VnReview
Hà Nội

Hoạ sĩ Paul Klee là ai mà Google đổi doodle kỷ niệm 139 năm ngày sinh của ông?

Paul Klee (1879-1940) là một hoạ sĩ người Đức gốc Thụy Sĩ, một trong những nghệ sĩ quan trọng nhất của thế kỷ 20. Tác phẩm trừu tượng của ông rất đa dạng và không thể phân loại được, nhưng bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa biểu hiện, siêu thực và lập thể. Phong cách vẽ nguyên thủy và sử dụng các biểu tượng trong tác phẩm của ông tiết lộ nhãn quan ngây thơ trẻ con và dí dỏm của ông.

Ông cũng đã viết rất nhiều về lý thuyết màu sắc và nghệ thuật trong nhật ký, các bài tiểu luận và bài giảng. Tuyển tập các bài giảng của ông, "Những bài viết về hình thức và lý thuyết thiết kế", xuất bản bằng tiếng Anh với tên "Paul Klee Notebooks", là một trong những chuyên luận quan trọng nhất về nghệ thuật hiện đại.

Paul Klee

Thời còn trẻ

Klee được sinh ra tại Münchenbuchsee, Thụy Sĩ vào ngày 18/12/1879, có mẹ là người Thụy Sĩ và cha là người Đức, cả hai đều là những nhạc sĩ thành đạt. Anh lớn lên ở Bern, Thụy Sĩ, nơi cha anh đã được chuyển sang làm nhạc trưởng của dàn nhạc hòa nhạc Bern.

Khi còn là một sinh viên, anh không quá nhiệt tình với môn nào. Tuy nhiên, anh thích nghiên cứu về tiếng Hy Lạp và tiếp tục đọc thơ Hy Lạp bằng ngôn ngữ gốc trong suốt cuộc đời mình và đặc biệt tình yêu nghệ thuật và âm nhạc của anh thể hiện rõ ràng. Anh vẽ liên tục – anh vẫn giữ được mười quyển phác thảo từ thời thơ ấu - và tiếp tục chơi nhạc, thậm chí là một thành viên trong Dàn nhạc Thành phố Bern.

Dựa trên nền tảng giáo dục, học vấn của mình, ra trường Klee có thể làm bất kỳ ngành nghề nào, nhưng anh đã chọn trở thành một hoạ sĩ bởi vì, như ông nói vào những năm 1920 rằng, "hội hoạ dường như bị tụt lại phía sau và ông cảm thấy có lẽ ông có thể giúp thúc đẩy nó". Ông trở thành một họa sĩ, người vẽ phác thảo, thợ in và giáo viên mỹ thuật rất có ảnh hưởng. Tình yêu âm nhạc tiếp tục có ảnh hưởng suốt đời đối với nghệ thuật độc đáo và bình dị của ông.

Klee đến Munich (Đức) vào năm 1898 để học tại Trường Nghệ thuật Knirr, làm việc với Erwin Knirr, người rất nhiệt tình về việc Klee là học sinh của mình, và ​​vào thời điểm đó từng tuyên bố "nếu Klee kiên trì thì kết quả có thể là phi thường". Klee học vẽ và vẽ với Knirr và sau đó với Franz Stuck tại Học viện Munich.

Vào tháng 6/1901, sau ba năm học tập tại Munich, Klee tới Ý, nơi ông dành phần lớn thời gian ở Rome. Sau thời gian đó, ông trở lại Bern vào tháng 5/1902 để suy nghĩ kỹ càng và thực hiện những gì ông đã hấp thụ trong chuyến du lịch của mình. Ông kết hôn vào năm 1906, trong thời gian đó ông đã tạo ra một số bản khắc thu hút được sự chú ý.

Gia đình và sự nghiệp

Trong ba năm, Klee dành thời gian học tập tại Munich, Klee đã gặp nghệ sĩ piano Lily Stumpf. Năm 1906, Klee trở lại Munich, một trung tâm nghệ thuật và hội hoạ vào thời điểm đó, để phát triển sự nghiệp với tư cách là một hoạ sĩ và kết hôn với Stumpf, người cũng có thành công nhất định trong sự nghiệp. Hai người sinh con trai đầu lòng Felix Paul một năm sau đó.

Trong năm năm đầu tiên của cuộc hôn nhân, Klee ở nhà và chăm sóc con, trong khi Stumpf tiếp tục dạy và biểu diễn. Klee thực hiện vẽ cả tác phẩm nghệ thuật đồ họa và vẽ tranh, nhưng phải vật lộn với cả hai vì thời gian chật vật trong khi nhu cầu lớn.

Năm 1910, nhà thiết kế và họa sĩ minh họa Alfred Kubin đã đến thăm xưởng vẽ của ông, khuyến khích ông và trở thành một trong những nhà sưu tập quan trọng nhất của ông. Cuối năm đó, Klee đã trưng bày 55 bức vẽ, màu nước và điêu khắc ở ba thành phố khác nhau ở Thụy Sĩ và vào năm 1911 đã có buổi triễn lãm riêng đầu tiên của mình ở Munich.

Năm 1912, Klee tham gia Triển lãm Blue Rider (Der Blaue Reider) lần thứ hai, dành cho công việc đồ họa, tại Phòng trưng bày Goltz ở Munich. Những người tham gia khác bao gồm Vasily Kandinsky, Georges Braque, Andre Dérain và Pablo Picasso, người mà sau đó ông đã gặp trong chuyến thăm Paris. Kandinsky trở thành một người bạn thân thiết.

Klee và Klumpf sống ở Munich cho đến năm 1920, ngoại trừ ba năm ông phải phục vụ trong quân đội.

Năm 1920, Klee được bổ nhiệm vào khoa kiến trúc Bauhaus dưới thời nhà kiến trúc sư nổi tiếng Đức Walter Gropius, nơi ông dạy trong một thập kỷ. Đến năm 1930, ông được mời về giảng dạy tại Học viện Quốc gia Phổ ở Düssre. Đến năm 1933 ông bị đuổi việc sau khi Đức quốc xã chú ý đến ông và lục soát nhà ông. Sau đó, ông và gia đình trở về quê nhà Bern, Thụy Sĩ.

Năm 1937, 17 bức tranh của Klee đã được đưa vào triển lãm "Nghệ thuật thoái hóa" khét tiếng của Đức Quốc xã như là ví dụ về sự tham nhũng của nghệ thuật. Nhiều tác phẩm của Klee trong các bộ sưu tập công cộng đã bị Đức quốc xã tịch thu. Klee đã phản ứng với cách đối xử của Hitler đối với các nghệ sĩ và sự vô nhân đạo nói chung trong tác phẩm của mình, thường được ngụy trang bằng những hình ảnh có vẻ như trẻ con.

Ảnh hưởng đến nghệ thuật của ông

Klee đầy tham vọng và lý tưởng nhưng có thái độ dè dặt và điềm tĩnh. Ông tin vào một sự tiến hóa hữu cơ dần dần của các sự kiện thay vì ép buộc thay đổi, và cách tiếp cận có hệ thống của ông đối với công việc được ông áp dụng với cuộc sống.

Klee chủ yếu là một người vẽ phác thảo (tình cờ ông là thuận tay trái). Những bức vẽ của ông, đôi khi có vẻ rất trẻ con, rất chính xác và được kiểm soát, giống như các họa sĩ Đức khác như Albrecht Dürer.

Klee là một người quan sát sắc sảo về thiên nhiên và các yếu tố tự nhiên là nguồn cảm hứng vô tận cho ông. Ông thường cho học sinh của mình quan sát và vẽ cành cây, hệ thống tuần hoàn của con người và bể cá để nghiên cứu chuyển động của chúng.

Mãi đến năm 1914, khi Klee tới Tunisia, ông mới bắt đầu hiểu và khám phá màu sắc. Ông được truyền cảm hứng nhiều hơn trong những chuyến thám hiểm màu sắc khi tiếp cận, kết bạn với Kandinsky và các tác phẩm của họa sĩ người Pháp, Robert Delaunay. Từ Delaunay, Klee đã học được màu sắc có thể là gì khi được sử dụng hoàn toàn trừu tượng, không phụ thuộc vào vai trò mô tả của nó.

Klee cũng bị ảnh hưởng bởi những người tiền nhiệm của ông, chẳng hạn như Vincent van Gogh, và các đồng nghiệp của ông - Henri Matisse, Picasso, Kandinsky, Franz Marc và các thành viên khác của Nhóm Blue Rider - người tin rằng nghệ thuật nên thể hiện tinh thần và siêu hình hơn là chỉ những gì có thể nhìn thấy và hữu hình.

Trong suốt cuộc đời, âm nhạc có sức ảnh hưởng lớn đến ông, thể hiện rõ qua nhịp điệu thị giác của hình ảnh và trong các nốt nhạc staccato của các điểm nhấn màu sắc của ông. Ông đã tạo ra một bức tranh giống như một nhạc sĩ chơi một bản nhạc, như thể làm cho âm nhạc có thể nhìn thấy hoặc nghệ thuật thị giác có thể nghe được.

Cuối đời

Klee qua đời năm 1940 ở tuổi 60 sau khi mắc một căn bệnh bí ẩn xảy ra ở tuổi 35, và sau đó được chẩn đoán là xơ cứng bì. Gần cuối đời, ông đã tạo ra hàng trăm bức tranh trong khi nhận thức đầy đủ về cái chết sắp đến với mình.

Những bức tranh sau này của Klee theo một phong cách khác là kết quả của bệnh tật và những hạn chế về thể chất của ông. Những bức tranh này có những đường đậm màu dày và những vùng màu lớn. Theo một bài báo trên Tạp chí Da liễu hàng quý, "Nghịch lý thay, chính căn bệnh Kleeùi đã mang lại sự rõ ràng và sâu sắc mới cho công việc của ông ấy"

Klee được chôn cất tại Bern, Thụy Sĩ.

Di sản / Tác động

Klee đã tạo ra hơn 9.000 tác phẩm nghệ thuật trong suốt cuộc đời mình, bao gồm một ngôn ngữ hình ảnh trừu tượng cá nhân gồm các dấu hiệu, đường nét, hình dạng và màu sắc trong một thời gian cụ thể trong lịch sử giữa bối cảnh Thế chiến I và Thế chiến II.

Những bức tranh tự động và sử dụng màu sắc của ông đã truyền cảm hứng cho những người theo chủ nghĩa siêu thực, những người biểu hiện trừu tượng, những người theo thuyết Dada và những họa sĩ trường màu. Các bài giảng và bài tiểu luận về lý thuyết màu sắc và nghệ thuật của ông là một trong những điều quan trọng nhất từng được viết, cạnh tranh cả với những cuốn sổ tay của Leonardo da Vinci.

Klee có ảnh hưởng rộng rãi đến các họa sĩ theo dõi ông và đã có một số triển lãm hồi tưởng lớn về tác phẩm của ông ở châu Âu và châu Mỹ kể từ khi ông qua đời, bao gồm một tại Tate Modern, được gọi là "Paul Klee - Making Visible", gần đây như 2013- 2014.

Minh Châu

Chủ đề khác