VnReview
Hà Nội

Sẽ ra sao nếu Apple “cắt đứt” mối liên kết của Unreal Engine với iOS và macOS?

Cuộc chiến pháp lý với Apple đã mở rộng ra khỏi phạm vi của tựa game Fortnite nổi tiếng. Không còn là tương lai của trò chơi trên nền tảng Apple sẽ ra sao, mà giờ còn can hệ tới tài sản quan trọng nhất của Epic Games.

Unreal Engine của Epic Games quan trọng như thế nào?

Sau khi loại bỏ Fortnite, Apple tiến tới động thái mạnh mẽ hơn nhằm trả đũa Epic Games - đe dọa rút giấy phép nhà phát triển của công ty. Epic đã nhanh chóng phản ứng bằng một đơn kiến nghị gửi lên tòa án, mong họ chặn đứng hành động của Apple trước khi nó tấn công vào hoạt động kinh doanh chính của họ.

Tuy nhiên, Unreal Engine, bộ công cụ được xem là tài sản quý báu nhất của Epic, vẫn chưa thực sự an toàn. Mặc dù tòa án đã chọn bảo vệ nó nhưng chính Epic cũng hiểu, họ luôn phải đề phòng Apple để bảo vệ tài sản mang tính "sống còn" này.

Epic đã nói trước tòa rằng hành vi loại bỏ Unreal Engine khỏi hai nền tảng iOS và macOS sẽ gây thiệt hại rất lớn, đây là phần mềm đứng sau "hàng trăm trò chơi điện tử trên di động, những nhân vật giả tưởng như Baby Yoda hay các phi thuyền chiến đấu ngoài không gian...".

Unreal Engine 5 chuẩn bị ra mắt vào năm tới (ảnh: Epic Games)

Nghe có vẻ lạ, phim truyền hình The Mandalorian bỗng nhiên bị lôi vào cuộc chiến pháp lý của Epic với Apple, xoay quanh trò chơi Fortnite. Vậy Unreal Engine đóng vai trò gì trong một series của hãng phim Disney, rồi các tàu chiến và trò chơi điện tử khác?

Unreal Engine ra đời

Năm 1998, Epic tung ra một trò chơi bắn súng góc nhìn thứ nhất tên là Unreal, được xây dựng dựa trên bộ công cụ đồ họa Unreal Engine. Sau đó, công cụ này trở thành cột mốc đáng nhớ trong lịch sử của hãng lẫn ngành trò chơi điện tử. Hiện nay, nó được sử dụng rộng rãi bởi cộng đồng các nhà phát triển, các xưởng phim Hollywood và xưởng xử lý hiệu ứng kỹ xảo, các công ty có nhu cầu kết xuất 3D hay đồ họa vi tính,...

Bộ công cụ này giúp tạo nên nhiều bom tấn như Fortnite, Gears of War. Rất nhiều các trò chơi tuy có ngân sách dồi dào nhưng vẫn ưu tiên chọn giải pháp do Epic phát triển, ví dụ Borderlands 3 của Gear Software, Riot Games có Valorant và Square Enix thì vừa mới tung ra Final Fantasy VII Remake.

Game bom tấn của nhà Square Enix được xây dựng dựa trên Unreal Engine 4

Epic cung cấp giải pháp nền tảng cho nhiều nhà phát triển không đủ nguồn lực để tự xây dựng engine của riêng mình, đổi lại là khoản phí bản quyền chỉ 5% trên doanh thu. Vì thế, Unreal Engine nhanh chóng bùng nổ thành lựa chọn phổ biến của các game bom tấn. Đối thủ Unity trong khi đó thì chỉ tập trung vào game di động.

Apple và Epic đụng độ

Sau khi hai bên có những động thái đầu tiên châm ngòi cho cuộc chiến, Apple đã đưa ra lời "đe dọa" với Epic, cảnh cáo rằng họ sắp thu hồi quyền truy cập tài khoản nhà phát triển của công ty vốn dùng để duy trì công cụ Unreal Engine trên iOS, macOS, dựa trên cơ sở rằng họ có quyền xóa các tài khoản được liên kết đã nhiều lần vi phạm, hoặc vi phạm nghiêm trọng hợp đồng.

Phía tòa án Mỹ sau đó đã can thiệp, cấm Apple thực hiện hành vi mà họ cho là sẽ gây ảnh hưởng tới nhiều bên khác vốn không liên quan đến cuộc chiến pháp lý. Tuy nhiên, vẫn còn phải xem kết quả cuộc đấu đá này đi đến đâu mới rõ được tài khoản có bị chặn hay không. Ở đây, chúng ta giả định rằng Apple là người chiến thắng và đẩy Unreal Engine vào con đường của Fortnite.

Apple và Epic Games bước vào cuộc chiến pháp lý (ảnh: The Verge)

Nếu Apple thắng?

Vụ việc sẽ được đem ra phân xử vào ngày 28 tháng Chín tới, và nếu Apple đảo ngược thành công lệnh cấm tạm thời, ảnh hưởng sẽ không đến ngay lập tức. Ít nhất là trong phạm vi các trò chơi điện tử chạy bằng Unreal Engine, chúng vẫn hoạt động bình thường trên iOS cho tới khi có một lỗi lớn nào đó lộ ra.

Còn với cộng đồng các nhà phát triển, đó thực sự sẽ là thảm họa. Việc Unreal Engine bị cắt đứt hỗ trợ iOS nghĩa là Epic không thể đưa vào các tính năng mới, triển khai cập nhật và sửa lỗi cho bộ công cụ mà nhà phát triển cần để giữ cho sản phẩm vận hành trơn tru. Đặc biệt là trong các bản nâng cấp hệ điều hành về sau.

Một nhà phát triển nổi tiếng đã chia sẻ với The Verge: "Nếu Epic mất quyền truy cập, điều đó không khiến các trò chơi dựa trên Unreal Engine trên App Store (và cả các nền tảng khác) bị sập. Vấn đề xảy ra chủ yếu đến từ quãng thời gian về sau, Epic không thể đưa ra các tính năng mới và vá lỗi cho sản phẩm. Vậy thì các trò chơi dựa trên Unreal Engine cuối cùng sẽ "chết" khi iOS và macOS có cập nhật lớn trong tương lai, và Epic không thể làm gì hơn".

"Mất" Unreal Engine, các game bom tấn trên iOS như 'PUGB Mobile', 'Blade & Soul Revolution', 'PES 2019',... sẽ đi về đâu?

Microsoft đã sớm nhìn ra số phận của những sản phẩm dựa trên Unreal Engine sẽ như thế nào nếu Apple thực sự cấm Epic. Như những gì họ đã cảnh báo, Apple loại bỏ tài khoản Epic Games sẽ khiến các nhà phát triển bao gồm chính họ phải "chọn giữa việc bỏ rơi các khách hàng tiềm năng lẫn nhóm khách hàng [hiện có] trên iOS và cả macOS, hoặc chọn một bộ công cụ phát triển game khác để phát triển những dự án mới".

Microsoft lấy dẫn chứng là Forza Street, phiên bản di động của Turn 10 Studios đang vận hành bằng Unreal Engine. Họ bổ sung thêm rằng nếu nhà phát triển cảm thấy bộ công cụ cốt lõi không đảm bảo ổn định, họ sẽ không lựa chọn nó. Khi lên kế hoạch lâu dài, họ cần một sản phẩm có thể hỗ trợ mọi nền tảng dự định sẽ phân phối trò chơi. Việc Unreal Engine không rõ ràng trong hỗ trợ lâu dài cho iOS và macOS sẽ khiến họ bỏ qua nó.

Unreal Engine vốn phổ biến cho các dự án trên console và PC, nhưng vài năm gần đây, các nhà phát triển cũng đã chú ý nó trên nền tảng di động. Ngành công nghiệp game đang rất thịnh xu hướng chơi game chéo nền tảng, di động bắt trận thi đấu với cả console và PC. Và phía Epic bày tỏ lo ngại trước tòa rằng "nếu Epic không thể cung cấp Unreal Engine nữa, nó sẽ bị xóa sổ. Họ đang nhận được nhiều thông tin từ các nhà phát triển rằng muốn bỏ chạy khỏi Unreal Engine", mặc dù Apple mới chỉ dọa sẽ cắt đứt hỗ trợ trên iOS và macOS.

Chính đối tác Apple cũng đang dựa vào Unreal Engine để viết game cho dịch vụ Arcade (ảnh: iDownloadBlog)

Nếu bạn đang chạy một dự án cần hỗ trợ cả Android lẫn iOS, hoặc một số trò chơi đa nền phát hành trên cả PS4, Xbox, Windows, iOS và Android (ví dụ Fortnite), việc Unreal Engine dừng hỗ trợ chỉ một trong đó thôi - trường hợp này là iOS - cũng đủ để phá vỡ tất cả. Chuyển sang một bộ công cụ thay thế có nghĩa là vứt bỏ hàng ngàn giờ lao động trước đó và bắt đầu lại từ con số 0. Đó là thiệt hại kinh tế rất lớn.

Không chỉ đối với ngành game

Và chúng ta cũng không thể chỉ nói về các nhà phát triển trò chơi di động. Như ở trên có nhắc đến, Unreal Engine có sự hiện diện ngày càng phổ biến ở Hollywood, dùng để kết xuất 3D thời gian thực. Ví dụ nổi tiếng nhất gần đây là phim truyền hình The Mandalorian của Disney và xưởng Lucasfilm. Unreal Engine giúp họ tạo ra bối cảnh ảo, tạo dựng nhân vật và các hoạt họa,... trong thế giới tưởng tượng Star Wars.

Hơn một nửa mùa đầu tiên của The Mandalorian thực ra sử dụng một màn LED video wall để hiển thị phông ảo, hình ảnh xây dựng hoàn toàn bằng Unreal Engine. Đội ngũ có thể nhìn thấy những khung hình sẽ trông như thế nào theo thời gian thực, diễn ra hàng tuần hoặc hàng tháng trước khi bắt đầu tiến hành hậu kỳ và đội hiệu ứng đặc biệt hoàn thành sản phẩm.

Ngành truyền thông cũng đang sử dụng Unreal Engine để làm việc

Các hãng xe như Audi, Porsche, Volkswagen cũng sử dụng Unreal Engine. Những công ty kiến trúc, các đơn vị truyền thông, tổ chức sự kiện phát sóng trực tiếp,... sử dụng để xây dựng đồ họa theo thời gian thực, kết xuất vật thể thời gian thực, lớp phủ môi trường, v.v…

Một ví dụ tiêu biểu là chương trình thực tế hỗn hợp (mixed reality) của The Weather Channel, đang rất hot hiện nay. Họ dùng Unreal Engine để mô phỏng lại hình ảnh và hiệu ứng của các thảm họa thiên nhiên, tất cả dàn dựng bằng máy chủ trong studio chứ không phải cảnh quay ngoài thực địa.;

Xáo trộn quy trình làm việc

Người ta thường chỉ nghĩ đến iOS chứ ít khi đề cập tới macOS, nhưng thực ra vẫn có những giới hạn phát sinh. Không hỗ trợ macOS, Epic không thể thử nghiệm hay xử lý các vấn đề phát sinh về hiệu suất, vá lỗi và vá bảo mật. Và cả những dự án không dính dáng đến iOS nhưng có chạy backend trên macOS, cũng phải chịu liên đới theo cách nào đó.

Cuộc chiến giữa hai gã khổng lồ có thể vô tình kéo theo rất nhiều đơn vị khác đang sử dụng Unreal Engine (ảnh: The Economic Times)

Một nhà phát triển iOS nhận xét nó giống như việc mất quyền truy cập vào tài khoản Google của bạn và bùm..., mọi thứ mất sạch. Giống như iOS, ảnh hưởng của việc Epic bỏ rơi macOS sẽ không xuất hiện ngay. Về cơ bản, khi Apple loại bỏ Unreal Engine ra khỏi hệ điều hành của họ, đó sẽ là dấu chấm hết cho phần mềm này trên máy Mac.

"Nếu Epic không thể phát hành công cụ của họ cho nền tảng Apple Silicon, đó sẽ là dấu chấm hết cho sự tồn tại của Unreal Engine trên Mac" - những nhà phát triển nói. Apple chuẩn bị chuyển dịch từ Intel sang ARM sau nhiều năm, với một hệ điều hành mới, hỗ trợ phần mềm xuyên suốt là một yếu tố rất quan trọng. Và vì máy Mac còn là công cụ làm việc của nhiều công ty, không như iPhone, nó sẽ gây ra xáo trộn rất lớn với các nhà phát triển.

Ambitious Man

Chủ đề khác