VnReview
Hà Nội

Tham vọng về nền tảng ứng dụng đa năng Universal Windows Platform của Microsoft đã chính thức bị chôn vùi

Một thời gian dài đã trôi qua mà những nỗ lực của Microsoft trong việc phổ biến và thu hút các lập trình viên, các nhà phát triển tham gia xây dựng phần mềm cho nền tảng này vẫn chưa đạt được bước tiến nào đáng kể.

Microsoft Store gỡ bỏ 8 ứng dụng bí mật lợi dụng máy tính người dùng để đào tiền mã hoá

Microsoft có một mơ ước ở thời điểm khi phiên bản hệ điều hành Windows 8 được ra mắt, rằng các phần mềm Windows sẽ trở thành các ứng dụng Windows "đa năng" có thể hoạt động được trên mọi nền tảng từ điện thoại di động, máy tính bảng, máy tính cá nhân, và cả các máy chơi game Xbox. Kế hoạch ban đầu của Microsoft là hỗ trợ các nhà phát triển chỉ cần viết ứng dụng một lần duy nhất và chúng sẽ có thể chạy trên tất cả các nền tảng. Mơ ước này đã bắt đầu có dấu hiệu "đổ bể" khi nền tảng di động Windows Phone của Microsoft bị "khai tử", và đến thời điểm hiện tại, có thể nói mọi thứ đã chấm dứt.

Microsoft đã dành nhiều năm trời thúc giục các nhà phát triển viết các ứng dụng đặc biệt tương thích với chuẩn Universal Windows Platform (UWP) của công ty, để rồi hôm nay, hãng chính thức đóng những cái đinh cuối cùng lên cỗ quan tài của UWP. Động thái mới nhất của Microsoft cho phép các nhà phát triển game đưa các ứng dụng Win32 đầy đủ lên cửa hàng ứng dụng Microsoft Store đồng nghĩa với việc các game đã được xuất bản trên các chợ game nổi tiếng khác như Steam cũng có thể được đưa lên Microsoft Store mà không cần viết lại theo chuẩn UWP.

"Chúng tôi nhận thấy Win32 là định dạng ứng dụng mà các nhà phát triển gam thích sử dụng và các game thủ cũng thích chơi, do vậy chúng tôi rất hào hứng được thông báo rằng chúng tôi sẽ hỗ trợ đầy đủ các game Win32 nguyên bản trên cửa hàng ứng dụng Microsoft Store của Windows," Giám đốc phụ trách mảng game của Microsoft Phil Spencer chia sẻ. "Điều này sẽ mang tới nhiều lựa chọn hơn cho cả các nhà phát triển lẫn các game thủ, cho phép họ tuỳ biến và điều khiển trò chơi theo cách mình mong muốn trên hệ sinh thái game mở của Windows."

Đây là một sự thay đổi lớn đối với cửa hàng ứng dụng của Windows, nhất là bởi game là một trong những loại ứng dụng được tải về nhiều nhất trên các kho ứng dụng trực tuyến. Trước đây, các nhà phát triển buộc phải xuất bản các game của mình cho nền tảng Windows 10 theo định dạng Universal Windows Platform, vốn không mang đến khả năng tuỳ biến cần thiết mà các nhà phát triển luôn mong chờ ở nền tảng Windows qua nhiều năm.

Cánh cửa đã dần đóng sập lại đối với UWP từ nhiều tháng nay. Mới đây, Microsoft đã tiết lộ kế hoạch chuyển đổi trình duyệt Edge của mình sang sử dụng nhân Chromium, "tránh xa" định dạng UWP để trình duyệt này có thể hoạt động được cả trên các hệ điều hành như Windows 7, Windows 8 và macOS. Joe Belfiore (Microsoft) trong một bài phỏng vấn với chuyên trang công nghệ The Verge hồi đầu tháng đã thừa nhận chuẩn UWP giống như một "cơn gió thổi ngược" trên cung đường phát triển của Edge. "Không phải vì UWP là một tiêu chuẩn kém, mà vì UWP không thể so bì được với một nền tảng 35 năm tuổi "đã trưởng thành" và có một khối lượng ứng dụng khổng lồ được viết dựa trên đó," Belfiore cho hay.

Đã có nhiều kĩ sư và nhà phát triển của Microsoft cũng phải thừa nhận rằng chuẩn UWP đặt ra quá nhiều giới hạn lên chính các ứng dụng của họ, và nhiều nhà phát triển của bên thứ ba thường xuyên phải đưa ra lựa chọn giữa việc viết một ứng dụng chuẩn UWP cho riêng Windows 10 hay một ứng dụng desktop truyền thống có thể hoạt động được trên cả Windows 7, Windows 8 và Windows 10. Microsoft qua thời gian đã dần mở rộng định nghĩa của chuẩn UWP, cho phép các nhà phát triển đóng gói lại các ứng dụng desktop để đưa lên cửa hàng Microsoft Store, nhưng tầm nhìn ban đầu của Microsoft là tạo ra các ứng dụng theo phong cách mới có thể tương thích và hoạt động được trên mọi nền tảng từ máy tính cá nhân, điện thoại, máy tính bảng, máy chơi game Xbox và kính thực tế ảo HoloLens. Với "cái chết" của Windows Phone, kế hoạch ban đầu ấy của Microsoft với UWP dường như đã trở nên kém khả thi hơn rất nhiều.

Thậm chí gần đây, Microsoft còn tạm hoãn dự án phát triển một phiên bản Office UWP thân thiện với màn hình cảm ứng, viện dẫn lý do là hãng muốn tập trung cải thiện bộ ứng dụng Office nền web và các ứng dụng Office trên iOS, Android, và desktop truyền thống trước đã. Office từ trước đến nay vẫn luôn là một trong những ứng dụng UWP quan trọng nhất, và là ví dụ điển hình của Microsoft cho thấy nền tảng UWP mới của hãng có thể xây dựng được những ứng dụng phức tạp như thế nào…

Cuối cùng thì Microsoft cũng chịu đáp lại yêu cầu của các nhà phát triển ứng dụng và game, và không "bắt ép" họ phải sử dụng chuẩn UWP nữa. "Các bạn đã nói với chúng tôi rằng các bạn muốn tách riêng các phần của Universal Windows Platform để thích nghi dần dần qua từng giai đoạn," Kevin Gallo, Giám đốc phụ trách nền tảng dành cho các nhà phát triển của Windows, giải thích. Điều đó có nghĩa rằng các nhà phát triển có thể lựa chọn tích hợp dần các ưu điểm của UWP qua thời gian. Trong một cuộc phỏng vấn khác với phóng viên chuyên trang ZDNet, Gallo còn tiết lộ, "khi kế hoạch của chúng tôi hoàn tất, mọi phần mềm sẽ đều chỉ được gọi một cách đơn giản là các ‘ứng dụng Windows'". Tất nhiên Microsoft vẫn chưa làm được điều đó, nhưng hãng đang hướng đến việc cung cấp từng tính năng UWP riêng biệt tới mọi nhà phát triển.

Dù sao thì, động thái trên của Microsoft cũng là tin tốt đối với cả các nhà phát triển lẫn người dùng Windows. Chúng ta sẽ được thấy nhiều game xuất hiện trên cửa hàng Microsoft Store hơn, và chúng có thể mang đến những trải nghiệm đúng như những gì mà các game thủ PC vẫn mong đợi, cả các ứng dụng khác cũng vậy. Qua nhiều năm, cửa hàng ứng dụng Windows Store đã trở nên ngập trong các ứng dụng "rác", và Microsoft có vẻ như đã gặp rất nhiều khó khăn trong việc thu hút các nhà phát triển trong thời gian qua. Cách tiếp cận mới này của Microsoft thậm chí còn gây ấn tượng với CEO của Epic Games, ông Tim Sweeney hồi đầu năm nay.

Việc Microsoft tạo ra một "khu vườn đóng" với kho ứng dụng Microsoft Store đã vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ Sweeney. Ông không vui khi thấy Microsoft xây dựng một nền tảng đóng trên Windows 10, và phản đối việc công ty có trụ sở tại Redmond tìm cách ép buộc các nhà phát triển phải phát hành ứng dụng của mình Microsoft Store. Microsoft thậm chí còn tạo ra phiên bản S Mode dành cho Windows 10 và một hệ điều hành Windows RT, vốn theo mặc định chỉ hỗ trợ các ứng dụng trên cửa hàng của Microsoft.

Với sự ủng hộ của Sweeney và động thái mới của Microsoft trong việc đưa các game do hãng phát triển lên nền tảng Steam, đã cho thấy nhóm của Spencer đang ngày càng cởi mở hơn thay vì tự bó buộc mình chỉ trong phạm vi chiếc máy chơi game Xbox của Microsoft. Ở thời điểm hiện tại, chúng ta vẫn cần phải chờ xem các nhà phát triển sẽ làm gì với cửa hàng Microsoft Store và nền tảng phát triển ứng dụng của Windows, giờ đây đã không còn bị hạn chế như trước nữa.

Quang Huy

Chủ đề khác