VnReview
Hà Nội

Lũ lụt lịch sử phơi bày sự kém hiệu quả của hai dự án hạ tầng thông minh ở Trịnh Châu

Hệ thống phòng chống lũ lụt ‘thông minh' của Trịnh Châu đã không ngăn chặn được thảm họa?

Theo SCMP, hai dự án thành phố thông minh nổi tiếng ở Trịnh Châu, một dự án quản lý lũ lụt và một dự án khác về đường hầm an toàn, đã bị chỉ trích qua đợt lũ lụt vừa qua.

Lũ lụt lịch sử phơi bày sự thiếu hiệu quả của 2 dự án hạ tầng thông minh ở Trịnh Châu

Các cuộc điều tra dự kiến sẽ được tiến hành để tìm hiểu ra nguyên nhân. Các nhà phân tích cho rằng những yếu tố khác, chẳng hạn như sự phối hợp của chính quyền địa phương và năng lực thiết kế của các hệ thống, cũng cần được xem xét như một phần của cuộc điều tra.

Hai hệ thống thông minh này được cho là sẽ giúp các nhà quản lý Trịnh Châu (Trung Quốc) lập kế hoạch quản lý đô thị và đảm bảo an toàn cho thành phố. Tuy nhiên, chúng đang trở thành chủ đề quan tâm của nhiều người sau khi đợt lũ lụt gần đây đã tàn phá cơ sở hạ tầng thành phố và khiến hàng chục người thiệt mạng.

Hai dự án thành phố thông minh nổi tiếng ở Trịnh Châu, thành phố 10 triệu dân ở miền Trung Trung Quốc, đã bị chỉ trích sau trận mưa bão kỷ lục tấn công tỉnh Hà Nam vào tuần trước. Trận lũ lụt này khiến ít nhất 66 người thiệt mạng, trong đó có 14 người ở hệ thống tàu điện ngầm địa phương và 6 trong Đường hầm Jingguang.

Một trong những công nghệ được quan tâm là hệ thống ngăn lũ lụt theo thời gian thực được lắp đặt tại thành phố vào tháng 12 năm ngoái bởi Công ty Công nghệ Hệ thống Thông minh Hàng không Vũ trụ Thần Châu, một chi nhánh của Tập đoàn Khoa học và Công nghệ Hàng không Vũ trụ Trung Quốc thuộc sở hữu nhà nước.

Theo các tuyên bố chính thức, hệ thống được thiết kế để giúp chính quyền thành phố giám sát mực nước trong thời gian thực thông qua các cảm biến, nó "phân tích thông minh" và thông báo cho các bộ phận liên quan về những nguy hiểm sắp xảy ra. Nó có quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu từ một số văn phòng địa phương, bao gồm dữ liệu lớn về khí tượng, thủy văn và các lĩnh vực liên quan khác.

Lũ lụt lịch sử phơi bày sự thiếu hiệu quả của 2 dự án hạ tầng thông minh ở Trịnh Châu

Một công nghệ khác là hệ thống giám sát cho Đường hầm Jingguang, được lắp đặt như một phần sáng kiến năm 2020 của thành phố nhằm theo dõi an toàn của đường hầm.

Một báo cáo truyền thông chính thức cho biết vào tháng 6 rằng các camera và cảm biến trong đường hầm đã làm cho cơ sở hạ tầng trở nên "thông minh" và thậm chí có thể gửi cảnh báo qua ứng dụng điện thoại thông minh về tai nạn hoặc nguy hiểm sắp xảy ra. Mặc dù vậy, có vẻ như những người lái xe trong trận lũ lụt vào tuần trước đã không biết về thảm họa sắp xảy ra.

Chính quyền thành phố Trịnh Châu nói với South China Morning Post rằng một cuộc điều tra về lý do tại sao các hệ thống thành phố thông minh không bảo vệ được công dân sẽ diễn ra sau khi công tác thoát lũ khẩn cấp và cứu hộ hoàn tất.

Aerospace Shenzhou Smart System, nhà phát triển hệ thống giám sát lũ lụt, đã không trả lời các cuộc gọi và fax yêu cầu bình luận. Trung tâm Đường hầm Trịnh Châu, đơn vị chịu trách nhiệm vận hành đường hầm, cũng không trả lời các câu hỏi của báo chí.

Lũ lụt lịch sử phơi bày sự thiếu hiệu quả của 2 dự án hạ tầng thông minh ở Trịnh Châu

Các câu hỏi về hệ thống thành phố thông minh đã xuất hiện trên mạng xã hội Trung Quốc. Ge Wenyao, một đối tác của quỹ đầu tư tư nhân Thượng Hải, đã bình luận trên Weibo hôm thứ Hai rằng các dự án thành phố thông minh Trịnh Châu là "lãng phí tiền bạc và hoàn toàn vô dụng". Lời chỉ trích của ông đã nhận được sự ủng hộ và thích từ nhiều người dùng Weibo, nền tảng truyền thông xã hội giống Twitter của Trung Quốc.

Các nhà phân tích khác đặt câu hỏi về vai trò của các bộ máy chính quyền địa phương trong thảm họa. Việc phối hợp khi xử lí tín hiệu cảnh báo có thể thiếu hiệu quả hoặc không kịp thời trong tình huống này. Ví dụ, cơ quan khí tượng thành phố Trịnh Châu đã gửi 5 "cảnh báo đỏ" về mưa lớn, mức cảnh báo thời tiết cao nhất, nhưng chính quyền thành phố Trịnh Châu đã không có hành động đình chỉ trường học hoặc giao thông.

Patrick Zhan, giám đốc nghiên cứu tại công ty tư vấn CNTT IDC cho biết, việc ban hành thông tin phòng ngừa thảm họa thường cần sự phối hợp giữa các bộ phận khác nhau. Ông nói: "Liệu người nhận có thực hiện cảnh báo một cách nghiêm túc hay không nằm ngoài tầm kiểm soát của người gửi".

Zhan nói thêm rằng nhiều dự án thành phố thông minh ở Trung Quốc còn lâu mới sẵn sàng đối phó với thiên tai. Hầu hết các thành phố của Trung Quốc vẫn đang trong giai đoạn sơ bộ "đặt nền móng" cho thành phố thông minh bằng cách lắp đặt camera, đám mây, trung tâm dữ liệu và nền tảng xử lý.

Lũ lụt lịch sử phơi bày sự thiếu hiệu quả của 2 dự án hạ tầng thông minh ở Trịnh Châu

Các nhà phân tích khác cho biết lượng mưa tuần trước quá lớn, có thể đã vượt quá công suất thiết kế của hệ thống. Lượng mưa khoảng 630 mm vào ngày 20 tháng 7 được cho là chưa từng xảy ra ‘trong một nghìn năm nay'.

Carman Lee, phó giáo sư tại Đại học Bách khoa Hồng Kông, nói rằng các hệ thống giám sát lũ lụt như hệ thống được sử dụng ở Trịnh Châu có thể mất tác dụng do thời tiết khắc nghiệt.

Thành phố thông minh đã trở thành một từ thông dụng trong những năm gần đây ở Trung Quốc khi các chính quyền địa phương mong muốn sử dụng công nghệ mới để số hóa việc quản lý thành phố và cải thiện mức sống của người dân. Thuật ngữ này bao gồm tất cả mọi thứ từ giám sát đến cơ sở hạ tầng đô thị, dịch vụ thành phố, giao thông vận tải và quản lý năng lượng.

Những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc bao gồm Alibaba Group Holding, Tencent Holdings, Baidu và Huawei Technologies Co đều đã tranh giành thị phần trong lĩnh vực này, họ cung cấp các dịch vụ từ đám mây đến cơ sở hạ tầng kỹ thuật số như trung tâm dữ liệu và các giải pháp điện toán đầy đủ.

Vào cuối năm 2019, hơn 500 thành phố ở Trung Quốc đã bắt tay xây dựng các loại dự án thành phố thông minh khác nhau, nhưng chỉ có 8,4% thành phố thông minh đã đạt đến mức hoàn thiện, hơn 43% còn lại trong giai đoạn sơ bộ (số liệu từ báo cáo của Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc).

Qian-ming Lu, giám đốc điều hành của DHI Trung Quốc, một nhà cung cấp giải pháp môi trường nước, cho biết một số chính quyền địa phương đã lựa chọn các dự án thành phố thông minh chỉ mang tính "trưng bày" thay vì nhắm vào các vấn đề thực tế. Lu cho biết giám sát, ngăn ngừa và quản lý ngập lụt đô thị nên là "một trong những vấn đề quan trọng nhất khi tiến hành xây dựng thành phố thông minh".

Một chuyên gia cho biết khoảng cách giữa tầm nhìn và thực tế là một vấn đề đối với nhiều dự án do chính phủ khởi xướng (mặc dù việc quản lý dữ liệu lớn (big data) đang tạo ra sự khác biệt). Pan Anyi, một chuyên gia quy hoạch đô thị người Pháp đã làm việc hơn một thập kỷ tại Trung Quốc cho biết: "Thành phố thông minh chỉ là một khái niệm trong các dự án thiết kế đô thị hơn là một thực tế ở Trung Quốc. Nhưng việc thu thập, xử lý và hợp nhất dữ liệu lớn đang dẫn đến những trải nghiệm đô thị mới ở các thành phố lớn nhất của đất nước".

Bạch Đằng

Chủ đề khác