Microsoft đánh cược vào canh bạc rời bỏ Intel cho dòng Surface của mình và thất bại

Những chiếc Surface mới nhất của Microsoft hiện đã xuất hiện trên toàn thế giới và có một canh bạc lớn nhất mà gã khổng lồ phần mềm này thực hiện trong năm nay – loại bỏ sự hiện diện của những bộ vi xử lý thống trị thị trường từ Intel – đã không thể thành công.

Tập trung vào những con chip không phải từ Intel là một phần lớn trong sự kiện công bố Surface 2019 của Microsoft. Họ đã nỗ lực nhấn mạnh bộ vi xử lý Ryzen Surface Edition được thiết kế dành riêng cho Surface Laptop 3 15 inch và được tối ưu hóa đặc biệt cho thiết kế của Microsoft. Trong khi đó, chiếc Surface Pro X cũng chuyển sang sử dụng một biến thể tùy chỉnh từ con chip ARM Snapdragon 8cx của Qualcomm và Microsoft cũng cho rằng nó chính là tương lai của Surface.

Đáng tiếc là các đánh giá cũng như trải nghiệm gần đây cho thấy rằng cả 2 con chip tùy biến này đều không đạt được những thứ như Microsoft kỳ vọng.

Bắt đầu với chiếc Surface Laptop 3 sử dụng con chip Ryzen Surface Edition từ AMD. Microsoft cho biết rằng con chip mới này sẽ cung cấp tốc độ nhanh hơn và đặc biệt là cải thiện hiệu năng đồ họa, nhờ vào một nhân bổ sung. Nhưng theo như bài đánh giá từ The Verge, con chip AMD này vẫn rất chật vật với hầu hết các tựa game hay thậm chí là khả năng phát video 4K cơ bản. Quan trọng hơn, con chip AMD đã bị "đè bẹp" trong việc xuất video khi so với chiếc Surface Laptop 3 13 inch sử dụng con chip Intel, dù phiên bản Intel này lại bị giới hạn nhiệt hơn do kích thước nhỏ hơn và có mức giá rẻ hơn.

AMD – Intel vẫn là đối thủ truyền kiếp của nhau trong giới công nghệ. Gần đây, AMD dường như đã đánh sập sự thống trị của Intel trong nhiều năm qua bằng những con chip Ryzen hiệu năng khủng nhưng mức giá cực kỳ cạnh tranh cùng với việc quá trình chuyển giao sang quy trình 10nm của Intel vẫn đang bị trì hoãn. Chính điều này khiến sự cạnh tranh trong mảng bộ xử lý đã trở nên gay gắt hơn. Nhiều sản phẩm cao cấp giờ đây đã cung cấp các tùy chọn phiên bản chip Intel lẫn AMD như Asus ZenBook 14 hay Surface Laptop 3.

Thế nhưng, hiệu năng trên Surface Laptop 3 đã chứng minh rằng phần cứng của AMD vẫn còn một chặng đường dài để đủ thách thức sự thống trị của Intel trên laptop. Intel đã xuất xưởng các con chip Ice Lake thế hệ 10 của mình (cũng đã được Microsoft đưa vào Surface Laptop 3). Các con chip này là một bước nhảy vọt lớn về hiệu năng, thời lượng pin và đồng thời cũng là nhân tố lớn giúp Intel giữ bị trí dẫn đầu của mình.

Về mặt lý thuyết, mối quan hệ đối tác cao cấp giữa AMD với Microsoft là một trong những cơn ác mộng lớn nhất của Intel: nhà sản xuất laptop lớn nhất nhì thế giới nói với khách hàng rằng tùy chọn cao nhất cho những chiếc laptop flagship của họ là các con chip của AMD chứ không phải Intel. Thế nhưng, khoảng cách hiệu năng lại cho thấy Intel dường như vẫn tốt hơn AMD về sức mạnh xử lý.

Tiếp tục là Surface Pro X. Cỗ máy này mỏng hơn, nhẹ hơn cả Surface Pro 7 vốn đã nhỏ gọn. Đây là chiếc laptop sử dụng con chip ARM và là minh chứng cho sự thất bại của Intel trong việc thâm nhập vào thị trường di động trong 2 thập kỷ qua. Với bộ xử lý SQ1 7nm tùy biến bên trong mà Microsoft đã hợp tác cùng với Qualcomm để tăng hiệu năng CPU và GPU so với phiên bản Snapdragon 8cx thông thường, Surface Pro X được coi như là một loại máy tính mới, mỏng, nhẹ, nhưng vẫn đủ độ mạnh mẽ, sử dụng lâu dài và luôn kết nối với internet.

Lời hứa về những chiếc laptop ARM vẫn xuất hiện trong nhiều năm nay thế nhưng vẫn chưa thấy bất kỳ sản phẩm phần cứng nào được bán ra. Làn sóng đầu tiên của những chiếc laptop Snapdragon đã thất bại. Qualcomm hứa sẽ làm tốt hơn vào tháng 12 năm ngoái khi công bố Snapdragon 8cx – một bộ xử lý dành riêng cho Windows thay vì sử dụng những thứ có sẵn – nhưng cho đến nay, Surface Pro X lại là sản phẩm phần cứng duy nhất tích hợp con chip này (là một biến thể của nó).

Một lần nữa, ý tưởng này cũng chỉ đẹp về lý thuyết. Một chiếc laptop có thể chạy các phần mềm thông thường, nhưng khả năng hoạt động dài ngày, khởi động tức thì và luôn kết nối LTE như điện thoại hay tablet liệu có khả thi? Tất cả chúng đều có thể nằm trong một chiếc máy tính mỏng hơn và nhỏ hơn một chiếc laptop truyền thống? Ai cũng muốn điều đó nhưng liệu nó có khả thi.

Đáng tiếc là Surface Pro X lại một lần nữa chứng mình rằng chiếc laptop Windows sử dụng ARM vẫn chỉ là một ý tưởng nửa vời. Khả năng tương tích ứng dụng vẫn là một vấn đề lớn, hiệu năng không cao và thời lượng pin không đạt được như đã hứa. Rất nhiều thứ đã bị đưa đến bộ giả lập ứng dụng 32-bit, trong khi nếu chạy các ứng dụng được thiết kế cho ARM, Surface Pro X lại hoạt động thực sự tốt. Thế nhưng, số lượng ứng dụng đó vẫn còn rất ít. Phần cứng đã có, nhưng phần mềm hỗ trợ thì chưa. Và một điều mà Microsoft đã từng trải qua: phải rất khó khăn và nhiều thời gian để Microsoft hướng các lập trình viên đến nền tảng của mình – một điều mà họ đã từng gặp phải trên Windows Phone và đã thất bại.

Surface Pro X là tất cả những gì Microsoft có thể làm cho chiếc máy tính Windows dựa trên ARM của mình – một thiết bị được phát triển bởi Microsoft cùng với bộ xử lý tùy biến riêng xây dựng trên thông số kỹ thuật của nó. Nếu Microsoft – người tạo ra Windows và có sức ảnh hưởng lớn với các lập trình viên xây dựng ứng dụng mới cho nền tảng của mình – không thể phát triển một chiếc laptop Windows dựa trên ARM đúng nghĩa, thì chúng ta còn kỳ vọng gì đến Samsung, Dell hay các công ty phần cứng nào khác có thể nhúng tay vào?

Microsoft dường như nhận thức được rằng những bộ vi xử lý mới này không thể tạo nên điều kỳ diệu. Họ vẫn đang bán các chiếc Surface sử dụng Intel ở mọi thiết kế: Surface Laptop 3 15 inch vẫn cung cấp bộ xử lý Intel song song với AMD; Surface Pro 7 vẫn tiếp tục sử dụng những con chip Intel truyền thống cho những người không tin tưởng Surface Pro X.

Đây không phải là điểm kết thúc của cuộc chiến. Các ứng dụng ARM sẽ trở nên tốt hơn nếu có nhiều nhà phát triển tham gia hơn. Điều này sẽ giải quyết triệt để các vấn đề về pin và hiệu năng. Các con chip tiếp theo của Qualcomm cũng sẽ nhanh hơn và tiết kiệm năng lượng hơn, thậm chí là kết nối mạng nhanh hơn khi 5G được triển khai – một điểm cộng giúp các thiết bị sử dụng ARM trở nên hấp dẫn hơn so với mảng máy tính truyền thống. AMD sẽ tiếp thục thu hẹp khoảng cách giữa những bộ vi xử lý cho laptop của mình với Intel, đặc biệt là khi đã có rất nhiều phần mềm đang bắt tay vào việc tối ưu hóa cho phần cứng của AMD.

Nhưng điều đó không có nghĩa là nó sẽ diễn ra ngay một sớm một chiều và nếu bạn cần nhắc muốn mua một sản phẩm Surface năm 2019, hãy chọn phiên bản Intel. Dù đây là một tin tốt cho Intel, thế nhưng, nó lại là một khởi đầu đáng thất vọng cho thời đại cạnh tranh gay gắt về những con chip có trong những chiếc máy tính của chúng ta.

Minh Hùng