Từng là "sát thủ xe Nhật", ngành công nghiệp xe hơi nội địa Hàn Quốc đứng trước nguy cơ sụp đổ

Công suất rớt tự do xuống dưới 4 triệu xe một năm, mức tối thiểu để duy trì nền tảng của ngành công nghiệp. Sự tồn tại của ngành xe hơi nội địa Hàn Quốc đang như "ngọn nến trước gió".

Các nhà máy sản xuất tại Hàn Quốc đã bị giáng một đòn mạnh trong tháng Tám vừa qua, chủ yếu do sự suy thoái toàn cầu của toàn ngành. Oh Keo-don, thị trưởng thành phố Busan có dân số lớn thứ hai Hàn Quốc, lo ngại về tình trạng thiếu việc làm ở đây. Ông đã tức tốc đến thăm trụ sở của hãng xe Pháp Renault vào cuối tháng Tám, đề nghị họ tiến hành việc lắp ráp xe hơi tại thành phố của mình. Đây là hành động dễ hiểu bởi Busan đang là nơi đóng quân của cơ sở lắp ráp xe hơi duy nhất của Renault. Tuy nhiên, sự đổ vỡ liên minh Renault và Nissan có thể đẩy 1.800 nhân công vào tình trạng thất nghiệp.

Renault sẽ dừng lắp ráp mẫu xe thể thao Rogue tại nhà máy ở Busan

Do hoạt động tái cấu trúc toàn cầu của Nissan, nhà máy của Renault có thể sẽ dừng lắp ráp mẫu xe thể thao Rogue trong năm nay. Mẫu xe này góp đến gần một nửa công suất của nhà máy, do vậy nếu ngừng lắp ráp sẽ đe dọa đến tính khả thi của việc duy trì sản xuất ở đây. Từ đó dẫn đến nguy cơ đóng cửa, mất việc làm. Hiện tại, Renault vẫn chưa có quyết định cuối cùng. Các dây chuyền sẽ giảm 25% công suất hoạt động từ tháng này, trong khi công ty đã bắt đầu đưa ra các gói hưu trí sớm cho bất cứ ai tình nguyện.

Trong khi đó, GM Hàn Quốc đang tiến hành thu hẹp quy mô hoạt động. Tháng Năm năm 2018, họ đã đóng cửa một nhà máy sản xuất xe, trong tổng số 3 cơ sở. Nguyên nhân do doanh số ảm đạm và xuất khẩu đi xuống, không đảm bảo duy trì việc sản xuất tại đây nữa. Công ty mẹ GM cũng đang tiến hành tái cấu trúc toàn cầu, cắt giảm 5 nhà máy ở Mỹ và khiến hàng chục ngàn người mất việc. Việc cắt giảm ở Hàn Quốc đã là phần tiếp theo trong kế hoạch tổng thể.

Doanh số nội địa giảm 4,5% còn quốc tế giảm 0,8% trong tháng vừa qua, chín tháng đầu năm giảm 3,9%, Hyundai Motor đang gặp khó

Hãng xe hơi lớn nhất Hàn Quốc, Hyundai Motor cũng ‘bất lực' trước nguy cơ sụp đổ của ngành lắp ráp xe hơi nội địa. Bản thân hãng cũng đang có kế hoạch cắt giảm sản xuất ở đây. Tại các thị trường nước ngoài trọng điểm như Ấn Độ, Mỹ, Trung Quốc, Hyundai đang nhắm đến việc nội địa hóa quá trình sản xuất nhằm giảm chi phí. Đây là bước chuyển dịch đầy bất ngờ và choáng váng đối với ngành xe hơi Hàn Quốc.

Vào đầu những năm 2000, ngành xe hơi Hàn Quốc tấn công tầng lớp trung lưu bằng các mẫu xe nhỏ gọn, kiểu dáng đẹp mắt, gặt hái nhiều thành công ở Mỹ và các quốc gia phát triển. Hyundai nhanh chóng giành lấy thị phần từ các hãng xe Nhật, được phong tặng danh hiệu "sát thủ xe hơi Nhật Bản". Từ đó kéo sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp Hàn Quốc. Họ vươn lên trở thành nơi sản xuất xe hơi lớn thứ 5 thế giới, chỉ sau Mỹ, Nhật, Đức và Trung Quốc. Tuy nhiên, gần đây mọi chuyện đang trở nên kém lạc quan đi.

Sản lượng xe hơi nội địa Hàn đã bị Ấn Độ và Mexico qua mặt

Các hãng xe Hàn không đưa ra được những mẫu xe mới đột phá. Nhật Bản và châu Âu vùng lên, giành lại thị trường. Chi phí lao động cao và đồng won không ủng hộ đã gây áp lực lên ngân sách tài chính, khiến họ không đủ nguồn lực nghiên cứu sản phẩm mới. Tạo thành một vòng luẩn quẩn khiến doanh số tiếp tục không cải thiện, trong khi bên ngoài, xe Nhật đang thắng thế. Ước tính, năm ngoái Hàn Quốc sản xuất được 4,02 triệu đơn vị, giảm 500.000 so với 5 năm trước đây. Họ bị Ấn Độ và Mexico đẩy xuống vị trí thứ 7, trong danh sách các quốc gia sản xuất nhiều xe hơi nhất.

Kim Pil-soo, giáo sư Khoa Kỹ thuật Ô tô tại Cao Đẳng Dealim, cảnh báo rằng công suất trong năm 2020 sẽ còn giảm nữa, xuống dưới ngưỡng 4 triệu đơn vị. Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất Xe hơi Hàn Quốc, đây là tình trạng đáng báo động bởi 4 triệu là ngưỡng tối thiểu để duy trì ngành công nghiệp xe hơi nội địa. Nếu không cải thiện, các hãng phụ tùng sẽ không chịu nổi gánh nặng tài chính và có thể phải rời bỏ. Kéo theo đó, ngành công nghiệp rạn nứt và sụp đổ dây chuyền.

Hàng chục ngàn việc làm ở Hàn Quốc phụ thuộc vào ngành công nghiệp xe hơi

Giống như bán dẫn, xe hơi là một ngành công nghiệp quan trọng của Hàn Quốc, chiếm khoảng 20% tổng sản phẩm quốc nội. Hàng chục ngàn việc làm đang có nguy cơ bị mất, nếu chuyện đổ vỡ dây chuyền xảy ra.

Bên cạnh môi trường kinh doanh đang xấu đi, các doanh nghiệp phải đối mặt với chuyện đình công xảy ra "như cơm bữa", ảnh hưởng xấu đến hoạt động sản xuất. Các công nhân tại Renault đã tổ chức một cuộc đình công kéo dài nhiều tháng từ tháng Mười năm ngoái. GM Hàn Quốc cũng phải đối mặt với một cuộc đình công do liên đoàn tổ chức, tháng Chín vừa qua, Hyundai thì chịu đựng liên tục qua mỗi năm. Mức lương mà các người lao động Hyundai nhận được mỗi năm khoảng 77.000 USD. Nhìn chung, lương trong ngành xe hơi được xếp vào hàng cao nhất ở Hàn Quốc.

Dự báo, Renault Samsung, GM Hàn Quốc và SsangYong Motor sắp đạt mức công suất thấp nhất trong vòng thập kỷ qua. Do ảnh hưởng từ tình trạng bất ổn lao động, áp lực cạnh tranh. Cả ba sản xuất chưa tới 500.000 đơn vị xe trong suốt 8 tháng đầu năm nay, giảm 9,4% so với cùng kỳ. Trong khi GM Hàn Quốc giới thiệu một số mẫu xe mới nhưng là hàng nhập khẩu, Renault hoàn toàn không có mẫu nào ra mắt trong thời gian vừa qua. SsangYong Motor tuy có ra sản phẩm mới nhưng doanh số chúng đều kém cỏi.

Người lao động tổ chức đình công, gây áp lực lên các công ty xe hơi đòi tăng lương

Cũng theo giáo sư Kim, "chi phí lao động tăng cao khiến họ khó giảm giá", mất lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Trong khi đó, xung đột giữa liên đoàn lao động và ban lãnh đạo khiến những cuộc đình công trở nên căng thẳng hơn. Ở cuộc đình công Renault phải đối mặt, người lao động đi bộ kéo dài 300 giờ, yêu cầu tăng lương. Còn ở GM Hàn Quốc, chứng kiến đình công 124 giờ. Những gián đoạn này ảnh hưởng nặng nề đến chính sản lượng của nhà máy. Nhưng phía liên đoàn vẫn lặp lại đề nghị tăng 5,8% và 8% lương, lần lượt với lãnh đạo của GM Hàn Quốc và Renault.

Chỉ có Hyundai là dàn xếp thành công. Mặc dù doanh số ảm đạm, ban lãnh đạo vẫn đồng ý gói tăng lương 1,7% với điều kiện không tiến hành đình công. Liên đoàn lao động sau đó đã chấp nhận. Điều này cho thấy sự phũ phàng trong ngành công nghiệp xe hơi Hàn Quốc.

Ambitious Man