"Selfie" không phải là mục đích ra đời của camera trước

Vốn được sinh ra để giúp các cuộc họp qua video call trở nên dễ dàng hơn, camera trước của điện thoại lại trở thành công cụ cho một trào lưu "bất diệt" với mọi lứa tuổi: chụp ảnh tự sướng (selfie).

Năm 2003, Sony đã giới thiệu một chiếc điện thoại nắp gập nhỏ nhắn, thứ chắc chắn sẽ bị lãng quên nếu như nó không có một máy ảnh 0,3 megapixel hướng về phía mặt của người gọi: Chiếc Ericsson Z1010 là chiếc điện thoại di động đầu tiên có camera trước. Các nhà thiết kế đã không hề lường trước được rằng một tính năng tưởng chừng đơn giản, sinh ra với mục đích cải thiện chất lượng của các cuộc họp kinh doanh, lại mở ra một kỷ nguyên của selfie.

Các nền tảng mạng xã hội và các ứng dụng chia sẻ ảnh như Instagram biến selfie trở thành một "ngôn ngữ chung" trong giới trẻ. Nó là một thứ hoàn hảo cho thế hệ của những con người hiện đại, am hiểu công nghệ và sở hữu điện thoại di động. Bằng cách hướng máy ảnh về phía bản thân, người dùng có thể trở thành người mẫu, nhiếp ảnh gia, giám đốc nghệ thuật, người chỉnh sửa và xuất bản hình ảnh của chính họ. Việc tự chụp ảnh chân dung – thỉnh thoảng được hỗ trợ bằng một chiếc gậy dài – đã trở nên quá gắn bó với cuộc sống thường ngày, và từ điển Oxford đã vinh danh "selfie" là từ của năm (word of the year) vào năm 2013.

Các con số có thể khác nhau, nhưng chúng đều quá lớn để có thể bỏ qua. Google ước tính trong năm 2014 có tới 93 triệu bức ảnh selfie được chụp bằng các thiết bị Android và trong cuốn sách Je Selfie Donc Je Suis (tạm dịch: Tôi selfie nên tôi tồn tại) của mình, nhà nghiên cứu tâm lý học Elsa Godart ước tính rằng trung bình một thanh niên sẽ chụp khoảng 25.700 tấm selfie trong suốt cuộc đời của họ. Trước khi chế độ selfie được phát minh, mọi người rất hiếm khi chụp ảnh chân dung.

Nhưng những chiếc camera trước trên điện thoại chưa bao giờ được sinh ra để phục vụ cho những sự "phù phiếm" ấy. Ví dụ, các nhà thiết kế điện thoại di động của Sony đã nghĩ rằng tính năng lật camera sẽ được dùng trong các cuộc hội nghị qua video để người dùng không còn phải phụ thuộc vào máy tính để bàn hay máy tính xách tay để thực hiện các cuộc gọi qua Skype.

Khi Steve Jobs ra mắt chiếc iPhone 4 vào năm 2010, ông đã trình diễn mục đích mới của camera trước bằng cách thực hiện cuộc gọi FaceTime đầu tiên với Jony Ive, giám đốc thiết kế của Apple. Jobs đã rất hào hứng: "Tôi lớn lên tại Mỹ với The Jetson và Star Trek và các cơ cấu truyền tin, và chỉ dám mơ về điều này – mơ về video call – và giờ nó đã trở thành sự thật".

Wifi đã khiến cuộc gọi mang tính lịch sử ấy bị gián đoạn. Khi đó, Ive, mỉm cười trước một bức tranh nghệ thuật đương đại, về cơ bản đã cho chúng ta thấy máy ảnh của iPhone khi chụp selfie sẽ tuyệt vời như thế nào.

Đến năm 2015, Apple đã chính thức thừa nhận sự phổ biến của ảnh tự sướng bằng việc tạo ra một thư mục dành riêng cho các bức ảnh selfie trong Photos. Lần đầu tiên, sự "phù phiếm" của những người yêu selfie được định lượng và gắn thẻ. Nhưng thế giới lại chưa sẵn sàng với một tấm gương trung thực đến như vậy. Một trong số những truy vấn về iOS 9 được dùng nhiều nhất trên Google là "làm thế nào để xóa thư mục selfie" (How do I delete the selfie folder).

Văn Hoàn