Lợi nhuận ít, mối quan hệ Foxconn-Apple ngày càng căng thẳng

Trong mối quan hệ đối tác với Apple, đôi khi Foxconn phải dùng đến các "thủ thuật" như tăng số lượng tuyển dụng để cắt giảm chi phí và nâng lợi nhuận.

Kể từ khi Tim Cook thay thế Steve Jobs làm Giám đốc điều hành Apple, hoạt động kiểm toán và sản xuất của gã khổng lồ công nghệ Cupertino đã tăng mạnh.

Chẳng hạn, khi Foxconn tiến hành sản xuất thử nghiệm iPad Pro 2018, công ty đã nói với Apple họ cần nhiều nhân công hơn mức thực tế. Theo The Information, chiến thuật kiếm thêm lợi nhuận như thế này đã trở thành thông lệ.

Mối quan hệ giữa hai công ty đã kéo dài hàng thập kỷ và cho phép cả hai cùng phát triển. Tuy nhiên, những năm qua, lợi nhuận của hai công ty có sự khác biệt lớn. Biên lợi nhuận gộp của Foxconn ở chỉ mức phần trăm một chữ số, trong khi của Apple là khoảng 40%.

Cùng với việc báo cáo tăng số lượng nhân công cần thiết lên, Foxconn đã thử các chiến lược khác nhằm tăng tỷ suất lợi nhuận, chẳng hạn như sử dụng những thiết bị do Apple sở hữu cho các khách hàng khác và thực hiện cắt giảm quá trình kiểm tra sản phẩm và linh kiện.

Chính vì vậy, Apple cũng tăng cường giám sát và theo dõi các nhân viên Foxconn cũng như các thiết bị của chính họ tại các cơ sở của Foxconn. Kể từ khi Tim Cook thay thế Steve Jobs làm Giám đốc điều hành Apple, nhu cầu kiểm toán và sản xuất của gã khổng lồ công nghệ Cupertino nhằm cắt giảm chi phí đã tăng mạnh.

Năm 2015, Foxconn sử dụng thiết bị nhàn rỗi của Apple để sản xuất thiết bị cho Huawei. Thiết bị sau đó đã được chuyển trở lại trước khi Apple tiến hành kiểm tra dây chuyền sản xuất của Foxconn. Theo các cựu nhân viên của Apple và Foxconn, chiêu thủ thuật này của Foxconn trở nên khó khăn hơn khi Apple bắt đầu gắn thẻ theo dõi vào thiết bị của mình.

Một ví dụ khác, các mảnh kim loại hoặc ốc vít lỏng lẻo có thể được phát hiện trong một chiếc iPhone trên dây chuyền sản xuất. Nhẽ ra, các nhân viên của Foxconn phải loại bỏ những sản phẩm này và xây dựng sản phẩm mới từ đầu. Thay vào đó, công nhân Foxconn chỉ mở chúng ra và tự gỡ bỏ các mảnh kim loại, ốc vít thừa.

Chuyên gia thầu phụ Đài Loan cũng có nhiều cách khác để tăng cường lợi nhuận. Theo thời gian, Foxconn thâu tóm nhiều nhà cung cấp linh kiện cho Apple. Foxconn bắt đầu sản xuất các linh kiện và tài nguyên đó để thay thế các thành phần và tài nguyên từng phải nhập về - và hãng tiết kiệm được chi phí.

Theo Appleinsider, hình ảnh về mối quan hệ giữa Apple và Foxconn đang thay đổi.

Trước khi ra mắt MacBook 12 inch, Apple cáo buộc Foxconn đã cho Google tham quan một nhà máy sản xuất khung kim loại cho thiết bị này. Khi Apple yêu cầu Foxconn cung cấp nhật ký khách truy cập và nguồn cấp dữ liệu bảo mật, họ đã từ chối.

Tất cả những sự cố này xảy ra trong bối cảnh Apple và các công ty khác đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ. Foxconn từng độc quyền sản xuất các sản phẩm của Apple, nhưng sau đó đã mất một phần kinh doanh vào tay các đối thủ như Pegatron, Wistron và các công ty có trụ sở tại Trung Quốc.

Apple cũng được hưởng lợi từ thành công của Foxconn. Trong khi khả năng tập hợp số lượng lớn công nhân vẫn là hàng đầu, Apple được cho là đã áp dụng một số bài học sản xuất mà họ đã học được để hướng dẫn các công ty đối thủ - bao gồm cả nhiều công ty ở Trung Quốc.

Năm 2020, trong bối cảnh đại dịch COVID-19, doanh thu của Foxconn giảm 2,7% trong khi Apple tăng 11%/năm.

Seamus Grimes, giáo sư tại Đại học Quốc gia Ireland và là người theo dõi chuỗi cung ứng của Apple, nói rằng Foxconn "quá phụ thuộc" vào Apple.

Grimes nói: "Họ đã hoạt động rất tốt trong một thời gian dài, nhưng tôi nghĩ Foxconn hiện sẽ phải đối mặt với nhiều sự cạnh tranh từ chính các công ty Trung Quốc".

Hoàng Lan