TV 4K có giúp cải thiện chất lượng hình ảnh cho nội dung HD hay không?

Các cửa hàng và cả các hãng sản xuất TV thường đưa ra lời quảng cáo rằng TV 4K Ultra HD có thể giúp tăng cường chất lượng hình ảnh cho cả các nội dung 1080p. Điều này có phải là chính xác?

Ước mơ mới của các tín đồ hi-fi: Những chiếc TV cong độ phân giải 4K

Nói ngắn gọn, câu trả lời là "không chắc chắn". Bạn đừng vội tin lời của các nhà sản xuất TV rằng độ phân giải 4K (hay bất kỳ độ phân giải cao nào khác) có thể tăng cường chất lượng hình ảnh của các nội dung số có độ phân giải thấp hơn.

Nếu như bạn là người rất dư dả về tài chính, rất có thể bạn đang sở hữu cho mình một chiếc TV độ phân giải siêu cao 4K (3840 x 2160 pixel – con số "4K" được sử dụng là bởi bạn sẽ mất quá nhiều thời gian để đánh vần cả cụm từ "3.84K TV"). Khi nhìn từ khoảng cách đủ gần, TV 4K sẽ mang lại thêm rất nhiều chi tiết hình ảnh cho người dùng "mãn nhãn".

Song, các nội dung video 4K hiện giờ vẫn chưa xuất hiện nhiều. Có thể nói rằng, 99% các loại video lưu hành hiện nay chỉ có độ phân giải tối đa ở mức Full HD 1080p (1920 x 1080 pixel) hoặc HD 720p (1280 x 720 pixel). Số điểm ảnh trên màn hình Full HD chỉ bằng 1/4 số điểm ảnh trên màn hình 4K.

Sự khác biệt giữa ảnh gốc (phía trên) và ảnh bị phóng to (phía dưới) sẽ giúp bạn hình dung về trải nghiệm Full HD trên màn hình 4K

Cuộc cách mạng từ 480p lên HD/Full HD đã diễn ra rất chớp nhoáng, song nếu mọi chuyện tiếp diễn như hiện nay, bạn sẽ phải mất tới vài năm nữa mới được sống trong một thế giới tràn ngập các nội dung 4K. Điều này có nghĩa rằng bạn sẽ phải chấp nhận một thông tin không mấy dễ chịu: TV 4K sẽ chỉ cải thiên chất lượng hình ảnh cho các nội dung HD trong những trường hợp lý tưởng, và kể cả nếu như chiếc TV của bạn làm được điều này, đừng hy vọng rằng hình ảnh sẽ trở nên quá tuyệt vời so với bản gốc.

TV làm thế nào để phóng to hình ảnh?

Để hiển thị hình ảnh độ phân giải thấp lên màn hình 4K, chiếc TV đắt tiền của bạn sẽ phải xử lý hình ảnh qua một chu trình có tên gọi "upconverting" (hay còn gọi là "upscaling", tạm dịch: phóng to chuyển đổi") để "biến" các nội dung HD hoặc Full HD thông thường thành nội dung 4K. Nếu như chu trình upconverting diễn ra một cách hoàn hảo, hình ảnh trên TV sẽ trở nên sắc nét hơn (từ cảm nhận của mắt người) – dù rằng bạn vẫn sẽ phải nhìn rất kỹ từ khoảng cách gần để nhận thấy sự khác biệt.

Như đã nói ở trên, TV 4K có độ phân giải 3840 x 2160 pixel, trong khi phần lớn các nội dung đến từ cáp truyền hình, set-top box, đầu Blurray, PC và các máy chơi game chỉ dừng ở mức 1920 x 1080 pixel.

Nếu như bạn phát nội dung 1080p trên TV 4K không có upconverting, hình ảnh sẽ được hiển thị như sau:

Do độ phân giải 4K có số điểm ảnh gấp 4 lần độ phân giải Full HD, diện tích mà nội dung của bạn phải lấp đầy cũng sẽ tăng lên 4 lần. Sau khi đã phóng to nội dung hình ảnh ra diện tích khổng lồ nói trên, TV sẽ phải thực hiện xử lý để giúp hình ảnh trông có vẻ sắc nét hơn. Logic thuật toán cho quá trình upconverting là rất phức tạp, song nhìn chung nguyên lý là như sau: mức độ sắc nét của chi tiết đến từ độ mịn của các đường cạnh có trên hình ảnh. Trong phần lớn các trường hợp, các đường cạnh trên khung hình càng mịn thì các chi tiết hình ảnh càng dễ nhìn hơn. Cơ chế phóng to của TV sẽ cố nhận diện các đường cạnh có trên khung hình và sau đó tìm cách làm mịn các đường nét này.

Upconverting không phải là… ma thuật

Khác với những gì bạn được xem từ các bộ phim điều tra, các bộ máy xử lý hình ảnh không thể phóng to hình ảnh gốc và "gia tăng chi tiết" trên hình ảnh. Hãy cùng nhìn vào ví dụ dưới đây: một bức ảnh chụp sao chổi có độ phân giải 1920 x 1080 pixel.

Tiếp đó là một bức ảnh vẫn có độ phân giải tương tự, nhưng được tạo thành bằng cách thu nhỏ bức ảnh phía trên về mức 540 x 304 pixel rồi phóng to trở lại về 1920 x 1080 pixel.

Lưu ý rằng trong trường hợp này, chúng ta không trực tiếp so sánh giữa một bức ảnh 3840 x 2160 pixel và một bức ảnh 1920 x 1080 pixel, song số lượng điểm ảnh giữa 2 bức ảnh vẫn chênh nhau 4 lần. Như bạn có thể thấy, bức ảnh đầu tiên có độ chi tiết và độ sắc nét vượt trội so với bức ảnh thứ 2, dù rằng cả 2 bức ảnh đều có độ phân giải là 1920 x 1080 pixel. Rõ ràng là so với một khung hình từ nguồn phát có độ phân giải chuẩn, khung hình được phóng to sẽ có chất lượng kém hơn rất nhiều.

Tiếp đó là một bức hình cũng được thu nhỏ về 540 x 304 pixel và sau đó được phóng to và được xử lý tăng cường chất lượng hình ảnh thông qua các tính năng tích hợp sẵn của Photoshop.

Như bạn có thể thấy, bức ảnh lần này nhìn dễ chịu hơn bức ảnh bị thu nhỏ/phóng to thuần túy, song sự khác biệt về chất lượng với bức ảnh đầu tiên vẫn là khá rõ (đặc biệt là trên vệt sáng của sao chổi).

Chất lượng của nội dung phát sẽ làm nên khác biệt

Như bạn đã thấy từ ví dụ trên, nếu được thực hiện tốt, quá trình upconverting có thể giúp hình ảnh từ các đầu phát 1080p trở nên sắc nét và tuyệt vời hơn. Theo nghiên cứu của trang công nghệ;Cnet, "nội dung từ đĩa Blu-ray 1080p khi được upconvert lên màn hình 4K nhìn khá tuyệt vời, song mức độ cải thiện so với khi phát nội dung 1080p lên TV Full HD là không đáng kể".

Đó là còn chưa kể không phải bất kỳ nội dung nào ở độ phân giải 4K cũng sẽ mang lại chất lượng tuyệt vời. Điều này đặc biệt đúng với các đoạn video 4K được phát (stream) qua mạng từ các dịch vụ Amazon hay Netflix. Thậm chí, trong một số trường hợp, nội dung phát từ đĩa Blu-ray còn có mức chất lượng tuyệt vời hơn cả nội dung 4K được phát từ các dịch vụ online.

Hiển nhiên, những nội dung 1080p sắc nét nhất cũng không thể sánh được với các nội dung 4K đến từ những nguồn phát chất lượng.

Các nội dung có độ phân giải thấp hơn Full HD

Quá trình upconverting đối với các nội dung có độ phân giải thấp hơn (ví dụ như DVD, file số 480p) sẽ là rất khó khăn, thậm chí là với cả các nội dung có độ phân giải HD 720p. Sự khác biệt về chất lượng trong các trường hợp này là quá nhiều để có thể khắc phục được bằng upconverting.

Bạn cũng cần phải nhớ rằng càng cố để làm nét cho hình ảnh thì các chi tiết lỗi (ví dụ như điểm nhiễu) càng trở nên nổi bật. Nói cách khác, các nội dung có độ phân giải thấp hơn 1080p có thể trở nên… xấu xí hơn khi được phát bằng TV 4K.

TV 4K giá rẻ sẽ thực hiện upconverting rất kém cỏi

Phóng to hình đồng nghĩa với phóng to lỗi

Có một sự thật khác không mấy dễ chịu là chất lượng của bộ phận upconverter trên TV 4K sẽ phụ thuộc rất nhiều vào giá thành. Điều này có nghĩa rằng nếu bạn mua TV 4K giá "mềm" (so với mặt bằng chung của 4K) để phát nội dung có độ phân giải thấp hơn, bạn sẽ phải chịu đựng chất lượng hình ảnh thậm chí còn kém cỏi hơn những chiếc TV 1080p tầm trung.

Trở lại với các nội dung HD 720p hay DVD, trong phần lớn các trường hợp, các nội dung này sẽ cho chất lượng hình ảnh ở mức chấp nhận được nếu như TV 4K của bạn là loại tốt (hay nói chính xác hơn là "loại đắt tiền").

Kết luận

Nếu đã từng xem DVD trên các loại TV tinh thể lỏng có độ phân giải cao, bạn sẽ có hình dung tương đối rõ ràng về trải nghiệm xem phim 1080p trên TV 4K giá "mềm". Ngược lại, với các loại TV 4K cao cấp, chất lượng upconverting sẽ là đủ tốt để giúp nội dung 1080p đạt được độ sắc nét gần như ngang ngửa với nội dung 4K gốc.

Hãy kiên nhẫn chờ đợi tới khi các đầu phát 4K thực thụ trở nên phổ biến

Nhưng chúng ta vẫn không thể phủ nhận được rằng TV 4K sẽ chỉ phát huy chất lượng tốt nhất khi chơi nội dung 4K nguyên bản. Tại thời điểm hiện tại, chúng ta vẫn còn thiếu hụt trầm trọng các nội dung như vậy. Đó là còn chưa kể giá TV 4K vẫn còn rất cao, do đây là một loại công nghệ vẫn còn mới mẻ với cả thế giới. Nếu như bạn có kinh phí không quá dư dả, có lẽ bạn nên tiết kiệm và kiên nhẫn chờ đợi đến vài năm nữa – khi các nội dung 4K đã xuất hiện đủ nhiều và giá thành TV đã giảm xuống.

Lê Hoàng

Theo Cnet