Start-up đối đầu Chaebol: Cuộc đại chiến ứng dụng giao hàng đầy khốc liệt tại Hàn Quốc

Đời sống bận bịu, nhu cầu của người dân với những thực phẩm hữu cơ tươi ngon, giao hàng nhanh chóng nhất là trong giai đoạn đại dịch Covid-19 đang khiến cho cuộc chiến tranh giành thị phần giữa các công ty bán lẻ trực tuyến tại xứ sở kim chi nóng hơn bao giờ hết.

Mua hàng tạp hóa online đã trở thành một thói quen hàng ngày của bà Lim Soo-hyang. Một người nội trợ 40 tuổi luôn đặt hàng những thực phẩm như sữa, snack, mì gói, gà… cho gia đình 6 thành viên của mình thông qua ứng dụng E-Mart trên chiếc smartphone. "Mọi thứ thật dễ dàng và tiện lợi. Tôi không thể nhớ lần cuối mình ghé thăm một cửa hàng truyền thống là khi nào", Lim nói.

Và bà Lim không phải là người duy nhất nằm trong xu hướng này. Thị trường giao hàng trực tuyến của Hàn Quốc đã tăng trưởng khá bền vững từ trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra. Còn bây giờ, sự bùng phát của đại dịch càng đẩy mạnh nhu cầu đối với các dịch vụ giao hàng hóa online vì người dân phải thực hiện lệnh giãn cách xã hội cũng như mô hình làm việc tại nhà. Theo dữ liệu của chính phủ Hàn Quốc, doanh số bán hàng với nhiều phương thức khác nhau của 13 nhà bán lẻ trực tuyến đã tăng 13.4% trong tháng 7 so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi đó 13 nhà bán lẻ theo phong cách truyền thống đã giảm 2.1%. Công ty con bán hàng trực tuyến của chuỗi siêu thị bán lẻ số một Hàn Quốc E-Mart là SSG.COM đã có giai đoạn nửa đầu năm đầy khởi sắc, với doanh thu nhảy vọt 61% lên 618.8 tỷ won so với một năm trước.

Nhu cầu thị trường ngày càng tăng dĩ nhiên sẽ dẫn đến nhiều sự cạnh tranh hơn. Theo đó, các tập đoàn lớn tại Hàn Quốc đang tìm cách đoạt lấy thị phần từ các công ty start-up vẫn "ngày đêm chăm bón" cho lĩnh vực kinh doanh màu mỡ này, không những vậy, các công ty nước ngoài cũng muốn tham gia cuộc chơi khi mở rộng sự hiện diện tại thị trường.

Naver - nền tảng tìm kiếm lớn nhất của Hàn Quốc, trong tháng trước đã xác nhận họ sẽ mở rộng dịch vụ mua sắm hàng hóa bằng cách tung ra 3 chuỗi bán lẻ gồm có Homeplus, GS Fresh Mall và NH Hanaro Mart cũng như cửa hàng tạp hóa của Hyundai Department Store lên nền tảng trực tuyến của mình. Lotte - tập đoàn lớn thứ 5 tại Hàn Quốc, gần đây cũng đã tung ra các dịch vụ mới để khai thác nhu cầu tăng đột biến của thị trường.

Ở phía còn lại, những công ty start-up đang dẫn đầu là Coupang do Softbank tài trợ và Market Kurly.

Được thành lập vào năm 2010 bởi Bom Kim, một cựu sinh Harvard, Coupang là công ty thương mại điện tử lớn nhất Hàn Quốc tính theo doanh thu. Doanh số của họ đã tăng 64% lên 7.2 nghìn tỷ won vào năm 2019. Coupang đã huy động được 2 tỷ USD từ Quỹ Tầm nhìn của Softbank vào năm 2018 và 1 tỷ USD vào năm 2015. Dịch vụ giao hàng Rocket Fresh của họ rất độc đáo, đảm bảo giao hàng hóa tươi ngon trong vòng 24 tiếng.

Coupang từ chối tiết lộ mức độ đóng góp của hàng tạp hóa vào doanh thu của mình, mặc dù dữ liệu từ chính phủ cho thấy thực phẩm và hàng tạp hóa chiếm 20.8% trong tổng doanh thu của 13 nhà bán lẻ trực tuyến trong tháng 7.

Vào tháng trước, giám đốc tài chính Alberto Fornaro của Coupang cho biết đại dịch đã làm tăng lượng giao dịch lên 15% nhưng chi phí để quản lý kinh doanh một cách an toàn cũng dự kiến sẽ tăng 500 tỷ won trong năm nay. "Chúng tôi sẵn sàng chi trả chi phí để đảm bảo an toàn cho 50.000 nhân viên làm việc tại cơ sở hạ tầng rộng 2 triệu mét vuông của mình", ông cho biết.

Start-up Market Kurly, một nền tảng thương mại điện tử cung cấp một loạt các tùy chọn hàng tạp phẩm, bánh và thức uống cho những hộ dân Seoul lại hướng mục tiêu đến các gia đình thu nhập cao nhưng lại khá bận rộn. Kurly đã giới thiệu mô hình "giao hàng sáng sớm" vào năm 2015 với hệ thống chuỗi cung ứng lạnh đầy đủ của mình.

Cựu giám đốc ngân hàng Goldman Sachs, Sophie Kim thành lập Market Kurly vào năm 2014. Kể từ đó, công ty không ngừng phát triển nhanh chóng. Doanh thu của họ đã đạt 428.9 tỷ won vào năm ngoái, tăng gần 3 lần so với 157.1 tỷ won một năm trước. Các nhà đầu tư của công ty bao gồm Sequoia Capital China và Euler Capital.

Coupang đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong việc gầy dựng nên thị trường thương mại điện tử của Hàn Quốc. Để đảm bảo có thể giao kịp hàng vào ngày hôm sau, công ty đã thiết lập nên các "trung tâm vận chuyển tên lửa" vào năm 2014 và đến 2019 đã gia tăng số lượng các trung tâm này gấp 6 lần lên con số 168.

Trong một tuyên bố hồi tháng 4, Bom Kim cho biết: "Tốc độ cực kỳ ấn tượng của hệ thống vận chuyển ‘tên lửa' là nhờ công nghệ và cơ sở hạ tầng mà chúng tôi đã chuẩn bị trước cho những sản phẩm mà khách hàng có khả năng đặt hàng trước". Một phần của công nghệ đó chính là áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Coupang cho biết họ sử dụng AI để dự đoán trước những đơn đặt hàng của khách hàng và sau đó nhập kho tại các trung tâm vận chuyển của mình. Công ty có khoảng 2.000 kỹ sư liên tục làm việc để đảm bảo quy trình được diễn ra trơn tru nhất có thể.

Nhưng câu chuyện đã trở nên phức tạp hơn khi Naver muốn áp đảo thị trường. Gã khổng lồ tìm kiếm của Hàn Quốc có một lượng người dùng khổng lồ và lượng tiền mặt dự trữ dồi dào. Các nhà phân tích cho rằng Naver có thể thu hút khách hàng bằng cách cung cấp các chương trình khuyến mãi hoàn tiền, ngay cả khi họ không sở hữu cơ sở hạ tầng hậu cần riêng của mình.

"Có một hiệu ứng chiết khấu lớn diễn ra vì Naver Pay. Họ cung cấp 2-3% với khoản hoàn tiền bổ sung trên 3-5% khoản hoàn tiền cơ bản. Hầu hết chúng có thể đến từ phí do các nhà bán lẻ trả",;Park Jong-dae, một nhà phân tích tại Hana Financial Investment, đề cập đến dịch vụ thanh toán của Naver.

Các nguồn tin trong ngành nói rằng Naver từ lâu đã tham vọng khai thác thị trường thương mại điện tử với lượng khách hàng lớn mạnh hơn 40 triệu người của mình. "Thương mại điện tử là giấc mơ đã định hình từ lâu của CEO Han Seong-sook", giám đốc điều hành của một công ty thương mại điện tử cho hay.

Các nhà phân tích cho rằng tham vọng của Naver là vươn ra khỏi thị trường nội địa, nhắm đến mục tiêu sân chơi khu vực châu Á. "Chúng tôi đã bổ sung Amazon và Alibaba vào nhóm ngang hàng của Naver vì hoạt động kinh doanh thương mại của họ được kỳ vọng sẽ trở thành động lực tăng trưởng trong tương lai. Chúng tôi tin rằng công ty có thể phát triển thành một nền tảng toàn cầu bao phủ lấy Hàn Quốc, Nhật Bản và Đông Nam Á khi qua trình tích hợp quản lý của Line hoàn thành", Lee Seung-hoon, nhà phân tích tại IBK Investment & Securities, cho biết.

Để chống lại thách thức đến từ Naver, Coupang cho biết họ sẽ tập trung vào nguồn khách hàng của mình. "Chúng tôi đã có kế hoạch đem đến nhiều lợi ích hơn cho những khách hàng thân thiết. Chiến lược tốt nhất là đáp ứng hoàn hảo những nhu cầu từ khách hàng", Kim Se-min, người phát ngôn của Coupang cho biết.

Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy sự phát triển trong mảng kinh doanh thị trường giao đồ ăn tại Hàn Quốc, khi mà mọi người vẫn giữ tâm lý e ngại khi đến những địa điểm công cộng như nhà hàng hay quán bar. Lĩnh vực kinh doanh giao đồ ăn lâu nay bị thống trị bởi Woowa Brothers, công ty điều hành ứng dụng giao đồ ăn lớn nhất tại Hàn Quốc Baedal Minjok.

Ngành kinh doanh này đang nhận được sự quan tâm của nhiều công ty quốc tế, khi mà Delivery Hero – công ty giao hàng thực phẩm nổi tiếng của Đức dự định mua lại 100% quyền sở hữu Woowa Brothers với giá 4 tỷ USD.

Delivery Hero sẽ mua lại 88% cổ phần của Woowa bằng tiền mặt, trong khi 12% cổ phần còn lại thuộc sở hữu của ban quản trị Woowa sẽ được hoán đổi bằng cổ phần của Delivery Hero. Theo các điều khoản của thỏa thuận, Woowa sẽ điều hành hoạt động kinh doanh tại châu Á – Thái Bình Dương của Delivery Hero, bao gồm Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Việt Nam, Singapore và Thái Lan.

Tuy nhiên, thỏa thuận đang chờ cơ quan chống độc quyền của Hàn Quốc phê duyệt. Ngoài ra, Delivery Hero cũng vận hành Yogiyo, ứng dụng giao đồ ăn lớn thứ hai tại Hàn Quốc. Năm ngoái, doanh thu của Woowa đạt 565.4 tỷ USD, tăng 80% so với năm trước đó.

"Thỏa thuận này cho thấy chúng tôi được công nhận trên toàn cầu. Công ty luôn hướng tầm nhìn ra khỏi phạm vi đất nước và mong muốn được thực hiện hóa những chiến lược kinh doanh của mình tại thị trường châu Á", một giám đốc điều hành của Woowa cho hay.

Giang Vu theo Nikkei