Last Christmas – bản hit năm 1984 của Wham! đã trở thành một huyền thoại như thế nào?

Bài hát của George Michael miêu tả sự cay đắng và tổn thương của một chàng trai bị phản bội trong tình yêu.

Năm 1984, trong lúc xem bóng đá tại nhà của Michael, George Michael và Andrew Ridgeley đột nhiên có ý tưởng về bài hát này. Tay viết nhạc 21 tuổi đằng sau các bản hit của Wham! ngay lập tức phi lên căn phòng của mình với cây đàn điện. Và khi quay xuống, anh đã hoàn thành bài hát Last Christmas đình đám. Khi nghe bản nhạc chất chứa câu chuyện đau lòng của người bạn thân trong kỳ nghỉ, Ridgeley đã cảm nhận được "một khoảnh khắc kỳ diệu".

Geogre Michael trong tour lưu diễn vong quanh thế giới của Wham! năm 1985 (Ảnh:;Michael Putland/Getty Images)

Trong hơn ba thập kỷ sau, Last Christmas là bài hát xếp thứ hai trong bảng xếp hạng các bài hát Giáng sinh được phát nhiều nhất tại UK. Và đây cũng được chọn là bài hát chủ đề trong bộ phim lãng mạn cùng tên vào Giáng sinh năm nay. Với giai điệu đơn giản nhưng rất ngọt ngào, cùng với chất giọng mượt và sáng của Micheal đã làm nổi bật nỗi đắng cay cũng như tổn thương do bị tình yêu phản bội: "Hãy cho anh biết/ Em có còn nhận ra anh chăng?/ Cũng đã một năm trôi qua rồi mà/ Anh cũng chẳng bất ngờ đâu".

Giọng hát vang lên với cao độ lên xuống uyển chuyển, có những lúc giai điệu như bị nghẹn lại với chất giọng khàn của nam ca sĩ. Bài hát đã tạo nên sự đối lập tuyệt vời giữa nhân vật chính và bối cảnh xung quanh, anh chàng chỉ có thể nở một nụ cười vội với cô thu ngân rồi nhanh chóng quay về nhà khóc nức nở. Trong bài hát có đoạn "a man under cover" (một trong rất nhiều đoạn trong các bài hát của Wham! ám chỉ cuộc sống giấu mình và trở thành một con người khác), đây cũng được xem là đoạn nội tâm của Michael khi phải sống khép mình vì là người đồng tính.

Đầu năm 1984, Michael đã hủy các hợp đồng thu âm của Wham!. Sau đó, anh quản lý toàn bộ quá trình sáng tác và sáng tạo nội dung cũng như sản phẩm của mình. Từ giai điệu cho đến tiếng chuông, anh đã soạn nhạc, chơi nhạc, sản xuất và thu âm từng nốt nhạc trong bài hát Last Christmas. Ngay cả Ridgeley cũng không được phép vào phòng thu dù anh được tham gia MV quay tại khu nghỉ dưỡng Saas-Fee. MV này chính là lần cuối cùng Michael xuất hiện trước máy quay mà không có biểu tượng của bất cứ thương hiệu nào. Điều này đã đánh dấu sự thành công trong sự nghiệp của anh khi trở thành một nghệ sĩ solo.

Bài hát Michael đã đứng vị trí thứ hai trong bảng xếp hạng các bản nhạc pop thập niên 80 tại Thụy Sĩ, chỉ sau bài "Do thay know it's Christmas?" của nhóm Band Aid. Wham! còn quyên góp tiền bản quyền của bài hát này để hỗ trợ cứu đói tại Ethiopia.

Sau đó, Michael vướng phải một vụ kiện từ Barry Manillow về việc đạo nhạc bài "Can't smile without you" phát hành năm 1977. Tuy nhiên, sau đó vụ kiện đã bị bãi bỏ nhờ một nhà âm nhạc học đã liệt kê hơn 60 bài hát nổi tiếng khác cũng sự dụng bộ hợp âm tương tự.

Khi Last Christmas trở thành một bài hát kinh điển, nó được cover lại rất nhiều, nhưng không có bản nào có thể tái hiện một tình yêu bị phũ phàng như bản gốc. Năm 1995, bài hát được Whigfield phối lại theo thể loại hip-hop với nhịp điệu nhanh. Năm 1998, Rap Allstars đã làm lại ca khúc này với chủ đề "Không còn gì để luyến tiếc, đã đến lúc vượt qua rồi". Năm 2002, Hilary Duff thêm vào bài hát tiếng nhịp tim cùng với tiếng đàn guitar và trước đó thì Jimmy Eat World cũng đã thử biến nó thành một bản nhạc punk sôi động. Đến năm 2005 thì chắc chẳng ai muốn nghe lại bản phối của Crazy Frog hay bản do Taylor Swift trình bày vào năm 2007 cũng là một thảm họa tương tự…

Năm 2012, nhóm nhạc indie "the xx" đã phá hủy bài hát này bằng việc tối giản giai điệu và cách hát mới khiến bài hát trở nên buồn thảm hơn bao giờ hết. Năm 2013, Ariana Grande đã thêm một vài đoạn nhạc nền và vài đoạn lời bài hát (bạn có thể nghe tiếng của Ariana ở một số đoạn). Năm 2017, đài phát thanh chuyên về nhạc rock tại Mỹ có tên Good Charlotte đã cho phát bản nhạc Last Christmas được Gwen Stefani phối lại mang tính cổ điển và thêm một vài đoạn phiêu đầy nữ tính. Những ai thích phong cách retro có thể sẽ hợp tai với bản phối của The Puppini Sisters (2010) và của Postmodern Jukebox (2015).

Mặt khác, bài hát này cũng kích động một số hành vi tiêu cực trong giới DJ tại châu Âu. Joe Kohlhofer, một người dẫn chương trình đài phát thanh tại Áo đã cảm thấy tức giận vì thính giả của anh đi ngược lại tinh thần ngày Giáng sinh. Anh đã tự nhốt mình trong phòng thu và mở bài hát này 24 lần trước khi được cô con gái 4 tuổi nói chuyện điện thoại và giúp anh lấy lại bình tĩnh.

Bài hát này càng trở nên u tối hơn sau khi Michael được phát hiện đã chết tại nhà riêng ở London vào chính ngày Giáng sinh năm 2016, lúc đó ông 53 tuổi. Để tưởng nhớ lòng hướng thiện của ông, lần cuối bài hát này được ghi hình chính thức là khi nó được hợp xướng để biểu diễn từ thiện quyên góp cho người vô gia cư, trong đó cũng có sự tham gia của Andrew Ridgeley.

Liệu lần này bài hát có thể vươn lên đứng đầu bảng xếp hạng? Một phiên bản đĩa than đặc biệt với số lượng giới hạn được bán ra từ ngày 13/12. Nếu bạn có thể mua được một chiếc, hãy tặng nó cho người đặc biệt của mình nhé.

Minh Bảo