nghiệm, cho rằng blockchain có thể được ứng dụng một cách tự nhiên trong giải quyết các giao dịch tài chính phức tạp.

Bắc Âu: nhiều lựa chọn

Cũng như Hà Lan, các chính quyền Bắc Âu rất táo bạo trong khám phá các giá trị của tiền điện tử.

Riksbank - ngân hàng trung ương lâu đời nhất thế giới tại Thuỵ Điển - đang dự định tung ra một đồng tiền đăng ký điện tử là e-krona, lưu trữ trong các tài khoản tại ngân hàng trung ương, hoặc trong một ứng dụng, hoặc một thẻ. Họ cho biết việc giới thiệu e-krona không tạo ra chướng ngại lớn nào cho chính sách tiền tệ.

Nauy tìm hiểu các giải pháp khác, như các tài khoản cá nhân tại ngân hàng trung ương, hoặc các thẻ nhựa, hoặc một ứng dụng để thanh toán.

Đan Mạch đi ngược lại với ban đầu, cảnh báo các ngân hàng trung ương về việc cung cấp tiền điện tử đến người tiêu dùng bởi khả năng gây khó khăn cho các ngân hàng thương mại trong những thời điểm khủng hoảng kinh tế.

New Zealand: quá bất ổn định

Ngân hàng dự dữ New Zealand cảnh báo bitcoin giống như một bong bóng đầu cơ. Theo họ tiền điện tử, tiền mã hoá, là thực và là một phần của tương lai, nhưng không phải như những gì chúng ta thấy ở bitcoin. Ngân hàng này cũng đang xem xét kế hoạch phát hành một đồng tiền mới, và liệu các đồng tiền điện tử sẽ đóng vai trò thế nào trong kế hoạch này.

Ma-rốc: vi phạm pháp luật

Ma-rốc là một trong những nước nghiêm khắc nhất với tiền mã hoá, tuyên bố mọi giao dịch dùng tiền mã hoá đều vi phạm quy định giao dịch và bị trừng trị bởi pháp luật.

Ngân hàng thanh toán quốc tế: không thể làm ngơ

Ngân hàng trung ương của các ngân hàng trung ương này cho rằng các nhà hoạch định chính sách không thể làm ngơ trước sự phát triển của tiền mã hoá, và sẽ xem xét liệu có nên phát hành các đồng tiền điện tử của họ vào một thời điểm nào đó hay không.

Theo họ, một lựa chọn đáng xem xét là một đòng tiền chỉ do ngân hàng trung ương phát hành ra công chúng, có thể chuyển đổi thành tiền mặt và dự trữ. Tuy nhiên điều này cũng sẽ mang lại những rủi ro lớn hơn trong hoạt động ngân hàng, và các nhà cho vạy thương mại cũng sẽ phải đối mặt với tình trạng thiếu hút tiền gởi, hay những quan ngại về tính riêng tư.

Ngân hàng này cho rằng bitcoin nên được giám sát chặt chẽ.

"Bất kỳ thứ gì phát triển nhanh như bitcoin mà không có một hiểu biết rõ ràng về thứ đứng đằng sau nó, cũng cần phải được quan tâm".

Tấn Minh