Đây là động thái mới nhất của chính quyền Trump nhằm hạn chế tối đa những rủi ro từ các công ty được cho có mối quan hệ với quân đội Trung Quốc.
Theo nguồn tin bí mật của Reuters, chính quyền Trump đang lên kế hoạch đưa các nhà xuất chip hàng đầu của Trung Quốc như SMIC và nhà sản xuất dầu khí ngoài khơi quốc gia Trung Quốc (CNOOC) vào danh sách đen quốc phòng.
Một khi bị liệt vào danh sách đen này, các công ty trên sẽ bị hạn chế khả năng tiếp cận với các nhà đầu tư Mỹ. Đây cũng là động thái leo thang căng thẳng mới nhất của chính quyền Trump với Bắc Kinh khi chỉ còn hơn 1 tháng nữa ông Trump sẽ phải chuyển giao quyền lực cho ông Biden.
Trước đó hồi đầu tháng, Reuters đã đưa tin về việc Bộ Quốc phòng Mỹ (DOD) đang có kế hoạch đưa thêm 4 công ty thuộc sở hữu hoặc do quân đội Trung Quốc kiểm soát, qua đó nâng số công ty Trung Quốc bị ảnh hưởng lên con số 35.
Với việc lệnh hành pháp mới nhất do Tổng thống Donald Trump ban hành sẽ ngăn cản các nhà đầu tư Mỹ mua chứng khoán của các công ty bị liệt vào danh sách đen bắt đầu từ cuối năm sau.
Hiện vẫn chưa rõ khi nào thì các công ty này sẽ chính thức bị ghi tên vào danh sách đen quốc phòng. Nhưng danh sách hiện có công ty TNHH công nghệ xây dựng Trung Quốc, công ty tư vấn kỹ thuật quốc tế Trung Quốc và sắp tới sẽ có thêm công ty sản xuất chất bán dẫn quốc tế (SMIC) và công ty dầu khí ngoài khơi quốc gia Trung Quốc (CNOOC).
SMIC cho biết họ vẫn đang tiếp tục "tham gia một cách xây dựng và cởi mở với chính phủ Mỹ". Thêm vào đó, các sản phẩm và dịch vụ của họ chỉ phục vụ cho mục đích dân sự và thương mại. Đại diện SMIC nhấn mạnh: "Công ty không có mối quan hệ nào với quân đội Trung Quốc và không sản xuất cho bất kỳ người dùng hoặc mục đích quân sự nào".
Cổ phiếu của SMIC sau khi đóng cửa phiên giao dịch đã giảm 2,7% hôm thứ Hai (30/11).
CNOOC Ltd, mã niêm yết của CNOOC cũng bị giảm gần 14% giá trị cổ phiếu sau thông tin trên của Reuters. Họ đã hỏi công ty mẹ và được biết rằng, họ chưa nhận được bất kỳ thông báo chính thức nào từ các cơ quan liên quan của Mỹ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Hoa Xuân Oánh trả lời trước câu hỏi về động thái sắp tới của Washington rằng, Trung Quốc hy vọng Mỹ sẽ không dựng lên các rào cản và trở ngại cho sự hợp tác và phân biệt đối xử với các công ty Trung Quốc.
DOD và đại sứ quán Trung Quốc tại Washington hiện chưa đưa ra bình luận gì về thông tin trên.
SMIC hiện phụ thuộc khá nhiều vào thiết bị từ các nhà cung cấp của Mỹ. Vào tháng 9, Bộ Thương mại Mỹ đã thông báo tới một số công ty rằng, họ cần phải có giấy phép trước khi cung cấp hàng hóa và dịch vụ cho SMIC. Lý do được đưa ra sau kết luận từ các cuộc điều tra cho rằng, có những "rủi ro không thể chấp nhận được" trên các thiết bị của SMI và nó tiềm ẩn mục đích quân sự.
Danh sách đen cũng là một phần trong nỗ lực mạnh mẽ của Washington nhằm hạn chế tầm ảnh hưởng của các tập đoàn công nghệ Trung Quốc và ngăn nguy cơ bành trướng, thu thập thông tin giá trị của Mỹ thông qua các sản phẩm công nghệ.
Tuần trước Reuters đưa tin, chính quyền Trump sắp tuyên bố kế hoạch ngăn 89 công ty hàng không vũ trụ Trung Quốc và các công ty khác có quan hệ quân sự với quân đội Trung Quốc mua một loạt hàng hóa và công nghệ của Mỹ.
Với hàng loạt các biện pháp kìm kẹp Trung Quốc dưới thời tổng thống Trump, mối quan hệ Trung-Mỹ đang có dấu hiệu rạn nứt sâu sắc, đặc biệt kể từ sau vấn đề Hồng Kông và đại dịch Covid-19.
Mai Huyền