Vì sao Huawei không từ bỏ mảng smartphone bất chấp lệnh cấm từ Mỹ?

Theo SCMP, Nhậm Chính Phi, người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Huawei Technologies Co, cho biết trong một tuyên bố vào tuần trước rằng Huawei sẵn sàng "chuyển giao" công nghệ 5G nhưng sẽ không bao giờ từ bỏ mảng kinh doanh điện thoại thông minh.

Ông Nhậm nói trong một buổi tọa đàm hôm 9/2: "Chúng tôi có thể chuyển giao công nghệ 5G, nhưng chúng tôi sẽ không bao giờ bán mảng kinh doanh smartphone của Huawei". CEO Huawei đưa ra tuyên bố này trong bối cảnh doanh số điện thoại thông minh bán ra của công ty liên tục sụt giảm mạnh kể từ khi chính phủ Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt thương mại lên Huawei, ngăn không cho hãng tiếp cận công nghệ của Mỹ.;

Huawei sẵn sàng chuyển giao công nghệ 5G nhưng không bao giờ từ bỏ việc kinh doanh điện thoại thông minh cao cấp của mình

Trước khi Mỹ thắt chặt các lệnh cấm, chỉ trong thời gian mùa hè năm 2020, Huawei đã nhanh chóng trở thành nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới, qua đó vượt qua gã khổng lồ smartphone Hàn Quốc Samsung Electronics. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê của công ty nghiên cứu Canalys, trong quý cuối cùng của năm 2020, hãng smartphone Trung Quốc đã tụt xuống vị trí thứ sáu trên bảng xếp hạng thị phần smartphone toàn cầu năm 2021. Theo dự đoán từ công ty nghiên cứu TrendForce, Huawei có thể tiếp tục tụt xuống vị trí thứ bảy trong bảng xếp hạng này vào năm nay. 

Trước đó, Huawei phải từ bỏ một số hoạt động kinh doanh điện thoại thông minh của mình. Tháng 11/2020, tập đoàn công nghệ của Trung Quốc đã bán toàn bộ thương hiệu smartphone giá rẻ Honor cho một liên doanh gồm 30 đại lý và nhà phân phối, có sự tham gia của chính quyền thành phố Thâm Quyến. Tiếp đó, cuối tháng 1 năm nay, Reuters đưa tin Huawei đang đàm phán để bán lại 2 dòng smartphone cao cấp của hãng là P và Mate cho một liên minh Trung Quốc. Tuy nhiên, trong phát biểu của mình gần đây, lãnh đạo Huawei tuyên bố rằng sẽ không chuyện Huawei bán hai mảng smartphone cao cấp Mate và P series. Các nhà phân tích nhận xét rằng hai dòng smartphone này là một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh tổng thể của gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc. 

Tarun Pathak, Phó giám đốc phụ trách mảng thiết bị di động tại Counterpoint cho biết: "Thiết bị đầu cuối là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển của Huawei". Pathank giải thích rằng các thiết bị đầu cuối, đặc biệt là điện thoại thông minh, giúp nhiều hãng công nghệ xây dựng cơ sở người dùng mạnh mẽ, từ đó tạo ra doanh thu từ các dịch vụ và ví dụ điển hình nhất cho điều này không ai khác chính là Apple.

Ông Nhậm mô tả thiết bị đầu cuối là bất cứ thứ gì có thể "kết nối với người hoặc vật thể", do đó, các thiết bị phù hợp với định nghĩa này có thể bao gồm cả hệ thống radar được sử dụng trong ôtô không người lái và thiết bị Internet of Things (IoT) cho nhà thông minh. Bryan Ma, Phó chủ tịch tại công ty nghiên cứu thị trường IDC, cho biết thiết bị đầu cuối là "biệt ngữ của ngành viễn thông" và phản đối định nghĩa của Nhậm Chính Phi vì Huawei đã kết nối thiết bị đầu cuối với mạng trong nhiều năm.  

Người sáng lập Huawei mô tả thiết bị đầu cuối là bất cứ thứ gì có thể kết nối với người hoặc vật

Một minh chứng khác cho thấy Huawei vẫn còn tham vọng ở mảng smartphone đó là sự ra mắt của hệ điều hành Harmony do hãng tự phát triển vào tháng 8/2019, khoảng 3 tháng sau khi Mỹ liệt Huawei vào "danh sách thực thể" khiến tập đoàn này bị cấm mua linh kiện từ các công ty Mỹ cũng như sử dụng bộ dịch vụ Google mà không có sự chấp thuận của chính phủ. Hồi tháng 9/2020, Huawei thông báo rằng họ sắp chuyển nền tảng hệ điều hành trên tất cả các điện thoại của mình từ Android sang Harmony OS và thời gian bắt đầu "cuộc cách mạng" này sẽ vào đầu năm nay. 

Hệ điều hành Harmony OS không chỉ được Huawei thiết kế riêng cho điện thoại thông minh, thay vào đó, nó còn có thể chạy trên nhiều loại thiết bị kết nối mạng khác của Huawei như máy tính bảng, máy tính và TV thông minh. Hiện tại, hệ điều hành này đang được sử dụng bởi hơn 20 công ty phần cứng. Trong đó, các công ty thiết bị gia dụng truyền thống như Midea, Joyoung và Robam Appliances, đã trang bị hệ điều hành Harmony trên các sản phẩm như lò nướng và quạt thông gió. 

Bên cạnh đó, trong nỗ lực duy trì hoạt động kinh doanh khi các lệnh trừng phạt của Mỹ đã cản trở hoạt động kinh doanh cốt lõi, Huawei đang chuyển mục tiêu vào lĩnh vực phương tiện thông minh. Theo SCMP, ở giai đoạn đầu, hãng muốn phát triển đầy đủ các thiết bị kỹ thuật số cũng như phần mềm cần thiết trước, sau đó mới bắt tay vào chế tạo ôtô. Tháng 10 năm ngoái, Huawei giới thiệu nền tảng Giải pháp ôtô thông minh có tên Huawei HI, được cung cấp bởi hệ điều hành Harmony OS.

Pathak cho biết: "Để duy trì chiến lược phát triển hệ sinh thái kết nối của mình, Huawei cần giữ vững hoạt động kinh doanh thiết bị đầu cuối - ít nhất là ở Trung Quốc, thị trường lớn nhất thế giới". Ông nói thêm rằng nếu đạt được thành công ở quê nhà thì Huawei sẽ có thể dễ dàng tiến vào thị trường các nước với sự trợ giúp của hệ điều hành Harmony.

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất mà Huawei vẫn đang phải đối mặt là sự thiếu hụt nguồn cung ứng linh kiện bán dẫn trầm trọng do các lệnh trừng phạt của Mỹ gây ra. Richard Yu Chengdong, trưởng bộ phận kinh doanh tiêu dùng của Huawei, đã dự đoán được trước điều này vào tháng 8/2020 khi ông tuyên bố rằng các chính sách cấm vận của Mỹ khiến Huawei sẽ gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất cũng như xuất xưởng các smartphone cao cấp trang bị chip Kirin từ năm 2021.

Huawei phải theo dõi các chính sách của chính phủ Mỹ để duy trì khả năng cạnh tranh của sản phẩm và sự ổn định của chuỗi cung ứng

Không chỉ điện thoại thông minh, một loạt các mảng kinh doanh khác của Huawei cũng bị ảnh hưởng đáng kể. Theo đó, tình trạng thiếu hụt chip bán dẫn đang đe dọa nghiêm trọng đến sự phát triển của hầu hết sản phẩm trong mảng kinh doanh thiết bị đầu cuối của hãng, bao gồm điện tử tiêu dùng, 5G và ôtô tự hành. Tất cả những sản phẩm này đều cần trang bị chip bán dẫn nhưng Huawei hiện vẫn chưa thể tự sản xuất linh kiện này. 

Roger Sheng, Phó chủ tịch kiêm nhà phân tích ngành bán dẫn của công ty nghiên cứu thị trường Gartner cho biết: "Tôi nghĩ rằng sự thiếu hụt về chip đang là vấn đề chung mà toàn bộ các mảng kinh doanh thiết bị đầu cuối của Huawei gặp phải". Trong khi đó, một Giám đốc mảng bán hàng tại Quectel Wireless, công ty viễn thông Trung Quốc sử dụng chip 5G do nhà thiết kế chip HiSilicon thuộc sở hữu của Huawei sản xuất, nhận định rằng: "Huawei đang đối mặt với sự thiếu hụt của mô-đun 5G trên chip".

Ông Pathak cho biết rằng Huawei phải theo dõi sát sao các chính sách của chính phủ Mỹ trong thời gian tới nhằm có phương án duy trì khả năng cạnh tranh của sản phẩm cũng như giữ ổn định cho chuỗi cung ứng. Ông nói thêm: "Hệ sinh thái của Huawei khó có thể tồn tại nếu doanh số phần cứng cứ tiếp tục giảm. Nếu chính phủ Mỹ có một chính sách đa phương hơn đối với các công ty Trung Quốc, bao gồm cả Huawei, thì gã khổng lồ công nghệ này sẽ có cơ hội vực dậy, đặc biệt là có thể tiếp tục phát triển mảng kinh doanh thiết bị đầu cuối cũng như duy trì hoạt động của công ty sau khi chuỗi cung ứng bán dẫn được phục hồi". 

Báo cáo thường niên của Huawei chỉ ra rằng mảng điện tử tiêu dùng, bao gồm cả điện thoại thông minh, đóng góp tới 54% doanh thu cho hãng vào năm 2019, đồng thời là mảng kinh doanh phát triển nhanh nhất. Tuy nhiên, các sản phẩm mà Huawei định nghĩa là "thiết bị đầu cuối" không có số liệu doanh thu cụ thể, thay vào đó, chúng được gộp chung lại và có thể bao gồm bất kỳ thiết bị nào trong 3 mảng kinh doanh của công ty.

Các chuyên gia trong ngành nhận xét rằng việc bán một đơn vị kinh doanh đang hoạt động tốt chưa chắc đã giải quyết được các vấn đề từ lệnh cấm thương mại của Mỹ nhưng có thể khiến khiến Huawei mất đi một nguồn doanh thu lớn. Tuần trước, ông Nhậm Chính Phi phát biểu rằng: "Chúng tôi tin rằng sự tăng trưởng của các mảng kinh doanh mới có thể bù đắp được mức doanh thu sụt giảm của mảng kinh doanh smartphone trong năm nay". Hiện tại, Huawei đã và đang đẩy mạnh đầu tư vào các lĩnh vực tăng trưởng mới như ôtô tự hành, dịch vụ điện toán đám mây. 

Chí Tôn