Cho bạn vay tiền: Đọc cẩm nang này để tránh mất bạn, mất bè

Từ trước đến nay, vấn đề cho vay vẫn luôn là câu chuyện tranh cãi muôn thuở. Cho vay là một chuyện nhưng nếu đó là người thân hoặc bạn bè thì câu chuyện lại càng trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Cho vay luôn là một trong những vấn đề nhiều người quan tâm vì đây rõ ràng là chuyện mà bất cứ ai đều có thể gặp trong cuộc sống. Tuy nhiên làm sao để cho vay mà chính bản thân thoải mái và người vay cũng có thể trả được không phải là vấn đề đơn giản.

Dưới đây là hướng dẫn 3 bước đơn giản để xử lý các tình huống mà bạn bè, anh em hỏi vay tiền theo trang Personalexcellence:

A. Cho vay hay không cho vay?

Nếu bạn có một người bạn hỏi vay tiền, bạn có muốn cho anh ấy/cô ấy mượn tiền hay không phụ thuộc vào 4 yếu tố:

- Mối quan hệ của bạn với người đó: Người này quan trọng với bạn như thế nào? Hai người có thân quen không? Bạn sẵn sàng đi bao xa cho tình bạn này?

- Hệ thống giá trị của bạn: Việc giúp đỡ ai đó đang rất cần quan trọng với bạn như thế nào? Mặt khác việc quản lý tài chính của bạn quan trọng ra sao? Cái nào quan trọng hơn với bạn?

- Rùi ro vỡ nợ: Người này đáng tin đến mức nào? Liệu người ấy có đủ khả năng trả cho bạn tất cả số tiền một cách kịp thời? Anh ấy/cô ấy liệu có mặc định sẽ trả lại tiền hay không?

- Nhu cầu về tiền của bạn: Điều gì sẽ xảy ra nếu người bạn này không trả lại cho bạn số tiền mà bạn sẽ ổn với điều đó. Bạn đã sẵn sàng mất số tiền cho mượn hay chưa? Bạn có cần số tiền đó cho các trường hợp khẩn cấp và việc riêng hay không?

Nếu câu trả lời của bạn thỏa mãn 4 tiêu chí trên và cả bạn và người ấy đôi bên đều thoải mái, có lợi, vậy thì hãy tiếp tục cho họ vay tiền.

Tuy nhiên nếu chỉ một hoặc nhiều tiêu chí không thỏa mãn, bạn có thể sẽ phải cân nhắc tầm quan trọng của việc giúp đỡ một người nào đó đang khó khăn về tài chính. Bạn chỉ nên cho vay nếu bạn cảm thấy ổn với việc đó và không phải vì bạn cảm thấy có nghĩa vụ về mặt đạo đức mà phải làm như vậy hoặc vì bạn cảm thấy đó là điều đúng đắn.

Tiền là của bạn, do đó hãy cho vay với tâm thế là bạn mong muốn làm như vậy để giúp đỡ ai đó thay vì suy nghĩ phải làm như vậy.

B. Cho vay bao nhiêu là đủ

Bạn không cần phải cho họ vay toàn bộ số tiền mà họ yêu cầu. Bởi lẽ nó còn phụ thuộc vào nhu cầu tài chính cá nhân của bạn và mối quan hệ với người bạn đó. Hãy chỉ cho vay nếu bạn cảm thấy thoải mái.

Đừng bao giờ để ai đó buộc bạn phải cho họ vay hoặc vay với số tiền nhiều hơn khả năng cho phép của bạn. Tất nhiên đó là sự lựa chọn của bạn, bạn muốn cho vay bao nhiêu tùy thuộc vào việc bạn có thấy người cần vay đủ tín nhiệm hay không.

C. Kế hoạch trả nợ

Trước khi cho vay, hãy làm rõ kế hoạch trả nợ với người cần vay:

- Khi nào người đó có thể trả nợ cho bạn?

- Người đó sẽ trả nợ cho bạn bằng cách nào? Bằng chuyển khoản ngân hàng? Tiền mặt hay Paypal?

- Người vay muốn trả toàn bộ số tiền đã vay hay trả dần theo thời gian?

- Người vay có cam kết trả nợ bằng các chứng từ chứng thực bằng văn bản, email hoặc các hình thức quy trách nhiệm hay không?

Trên thực tế, việc người nợ có trả cho bạn hay không phụ thuộc rất nhiều vào cách bạn đánh giá mối quan hệ với họ. Hãy cố gắng tìm hiểu cách họ sống bởi đó sẽ là cách chắc chắn nhất để biết họ có đủ khả năng trả nợ hay không. Nhưng dù sao việc cho họ vay đã là lựa chọn của bạn. Việc của bạn chỉ là bằng cách nào đó có thể thu hồi được số tiền theo đúng kế hoạch.

Điều gì sẽ xảy ra nếu người đó không trả nợ cho bạn đúng lúc

Nếu người đó không trả nợ cho bạn đúng lúc, bạn hãy tới gặp và đề cập đến vấn đề trách nhiệm trả nợ. Tuy nhiên đừng vội lôi thói quen chi tiêu và khả năng tài chính của họ vào câu chuyện mà hãy cho họ cơ hội thu xếp số tiền để trả nợ.

Ảnh minh họa

Trường hợp người đó quản lý tài chính kém và nhiều lần không thể trả nợ cho bạn đúng hạn, hãy có những nhắc nhở với họ về cách họ quản lý tài chính nhưng chú ý đừng cố gắng đổ lỗi cho bên kia.

Ví dụ hãy đặt ra những câu hỏi với họ đại loại như: "Tôi đã cho anh ngày hẹn rất rõ ràng nhưng tại sao anh không thể trả nợ đúng hạn? Bây giờ tôi với anh lập một kế hoạch trả nợ chi tiết, liệu anh có thể trả nợ đúng trong thời gian này không? Nếu anh tin tưởng, tôi có thể chia sẻ một số lời khuyên về cách quản lý tiền bạc".

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu người đó cầm tiền của bạn và bỏ đi?

Nếu một người nào đó vay tiền của bạn và bỏ đi không rõ lý do, người đó chắc chắn đã phản bội lòng tin của bạn. Đây rõ ràng là một bài học mà bạn sẽ không bao giờ quên.

Bây giờ hãy nghĩ về những dấu hiệu mà bạn tin đó là một người không đáng tin cậy, từ đó có cho mình một kinh nghiệm nếu tiếp tục cho một ai đó vay tiền. Trong những lần sau đó, bạn sẽ cần phải giải quyết được những câu hỏi ví dụ như làm cách nào để quy trách nhiệm và buộc người vay trả cho bạn bằng mọi giá. Hay ít nhất cũng có một phương án dự phòng trong trường hợp xấu nhất.

Hãy nhớ chỉ cho ai đó vay mượn nếu đó là người thân và là người bạn thực sự biết cuộc sống của họ. Tuy nhiên cũng không nên làm nghiêm trọng hóa vấn đề vì chắc chắn ở ngoài kia vẫn luôn có những người cần tiền thực sự và biết giữ chữ tín.

Tiến Thanh