Shadow profiles do Facebook tạo ra là gì?

Tất cả chúng ta đều biết Facebook thu thập dữ liệu người dùng, nhưng shadow profiles (hồ sơ ảo) là một trong những phương pháp thu thập dữ liệu sâu nhất của mạng xã hội này.

Có thể tóm gọn shadow profiles như thế này:;dù bạn có sử dụng Facebook hay không, thì mạng xã hội này này vẫn có thể có thông tin lưu trữ về bạn.

Vì vậy, để giúp bạn có thể bảo vệ quyền riêng tư của mình, chúng tôi sẽ giải thích shadow profiles do Facebook tạo ra là gì và bạn có thể làm gì với chúng.

Shadow profiles là gì?

Lý do hồ sơ này được gọi là ảo bởi vì chúng không phải do bạn tự tạo ra. Thay vào đó, Facebook sẽ tạo ra những shadow profiles mà không cần bạn biết đến nó hay sự cho phép của bạn.

Giả sử như bạn không có bất cứ tài khoản Facebook nào. Tuy nhiên, một người bạn của bạn tạo một tài khoản Facebook. Trên Facebook có các công cụ đặc biệt cho phép nhập danh bạ điện thoại vào để tìm kiếm những người bạn đang sử dụng Facebook.

Bạn của bạn thấy tính năng này quá tiện lợi nên đã cho phép Facebook truy cập danh bạ. Sau đó Facebook sẽ quét qua một lượt danh bạ và cho người đó biết những ai đã sử dụng Facebook.

Tuy nhiên, trong khi quét danh bạ, Facebook cũng sẽ tìm ra những ai chưa đăng ký, trong trường hợp này là bao gồm cả bạn. Facebook sẽ hiểu rằng bạn chưa có tài khoản Facebook và bỏ qua thông tin này, phải không?

Đáng tiếc là không, Facebook mà, làm sao họ có thể bỏ qua thứ thông tin miễn phí này được chứ. Thay vào đó, Facebook sẽ tạo ra một shadow profiles cho bạn để lưu trữ các thông tin cá nhân của bạn. Bạn sẽ hoàn toàn không hay biết và Facebook chẳng cần sự cho phép của bạn.

Do vậy, dù bạn chẳng bao giờ có một tài khoản Facebook đi nữa thì họ vẫn biết họ tên và thông tin liên lạc của bạn. Nếu một trong những người bạn của bạn đã cho phép Facebook truy cập danh bạ thì tất nhiên bạn không thể khẳng định rằng Facebook chưa biết gì về bạn nữa.

Không may là tuy Facebook cho phép bạn tải xuống những dữ liệu họ có về bạn, điều này chỉ khả dụng nếu bạn có tài khoản Facebook. Cho nên, bạn sẽ phải tiết lộ nhiều thông tin cá nhân hơn để thấy được hồ sơ của bạn. Đánh đổi quyền riêng tư hoàn toàn không phải là một ý tưởng hay.

Vì sao việc Facebook tạo shadow profiles lại bị phát hiện?

Những shadow profiles của Facebook hoàn toàn không phải tin đồn hay thuyết âm mưu. Việc này đã bị đưa ra ánh sáng sau khi Facebook bị phát hiện làm rò rỉ thông tin liên lạc của nhiều cá nhân vào năm 2013.

Các sự cố lộ lọt thông tin thường là về những người dùng đã đăng ký và cung cấp thông tin cho Facebook. Tuy nhiên, sự cố của Facebook còn làm lộ nhiều thông tin của những người chưa từng đăng ký mạng xã hội này. Chính sự kiện này mà cả thế giới biết đến sự tồn tại của shadow profiles.

Vì sao Facebook lại tạo ra shadow profiles?

Vậy thì lý do vì đâu mà Facebook tạo và lưu trữ các shadow profiles của những người không quan tâm đến mạng xã hội này? Cầu trả lời còn tùy thuộc vào người được hỏi.

Nếu bạn hỏi một nhân viên Facebook, họ sẽ trả lời rằng shadow profiles được sử dụng để hỗ trợ cho tính năng "Những người bạn có thể biết". Tính năng này là nơi Facebook gợi ý những người dùng có thể là bạn của bạn.

Nguyên lý hoạt động của tính năng này như sau, nếu bạn A và bạn B cùng tạo tài khoản Facebook trước bạn, Facebook có thể biết được họ là bạn của bạn và hiển thị đề xuất kết bạn cho bạn. Mặt khác, Facebook có thể nhận ra bạn đều xuất hiện trong danh bạ của A và B. Do đó, có khả năng cả hai người A và B cũng sẽ biết nhau và họ sẽ thấy đề xuất kết bạn của nhau.

Chính điều này giúp Facebook có khả năng gợi ý cho bạn những người bạn có thể biết ngay khi vừa đăng ký. Đó là lý do Facebook âm thầm thu thập dữ liệu và tạo ra các shadow profiles.

Nếu người được hỏi là một người không làm cho Facebook, câu trả lời sẽ có nhiều vấn đề hơn. Trong thời đại hiện nay, bán thông tin người dùng có thể mang đến rất nhiều lợi nhuận.

Khi chúng ta cho Facebook thông tin miễn phí, mạng xã hội này sẽ đảm bảo là họ có thể thu thập dữ liệu một cách hiệu quả nhất có thể. Mạng xã hội này thậm chí còn tiếp tục lưu dữ liệu về bạn sau khi đã xóa tài khoản.

Facebook nói gì về hoạt động này?

Từ khi shadow profiles được biết đến công khai, Facebook đã cập nhật Chính sách Dữ liệu của mình. Trong đó, Facebook khẳng định họ có sử dụng thông tin lưu trên điện thoại của bạn.

Tại mục "Mạng và kết nối", Facebook viết:

"Ngoài ra, chúng tôi còn thu thập thông tin liên hệ nếu bạn chọn tải lên, đồng bộ hoặc nhập thông tin đó từ thiết bị (chẳng hạn như sổ địa chỉ, nhật ký cuộc gọi hoặc nhật ký SMS). Chúng tôi sử dụng thông tin đó để thực hiện những việc như giúp bạn và những người khác tìm thấy người mà bạn có thể biết cũng như phục vụ các mục đích khác nêu bên dưới."

Và tại mục "Điều người khác làm và thông tin họ cung cấp về bạn", Facebook viết:

"Ngoài ra, chúng tôi còn nhận và phân tích nội dung, thông tin liên lạc và thông tin mà những người khác cung cấp khi sử dụng Sản phẩm của chúng tôi. Thông tin này có thể bao gồm thông tin về bạn, chẳng hạn như khi người khác chia sẻ hoặc bình luận về ảnh có mặt bạn, gửi tin nhắn cho bạn hay tải lên, đồng bộ hoặc nhập thông tin liên hệ của bạn."

Chính những điều khoản này là chìa khóa giúp Facebook tiếp tục tạo ra shadow profiles. Miễn là còn người dùng đồng ý với chính sách dữ liệu của Facebook và tin tưởng giao phó dữ liệu cá nhân cho mạng xã hội này thì Facebook vẫn sẽ tiếp tục sử dụng chúng để tạo ra shadow profiles.

Bạn có thể làm gì với shadow profiles?

Đáng tiếc là bạn không thể trực tiếp quản lý shadow profiles trên Facebook. Bất cứ khi nào một người dùng đăng ký Facebook có thông tin liên lạc của bạn trong danh bạ, thông tin sẽ được thêm vào shadow profiles của bạn.

Bạn có thể nhờ bạn của mình xóa danh bạ đã tải lên Facebook. Để thực hiện việc này, bạn sẽ cần truy cập vào trang quản lý danh bạ của Facebook. Tất nhiên, bạn của bạn cũng sẽ cần phải tắt tính năng tự đồng bộ danh bạ nữa.

Nhưng thực tế thì cách này không thực sự hữu ích lắm. Ngoài việc bạn sẽ phải nhờ tất cả mọi người có thông tin liên lạc của bạn, mà họ còn phải làm một số thao tác trên Facebook để xóa. Và chỉ cần một người không đồng ý thì dữ liệu của bạn cũng sẽ được chuyển đến Facebook.

Vì vậy, cách tốt nhất để bảo vệ dữ liệu cá nhân của minh là sử dụng "chim mồi". Bạn có thể tạo một email riêng và sử dụng một số điện thoại riêng chỉ để liên lạc với bạn bè, lúc đó thông tin cá nhân của bạn sẽ được an toàn.

Đây là cách duy nhất thật sự có hiệu quả để ngăn Facebook thu thập thông tin về bạn. Số điện thoại chính và email riêng của bạn chỉ nên sử dụng để liên lạc với những người thân thiết và không sử dụng Facebook.

Làm thế nào để bảo vệ quyền riêng tư khi sử dụng Facebook?

Facebook đã và sẽ tiếp tục có lỗ hổng trong việc thực hiện quyền riêng tư của người dùng. Facebook gần như biết tất cả về bạn, thậm chí cả khi bạn không hề sử dụng mạng xã hội này.

Các duy nhất để tránh bị thu thập thông tin là hạn chế công khai thông tin cá nhân, sử dụng địa chỉ email và số điện thoại riêng cho Facebook. Và bạn chỉ nên chia sẻ những thông tin liên lạc cá nhân với những người bạn tin tưởng và bạn biết rằng họ không sử dụng Facebook.

Minh Bảo theo makeuseof.com