Người Trung Quốc 'phát cuồng' với Elon Musk

Những người làm việc trong giới công nghệ Trung Quốc đang ca ngợi Elon Musk hết lời khi nhiều tên tuổi trong nước đối mặt với bê bối.

Những người khổng lồ Internet Trung Quốc vốn được ca ngợi là động lực kinh tế của nước này đang bị chính phủ soi xét kỹ lưỡng vì cáo buộc khai thác dữ liệu người dùng, lạm dụng nhân công và cản trở tiến bộ. Jack Ma, người sáng lập đế chế thương mại điện tử Alibaba, đang mất đi hình tượng khi tập đoàn của ông bị chính phủ Trung Quốc điều tra vì nghi vấn can thiệp vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Lúc này, Elon Musk - với tính cách mạnh mẽ - xuất hiện tại Trung Quốc và nhận được sự ủng hộ nhiệt thành của "công chúng" nước này.

"Ông ấy có thể đấu tranh với những thiết chế có sẵn, trở thành người giàu nhất thế giới mà không bị đánh gục. Đó là hy vọng của tất cả mọi người", Jane Zhang, người sáng lập công ty blockchain ShellPay ở Thượng Hải, nhận định.

Elon Musk được mệnh danh là "Người Sắt của Thung lũng Silicon". Ảnh: New York Times.

Nhiều người Trung Quốc dường như "phát cuồng" với Musk. Xe điện Tesla thuộc nhóm ôtô bán chạy nhất. Nhiều cộng đồng người hâm mộ theo dõi từng vụ phóng tên lửa SpaceX.

Mạng xã hội chứa đầy video và bài viết về quá trình làm giàu của tỷ phú gốc Nam Phi, soi xét mọi thứ - từ khởi điểm cho đến khẩu vị của ông. Các công ty startup thuộc nằm lòng niềm tin vào "suy nghĩ cơ bản" của Musk, trong đó tìm kiếm giải pháp xử lý vấn đề ở mức độ cơ bản nhất. Hàng loạt cuốn sách được xuất bản với hứa hẹn sẽ hé lộ bí mật từ "Người sắt của Thung lũng Silicon" - biệt danh được người Trung Quốc đặt cho Musk.

Trong một chủ đề thu hút nhiều người theo dõi trên trang hỏi đáp Zhihu, một người có biệt danh Moonshake cho rằng nhiều người khởi đầu với đầy niềm hy vọng, nhưng dần chấp nhận số phận "tầm thường". "Chỉ có siêu anh hùng như Musk mới vượt qua được sự tầm thường vô hạn để thấy sự vĩ đại của vũ trụ", người này viết.

Một số người còn đặt tên con trai là Elon để thể hiện sự ngưỡng mộ tỷ phú Mỹ.

Nhà máy khổng lồ của Tesla ở Thượng Hải khởi động dây chuyền từ năm 2019, giúp đẩy cao năng lực sản xuất của công ty. Nhiều người dùng mạng xã hội Trung Quốc cho rằng điều này giúp cổ phiếu Tesla lập kỷ lục hồi tháng 1 và biến Musk thành người giàu nhất thế giới. Bất kỳ phản ứng của Musk với thông tin trên mạng xã hội cũng nhận được hàng chục nghìn lượt thích trên nền tảng Weibo.

Khi Elon Musk ủng hộ mua cổ phiếu GameStop, nhiều người Trung Quốc cũng hưởng ứng theo và thể hiện hoài nghi với những tổ chức tài chính lớn. "Phong trào biểu tình Chiếm phố Wall không thể diễn ra ở Trung Quốc. Mua cổ phiếu gây tranh cãi là phương án an toàn hơn", Suji Yan, nhà đầu tư ở Thượng Hải, nhận xét.

Sự bất mãn của nhiều nhân lực ngành công nghệ Trung Quốc cũng ngày càng nặng nề khi họ thấy các công ty trong nước không còn sáng tạo hay đổi mới. Trong khi Musk chế tạo những mẫu xe tương lai và chinh phục không gian, các nhân tài công nghệ Trung Quốc vẫn tập trung thiết kế game cho smartphone, tìm cách chèn nhiều quảng cáo hơn trên mạng xã hội và dự đoán về thị trường bất động sản.

Elon Musk trong lễ xuất xưởng chiếc Tesla Model 3 đầu tiên ở nhà máy Thượng Hải năm 2020. Ảnh: Reuters.

"Trung Quốc không còn những kẻ liều lĩnh như ở Thung lũng Silicon. Các lãnh đạo ngành công nghệ chỉ còn là cái bóng của chính họ. Giới đầu tư cũng không dám lại gần những ý tưởng điên rồ", Yan nói.

Sự chán nản với các tập đoàn công nghệ trong nước nằm trong tâm lý bất mãn của nhiều người trẻ tại đây. Họ cho rằng kinh tế phát triển chóng mặt trong hàng chục năm đã dẫn tới cạnh tranh khốc liệt trong cơ hội việc làm, cũng như khiến cuộc sống kém ổn định và khó đi theo con đường mình chọn.

"Giới trẻ tin rằng họ đang phải chiến đấu vất vả hơn chỉ vì cơ hội mong manh để cải thiện cuộc sống. Do đó, họ hy vọng thay đổi cuộc đời theo cách khác", Biao Xiang, Giám đốc Viện Nhân học Xã hội Max Planck ở Đức, cho hay. Người trẻ Trung Quốc không chỉ phê phán văn hóa lao động áp lực cao và lạm dụng nhân công, mà còn hoài nghi về ảnh hưởng khổng lồ với kinh tế và tài chính của những nền tảng Internet như Alibaba.

Giáo sư Xiang cho rằng người Trung Quốc chưa công kích những doanh nghiệp mang tới tiến bộ công nghệ. Đó là lý do Elon Musk vẫn có sức hút ở nước này.

Trung Quốc không thiếu những lãnh đạo công nghệ thẳng thắn, nhưng sự nghiệp của họ thường sớm gặp trục trặc. Điển hình là Justin Sun, người từng chi 4,6 triệu USD để ăn tối với tỷ phú Warren Buffett, phải xin lỗi vì "quảng cáo quá mức về bản thân". Jia Yueting từng muốn vượt mặt Apple trong lĩnh vực smartphone nhưng sớm chìm trong nợ nần.

Jack Ma (trái) và Elon Musk tại hội thảo ở Thượng Hải năm 2019. Ảnh: Reuters.

Phong cách liều lĩnh và mạnh miệng của Musk có thể sẽ không thu hút nhiều sự chú ý ở Trung Quốc nếu ông không cho thấy tham vọng giải quyết nhiều vấn đề tầm cỡ như năng lượng thay thế. Người dân Trung Quốc đã chứng kiến công nghệ mới giúp cải thiện đáng kể cuộc sống. Điều đó khiến họ ít hoài nghi về tương lai xa.

"Giới trẻ Trung Quốc coi Jack Ma và Pony Ma là người giàu và doanh nhân thành đạt. Còn Elon Musk là người tiên phong có tầm nhìn xa. Những người như Ma được cho là chỉ gặp may vào đúng thời điểm", Flex Yang, người đồng sáng lập công ty tài chính Babel Finance ở Hong Kong, nhận xét.

Jack Ma và Elon Musk từng thể hiện một cách hoàn toàn trái ngược trên sân khấu một hội thảo công nghệ ở Thượng Hải năm 2019. Jack Ma tỏ ra rất nghiêm trang và bám sát cuộc thảo luận, phù hợp với vai trò khách mời quan trọng của sự kiện. Trong khi đó, Musk lại tỏ ra bồn chồn và hay đùa. Ma nói rằng giáo dục tốt là câu trả lời cho những cỗ máy siêu thông minh, trong khi Musk chỉ cười.

Video tổng hợp những khoảnh khắc ngượng ngịu của Musk trên sân khấu đã thu hút nhiều người xem trên nền tảng Bilibili. Tuy nhiên, phần lớn bình luận lại chỉ trích Jack Ma. "Ông từng được người dân Trung Quốc coi như một vị thánh. Trước một bậc thầy thực sự, ông ta như đang làm trò khỉ", một người bình luận.

Theo VnExpress