Nối gót Apple, đến lượt Facebook bị cáo buộc trốn thuế

Hồ sơ thuế do Facebook nộp tại Ai Len tuần này cho thấy, mạng xã hội số 1 hành tinh đã ghi tên mình vào rất nhiều công ty sử dụng thiên đường Cayman để trốn các khoản thuế tại các quốc gia khác.

Theo Guardian, Facebook sử dụng một chi nhánh tại Ai Len (Ireland) để thu doanh thu quảng cáo từ khắp nơi trên thế giới. Hồ sơ thuế được nộp vào tuần này cho thấy doanh thu của Facebook tại các thị trường toàn cầu đã tăng mạnh trong năm vừa qua: từ 840 triệu bảng Anh trong năm 2011 cho tới 1,5 tỉ bảng Anh trong năm 2012. Tuy vậy, tổng số tiền thuế mà chính phủ Ai Len thu được của Facebook chỉ là 4,4 triệu bảng Anh.

Sử dụng một mạng lưới các công ty con theo một mô hình có tên "2 lần Ai Len" (Double Irish), vốn được khá nhiều các công ty đa quốc gia tại Mỹ áp dụng, Facebook đã tránh được việc phải đóng thuế từ các thị trường ngoài Mỹ. Năm ngoái, Facebook thu được 223 triệu bảng Anh tiền quảng cáo tại Anh, thị trường quảng cáo lớn nhất châu Âu, song lại không hề đóng một đồng tiền thuế nào. Năm nay, Facebook và Google được dự kiến sẽ thu được khoảng 6 triệu bảng Anh tại quốc gia này. Facebook đã tận dụng tối đa tiềm năng của thị trường này, song lại đóng thuế rất ít ỏi.

Một đại diện của Facebook khẳng định: "Facebook tuân theo tất cả các điều luật kinh doanh liên quan, bao gồm các điều luật về các báo cáo của công ty và thuế. Chúng tôi đặt trụ sở chính toàn cầu tại Ai Len với 400 nhân sự và một số văn phòng khác phục vụ cho toàn bộ châu Âu. Dublin được lựa chọn là vị trí tốt nhất để thuê nhân sự đủ trình độ để điều hành hoạt động cho một công ty hi-tech đa ngôn ngữ phục vụ cho toàn bộ châu Âu".

Trong khi Facebook có 120 nhân sự tại Anh, nhưng thuế của chi nhánh tại Anh lại được chi nhánh Ai Len chi trả. Năm ngoái, chi nhánh Ai Len thu được 1,5 tỉ bảng Anh tiền doanh thu, song khoản này bị "xóa sạch" bởi 2 khoản chi: Khoản chi cho quá trình bán quảng cáo và các khoản chi trả cho các công ty khác. 670 triệu bảng Anh đã được trả về công ty chính tại Mỹ, và 645 triệu bảng Anh được "trả" về Facebook Ireland Holdings, công ty mẹ của Facebook Ai Len.

Hiện tại, Facebook Ireland Holdings được đặt tại Ai Len, song lại không có Tài khoản Công nào cả. Điều đó có nghĩa rằng các khoản tiền được trả về Facebook Ireland Holdings là không thể theo dõi được. Tuy vậy, các hồ sơ báo cáo thuế cho thấy Facebook Ireland Holdings được sở hữu bởi một loạt các công ty con của Facebook đặt tại Đảo Cayman, một thiên đường thuế với tỉ lệ thuế kinh doanh rất ít ỏi.

Cơ cấu trên cho thấy, Facebook đang chuyển phần lớn doanh thu quốc tế về thiên đường thuế Caymans. Mạng xã hội lớn nhất hành tinh đã từ chối bình luận về tiết lộ này. Margaret Hodge, chủ tịch Ủy ban Tài khoản Công của Quốc hội Anh, đã lên tiếng chỉ trích Facebook, cho rằng, công ty này đang "lợi dụng các tài khoản để tước đoạt các khoản đóng góp hợp pháp của người dân đóng thuế tại Anh".

Các lãnh đạo trên toàn châu Âu đã liên tục yêu cầu Dublin phải có biện pháp chặt chẽ hơn để phòng ngừa các biện pháp trốn thuế. G20 và cả OECD đều đang làm việc để đóng các kẽ hở, trong khi Italia đã tiến hành các hoạt động pháp lý chống lại Apple vì sử dụng các chiêu trò tương tự như Facebook.

Lê Hoàng