Có rất nhiều mẫu TV 8K đã được giới thiệu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc. Các thương hiệu lớn đều đã tham gia cuộc chơi. Nhưng tại sao bây giờ chưa phải lúc để bạn đầu tư? Hãy để chúng tôi giải thích!
VnReview chuyển ngữ cho bạn đọc quan điểm của trang FlatpanelsHD về việc mua TV 8K.;Bài viết thể hiện quan điểm của riêng nhóm tác giả dựa trên vấn đề thiếu hụt đáp ứng mặt kỹ thuật đối với TV 8K, chưa đề cập đến giá cả.
Bài học lịch sử
Giờ hãy ôn lại kiến thức lịch sử một chút! Bạn còn nhớ thời kỳ của những chiếc TV Full-HD trước đây? Hơn một thập kỷ trước, chúng là một xu hướng công nghệ nóng hổi, ai cũng quan tâm. Một số hãng vội vã đến mức, tung sản phẩm mà chẳng thèm tích hợp con chip giải mã video HD MPEG4. Một số mẫu TV HD thì thiếu hụt sức mạnh xử lý, đến nỗi chúng phải hạ tín hiệu video 1080p xuống độ phân giải thấp hơn rồi mới nâng cấp trở lại khi hiển thị trên màn hình.
Chúng ta vẫn chủ yếu xem truyền hình HD
Điều tệ hại khác, có vẻ chẳng ai nói trước với các nhà đài để họ chuẩn bị cho làn sóng HD này. Cho nên mất một thời gian khá dài, các đài truyền hình mới giới thiệu những kênh HD 720p và 1080i. Thậm chí bây giờ, không phải mọi nơi trên thế giới đều đã hoàn thiện phát sóng chuẩn HD. Đó là bởi vì tiêu chuẩn được hoàn thiện gấp rút đến mức, không hỗ trợ đầy đủ tín hiệu 1080p, vì phải phù hợp với các TV HD thời kỳ đầu đã nói ở trên.
Sau đó thì sao? TV 4K Ultra HD đến "nhanh như một cơn gió" cách đây 7 năm, khi Sony và LG ra mắt những chiếc đầu tiên với giá trên trời. Ở thời điểm mới xuất hiện, có những chiếc TV 4K thậm chí chưa hỗ trợ cổng HDMI 2.0. Họ cũng "quên" luôn việc bổ sung chip giải mã codec HEVC và VP9 dùng để xử lý video 4K. Và cứ cho là bạn mua được một chiếc TV 4K đúng nghĩa với phần cứng đầy đủ, nhưng liệu ở thời điểm ý, lấy đâu ra nội dung 4K cho bạn xem? Rất nhiều người đến bây đã sở hữu TV 4K nhờ giá giảm mạnh, nhưng họ chưa bao giờ thực sự xem một bộ phim 4K.
Các TV HD và 4K thời kỳ đầu gặp nhiều thiếu sót mặt kỹ thuật
Sau đó thì một số hãng hứa hẹn sẽ có bộ kit nâng cấp bao gồm cổng HDMI 2.0 để nhận tín hiệu 4K đầu vào. Nhưng không phải ai cũng mua những thứ đáng lý từ đầu phải có sẵn này, chưa kể, mức giá của chúng khiến không ít người cười cợt vì cảm thấy như một trò đùa. Như một mớ bòng bong! Việc tiên phong công nghệ mới dường như đã ám ảnh các hãng TV, choán hết tâm trí họ đến nỗi chỉ còn biết cố sức tung ra sản phẩm thật nhanh, mà quên đi việc xây dựng cho nó nền tảng phát triển.
Tuy nhiên, độ phân giải 4K đã không thực sự là bước nhảy vọt về chất lượng, do vậy ngành công nghiệp sục sạo ra một thứ gì đó mới mẻ và hiệu quả hơn. Câu trả lời cho đến thời điểm này là "HDR" (high dynamic range). Được đông đảo chuyên gia thừa nhận và ủng hộ, cho rằng đóng vai trò quan trọng hơn cả cuộc đua nhồi nhét điểm ảnh. HDR được xem là cuộc cách mạng thực sự để "hồi sinh" ngành truyền hình. Ngay cả một số hãng khoác lác về màn hình "XDR", thực ra cũng còn lâu mới đáp ứng được đầy đủ các tiêu chuẩn về HDR hiện tại. Nó được thiết kế với nhiều không gian nâng cấp sau này, chúng ta mới chỉ đang ở giai đoạn đầu của kỷ nguyên HDR mà thôi.
HDR được xem là cuộc cách mạng thực sự để "hồi sinh" ngành truyền hình
Vậy còn các TV 8K thì sao?
Mới mẻ, hấp dẫn, cách mạng,... có hàng tá các mỹ từ để mô tả TV 8K. Nhưng giờ thì chúng tôi sẽ cho các bạn thấy, đầu tư nó vào thời điểm hiện tại là thiếu khôn ngoan.
1. Nội dung 8K
Hiện tại thì hầu như chưa có, ở Nhật đã phát sóng truyền hình 8K (chỉ có một kênh), một số đơn vị đã thử phát sóng trực tiếp các trận đấu thể thao dưới dạng 8K. Xét tổng thể, chừng đó là quá ít. Sẽ phải tốn nhiều năm nữa nội dung 8K mới tiếp cận được số đông, thay vì bây giờ chủ yếu là các đoạn video quảng cáo sản phẩm trên kệ hàng.
Thậm chí hiện tại nội dung 4K vẫn còn đang chật vật để phổ biến, mặc dù các TV đầu tiên đã xuất hiện cách đây 7 năm. Bạn có thể hình dung lâu đến thế nào để chúng ta tiến tới một cột mốc mới.
Có lẽ giờ chưa phải là lúc để 8K tỏa sáng
2. Nâng cấp nội dung lên 8K
Chúng ta đã có hơn hai thập kỷ đi từ HD lên đến 8K bây giờ, và các câu chuyện về công nghệ nâng cấp (upscale) nội dung cứ liên tục lặp lại. Chủ yếu thì họ muốn đạt được một hình ảnh toàn màn hình chất lượng cao, thông qua quy trình phân tích và xử lý các đối tượng trên khung hình. Cải thiện từng đường nét của hình ảnh và bổ sung độ nét nhân tạo, dựa trên đối chiếu với hệ cơ sở dữ liệu hình ảnh. Chúng ta không mua TV 8K để trải nghiệm những thứ cũ kỹ đó.
Bạn có thể ngạc nhiên nhưng trong suốt thời đại của TV 4K, Sony đã áp dụng phân tích đối tượng video và kho dữ liệu hình ảnh tham chiếu. Hầu như trong suốt quãng thời gian đó! Và bây giờ khi 8K xuất hiện, điều mới mẻ bạn nghe ở nhiều nơi là "AI" (trí tuệ nhân tạo), thực ra cũng không có gì mới.
Trong suốt thời đại của TV 4K, Sony đã áp dụng phân tích đối tượng video và kho dữ liệu hình ảnh tham chiếu
3. Cổng HDMI 2.1
Tác dụng của việc học môn Lịch sử, đầu tiên là để chúng ta rút kinh nghiệm cho hiện tại và tương lai. Thế nhưng đã qua hai thời kỳ HD và 4K, các nhà sản xuất vẫn chưa học được điều gì! Thực trạng đáng buồn là môn Lịch sử của họ đáng bị điểm kém, khi tiếp tục lặp lại sai lầm với những chiếc TV 8K đầu tiên.
Một số TV 8K không có cổng HDMI 2.1 để tiếp nhận tín hiệu 8K đầu vào. Thực tế thì cổng HDMI 2.0 cũng đủ sức nhận tín hiệu 8K ở tốc độ 24fps (chuẩn phim điện ảnh). Nhưng cổng 2.1 quan trọng ở chỗ, bạn có thể chơi nhiều nguồn 8K hơn, từ PC, console đến đầu phát rời (set-top box). Hơn nữa TV 8K có giá cao, chẳng lý do gì nó lại thiếu một tiêu chuẩn mới như vậy khi xét đến tương lai sử dụng 4-5 năm sau.
Những chiếc có trang bị cổng HDMI 2.1 thì hầu như chỉ có một cổng, còn lại vẫn là HDMI 2.0. Như vậy có vẻ cũng hơi thiếu thốn.
4. Giải mã video 8K
Không như thời kỳ HD và 4K, lần này 8K có thêm nhân tố mới xuất hiện: các dịch vụ streaming. Youtube đã nhanh chóng hỗ trợ nó. Nhưng một lần nữa, các hãng sản xuất lại không hỗ trợ đầy đủ việc giải mã từ nguồn stream đối với video 8K. Thêm một lý do để chúng ta trừ điểm môn Lịch sử của họ.
Các TV 8K hiện nay không hỗ trợ Youtube 8K
Chúng tôi đã gửi yêu cầu phản hồi tới đông đảo các hãng có ra mắt TV 8K năm nay, và câu trả lời của tất cả đều là không hỗ trợ Youtube 8K. Như vậy, dịch vụ đầu tiên sẽ bị giới hạn chất lượng ở 4K. Người dùng sẽ phải chờ đến khi Netflix hay Amazon Prime tung ra gói xem phim 8K, chỉ là không biết đến bao giờ mà thôi!
Định dạng video HEVC về mặt giấy tờ thì có hỗ trợ 8K và nó đang hiện hữu ở tất cả các TV. Nhưng nó không tối ưu cho video 8K. Theo những gì chúng tôi tham khảo từ ngành công nghiệp, tất cả đều đồng ý rằng cần có codec giải mã mới giúp việc phát sóng 8K dễ cả về quy mô, lẫn khả thi về mặt kinh phí. Các codec đang được phát triển bởi nhiều ông lớn liên kết với nhau, như Apple, Amazon, Netflix,... cũng như nhiều tiêu chuẩn phổ quát khác. Tuy nhiên giải pháp phần cứng hỗ trợ toàn diện cho 8K tại thời điểm này, cơ bản là chưa có. Các chip giải mã chưa có trên các TV 8K hiện nay và chúng không thể nào giải quyết chỉ bằng cập nhật phần mềm.
5. Điểm ảnh nhiều hơn nhưng chưa "chất" hơn
Một điểm chung chúng tôi nhận thấy, các video 8K hiện có đều thiếu hụt sự mượt mà trong chuyển động. Video 8K yêu cầu tốc độ khung hình phải cao hơn để duy trì độ phân giải 8K, kể cả với các chuyển động chậm và trung bình.
Thay vì nhồi nhét nhiều điểm ảnh hơn, chúng ta cần những điểm ảnh "chất" hơn
Một cơ hội tiếp xúc với đoạn clip đã qua biên tập lại từ phim ‘2001: A Space Odyssey'. Nó được ghi hình ở tốc độ 24fps, và cứ khi nào có chuyển động, nó xuống cấp giống như được quay ở độ phân giải HD hoặc thấp hơn. Kết quả có vẻ không khả quan lắm.
Vấn đề ở đây. Đối với 4K thì có nhiều phim được quay ở khổ phim 35mm, có thể quét lại và biên tập thành phim 4K ở mức tạm chấp nhận, dù chưa hoàn hảo. Trong khi với 8K, bạn cần có khổ phim 65mm hoặc máy quay kỹ thuật số 8K để đạt được kết quả tốt nhất. Và phim cũ quay trên khổ 65mm thì rất ít!
Đó là vấn đề với phim ảnh, còn bây giờ là thể thao trực tiếp, gaming,... Vẫn là cần có tốc độ khung hình 8K cao hơn. Thay vì nhồi nhét nhiều điểm ảnh hơn, chúng ta cần những điểm ảnh "chất" hơn. Các yếu tố chúng tôi muốn đề cập là High Frame Rate (tốc độ khung hình cao), High Dynamic Range (dải tương phản động mở rộng), gam màu dồi dào.
Nguyên mẫu 8K có độ sáng lên đến 10.000 nit của Sony, ngay năm đó CES bị... mất điện!
Ngoài ra, vấn đề về tiêu thụ điện năng cũng cần lưu tâm nếu bạn là người yêu môi trường. Một chiếc TV Samsung 8K 75 inch tiêu tốn 400W ở mức trung bình, một số cảnh lên đỉnh sẽ cần xấp xỉ 500W. Một chiếc 8K từ Sony còn "háu ăn" hơn, trung bình 500W và một số cảnh, nhảy vọt lên hơn 800W. Bên cạnh độ sáng cao mà họ cố đạt được, cũng phải nói thêm là càng nhét nhiều điểm ảnh, càng tốn năng lượng hơn vì đó là cơ chế của LCD. Chẳng phải tự nhiên người ta nói màn hình OLED tiết kiệm điện hơn LCD đâu!
Sony từng trưng bày một nguyên mẫu 8K 85 inch có đỉnh sáng đạt 10.000 nit, quảng cáo nó đạt đến mức cấu hình cao nhất cảu tiêu chuẩn HDR. Tại triển lãm CES năm đó, bỗng nhiên xảy ra hiện tượng… mất điện. Một số người đùa vui rằng chính "con quái vật" mà Sony mang đến là nguyên nhân của sự cố này. Rất vui vẻ thôi nhưng vấn đề tốn điện của các TV 8K quả thực đáng lưu tâm!
6. Làm giả 8K
Nếu phải chọn, TV 4K với phần cứng tốt và hình ảnh đẹp vẫn là lựa chọn ưu tiên hàng đầu
Một số chiếc TV 8K đầu tiên thực ra lại không render hình ảnh ở độ phân giải 8K. Họ dùng một thứ gọi là "render sub-pixel". Ở một số cảnh và bố cục hình ảnh, có những điểm ảnh bị tắt đi hoặc làm mờ đi để tạo thêm không gian trống giữa các điểm ảnh đang hoạt động. Cách này khiến góc nhìn có vẻ được mở rộng ra và làm giảm ô nhiễm ánh sáng giữa điểm ảnh.
Đây quả là vấn đề khi TV 8K khiến hình ảnh trở nên thực tế hơn, người ta sẽ có xu hướng ngồi gần hơn để thưởng thức. Như vậy, góc nhìn hẹp không khiến những người ngồi ngoài rìa khó chịu, nhưng ai ngồi ở chính diện thì lại cảm thấy hình ảnh bị suy giảm.
Ambitious Man