Người dân được trả tiền để dùng điện lưới quốc gia

Với nguồn cung dồi dào, điện mặt trời có điểm yếu là giá thành đầu tư thiết bị đắt. Song, quá trình cạnh tranh công nghệ trên toàn cầu sẽ giúp giá điện sụt giảm. Thậm chí các nhà nghiên cứu còn dự đoán người dùng được trả hàng trăm USD để tiếp tục dùng điện lưới quốc gia.

Tầm nhìn "Ngôi nhà xanh" của Google có dấu ấn rõ rệt của điện mặt trời

Bang Queensland, Úc là một ví dụ điển hình cho thấy tiềm năng của năng lượng mặt trời. Vào đầu tháng 7, giá điện tại bang này đã giảm xuống mức… -100 USD Australia cho mỗi Watt/giờ. Điều này có nghĩa rằng chi phí tắt các máy phát điện nhiệt điện (than, dầu) thậm chí sẽ còn cao hơn chi phí… trả tiền cho người dân sử dụng điện trong những mùa nhiều nắng.

Có thể nói Queensland là một ví dụ khá điển hình, bởi tại đây số lượng nhà máy nhiệt điện than bị xây dựng đã tăng quá nhiều trong những năm qua. Sự tăng trưởng mạnh mẽ của điện mặt trời đã khiến cho các doanh nghiệp điện bắt đầu gặp khó khăn. Theo số liệu thống kê của UBS, chỉ trong vòng 4 năm thì nhu cầu tiêu thụ điện đã giảm 13%. Vào những mùa nhiều nắng, sức ép điện năng vào buổi sáng và buổi tối muộn sẽ được giảm đáng kể.

Mô hình điện mặt trời tại Úc có thể được áp dụng tại rất nhiều quốc gia khác, nơi số lượng nhà máy thủy điện hoặc nhiệt điện hoặc bị xây dựng quá ồ ạt khiến ô nhiễm môi trường trầm trọng, hoặc không đủ số lượng đe dọa tới an ninh điện năng quốc gia. Dĩ nhiên, nếu muốn áp dụng điện mặt trời, các quốc gia này sẽ phải đối phó với vấn đề muôn thủa của điện mặt trời: giá thành cao.

Tại Úc, người dân phủ kín các tấm pin năng lượng mặt trời trên các tòa nhà

Theo BGR, chỉ trong vòng 10 - 20 năm nữa, giá thành các nhà máy điện mặt trời hoặc các tấm thu điện tại gia sẽ giảm xuống mức có thể cạnh tranh tốt với nhiệt điện và thủy điện. Ví dụ, vừa qua, tại Mỹ Apple cũng đã ra tuyên bố sẽ sớm mở rộng diện tích khu vực khai thác năng lượng mặt trời tại trung tâm dữ liệu North Carolina. Google không chỉ tự sản xuất điện mặt trời để dùng cho các trạm dữ liệu mà còn ra mắt chương trình cho thuê tấm pin năng lượng mặt trời với giá rẻ nhằm phục vụ cho tầm nhìn "Ngôi nhà xanh" Greenhouse.

Mảng điện dân dụng cũng có những bước tiến rất đáng kể. Những tấm pin năng lượng mặt trời phủ trên nóc nhà đang dần xâm chiếm các thành phố lớn tại Tây Âu. Trong vòng 10 năm tới, tại Úc sẽ có tới 75% các tòa nhà ở và 90% các tòa nhà thương mại được trang bị các tấm thu năng lượng mặt trời trên nóc nhà. Đây là những dấu hiệu cho thấy công nghệ điện mặt trời đã dần trưởng thành sau rất nhiều năm bị chỉ trích là có giá thành quá đắt.

Nhà máy điện mặt trời choáng ngợp của Apple tại trung tâm dữ liệu Bắc Carolina

Song, động lực quyết định khiến giá điện mặt trời suy giảm có thể sẽ không đến từ Tây Âu. Gần đây, Trung Quốc tuyên bố sẽ tăng gấp đôi sản lượng tấm thu năng lượng mặt trời vào năm 2017, với hy vọng lợi thế quy mô lớn sẽ giúp giảm giá thành. Điều này buộc các công ty Mỹ phải cố gắng cạnh tranh với chính sách trợ giá của Trung Quốc bằng cách ra mắt một loạt các công nghệ điện mặt trời mới, ví dụ như công nghệ màng phim quang điện có giá thành chỉ là 28 cent (khoảng 7.000 đồng) cho mỗi Watt.

Chính sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ giúp cho giá thành sản xuất điện từ năng lượng mặt trời giảm một cách đáng kể trong những năm tới. Và trong tương lai các quốc gia đang phát triển như Việt Nam hay Ấn Độ cũng có thể đảm bảo được nguồn năng lượng của mình theo cách này.

Lê Hoàng

Theo BGR