VnReview
Hà Nội

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm "đánh chiếm" các thiết bị hai màn hình

Microsoft đã quyết định "làm mới" và "làm sạch" hệ điều hành Windows để chuẩn bị cho một tương lai của các thiết bị hai màn hình (màn hình kép).

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm

Microsoft đã ra mắt trình mô phỏng hệ điều hành Windows 10X đầu tiên vào ngày hôm qua, cho phép các nhà phát triển có cái nhìn đầu tiên về phiên bản Windows 10 dành cho các thiết bị hai màn hình. Microsoft muốn mang đến cho các nhà phát triển điểm khởi đầu để họ tối ưu hoá các phần mềm cho nền tảng này; trước khi "làn sóng" các thiết bị màn hình kép "đổ bộ" thị trường vào cuối năm nay. Trình mô phỏng cũng sẽ mang đến cho chúng ta cái nhìn sơ khởi về Windows 10X trước khi phiên bản này được tối ưu hoá và tung ra thị trường.

Phóng viên The Verge cho rằng Windows 10X mang dáng dấp của một phiên bản "hiện đại" hơn của Windows 10 hiện tại – một phiên bản đã được Microsoft "dọn dẹp" để đón đầu các thiết bị của tương lai.

Windows 10X được thiết kế riêng cho phần cứng màn hình gập và màn hình kép; do đó Microsoft có tinh chỉnh phiên bản này đôi chút. Một trong những thay đổi dễ nhận thấy nhất là menu Start của Windows 10X. Không còn những ô Live Tiles chuyển động của Windows 10, Windows 8 và Windows Phone nữa; mọi thứ trông tinh giản hơn nhiều.

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm

Menu Start của Windows 10X chỉ đơn giản chứa các biểu tượng ứng dụng - bạn có thể ghim (pin) các ứng dụng thường hay sử dụng lên đó - kèm theo một danh sách các tập tin tài liệu mà bạn mới mở gần đây. Nó trông gần giống một cái bảng giúp bạn dễ dàng bắt đầu công việc của một ngày mới hơn là menu Start truyền thống mà chúng ta thường thấy ở phiên bản Windows 10 đầy đủ. Từ đây, bạn có thể thực hiện tìm kiếm ứng dụng, tài liệu, hoặc thậm chí là cả nội dung web; menu tìm kiếm này còn cho phép bạn nhập từ khoá tìm kiếm bằng giọng nói. Đặc biệt, không thể tìm thấy trợ lý ảo Cortana ở bất kỳ nơi nào trong phiên bản này; ngay cả trong phần Cài đặt đầy đủ của Windows 10X.

Ngoài menu Start mới, Windows 10X cho cảm giác sử dụng rất giống với Windows 10. Có các chế độ nền sáng và nền tối cho giao diện mà bạn có thể lựa chọn; tuy nhiên, thay đổi lớn nhất về trải nghiệm người dùng của Windows 10X nằm ở cách bạn thực thi đa nhiệm. Khác với Windows 10, bạn không thể để các cửa sổ ứng dụng "trôi nổi" ở bất cứ đâu trên màn hình. Các ứng dụng mặc định khi mở sẽ hiển thị trên một trong hai màn hình, và bạn có thể kéo thả chúng giữa hai màn hình (bằng chuột hoặc cử chỉ chạm cảm ứng) để đưa nó sang màn hình khác hoặc "kéo giãn" cửa sổ ra để ứng dụng hiển thị được ở cả hai bên màn hình.

Microsoft cũng sử dụng các cử chỉ đối với các tác vụ đa nhiệm; một vài trong số đó khá giống với Windows 10 và Windows 8. Ngoại trừ việc các nút ẩn (minimize) và đóng (close) cửa sổ rất nhỏ khiến bạn đôi lúc gặp khó khăn để chạm "đúng" vào chúng trên 10X.

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm

Tiếp tục về các cử chỉ, bạn có thể vuốt từ dưới đáy màn hình lên để hiển thị menu Start hoặc xem danh sách các ứng dụng đang chạy trên thanh taskbar. Từ taskbar, bạn cũng có thể truy cập vào Trung tâm Hành động (Action Center) đã được làm mới; ở đó có các nút thiết lập nhanh cho các cài đặt như âm lượng, độ sáng màn hình, bật/tắt Bluetooth, khoá xoay màn hình và một vài tính năng nhỏ khác.

Chế độ hiển thị tác vụ (Task View), cho phép bạn xem danh sách các ứng dụng đang chạy trên hệ điều hành Windows 10X, cũng đã được làm mới và bạn có thể sử dụng nó để "đưa" tất cả các cửa sổ ứng dụng đang mở sang một bên màn hình. Còn nếu bạn đã quen với desktop Windows hay trình duyệt file File Explorer cũ, thì cả hai thứ này đều đã biến mất khỏi Windows 10X. Nếu nhấn chuột phải vào màn hình desktop trên Windows 10X, bạn sẽ chỉ có thể thay đổi hình nền cho máy trong phần cài đặt mà thôi. Sẽ không có biểu tượng ứng dụng hay tập tin, dữ liệu nào được lưu trên màn hình desktop nữa.

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm

Trên tay hệ điều hành Windows 10X: nỗ lực của Microsoft nhằm

Tương tự, trình duyệt tập tin File Explorer truyền thống cũng đã được thay bằng một phiên bản File Explorer hiện đại hơn, cho phép người dùng Windows 10X truy cập vào các thư viện dữ liệu lưu trên thiết bị. Phần mềm này cũng hỗ trợ các thiết bị lưu trữ gắn ngoài để người dùng dễ dàng sao chép dữ liệu nếu muốn.

Một điểm mới khác của Windows 10X là một thanh có tên gọi Wonder Bar. Thanh này được thiết kế để hiển thị trên hoặc dưới bàn phím vật lý (khi đặt thiết bị theo chiều dọc, một bàn phím vật lý có thể được đặt lên trên phần màn hình bên dưới giống như laptop truyền thống để giúp người dùng nhập liệu dễ dàng hơn), hoặc cùng với bàn phím ảo của hệ điều hành. Nó hoạt động tương tự như thanh Touch Mar trên dòng máy tính MacBook của Apple, cung cấp các tuỳ chọn nhập liệu cho người dùng như gõ chữ, thêm ảnh động (GIF) hoặc biểu tượng cảm xúc emoji, hoặc thậm chí là một trackpad ảo.

Trong trình giả lập, hệ điều hành của Microsoft hiện vẫn còn khá đơn giản. Đồng thời, hiện tại cũng rất khó để thử nghiệm nếu chưa có các ứng dụng được tối ưu hoá cho hệ điều hành này. Theo ý tưởng của Microsoft, các ứng dụng sẽ có thể hiển thị nhiều dạng thông tin hơn tới người dùng với thiết kế OS mới và thanh Wonder Bar, hoặc những ứng dụng như Netflix có thể tận dụng chế độ hình-trong-hình của Wonder Bar để giúp người dùng có thể xem phim trên một màn hình trong khi vẫn làm việc ở màn hình còn lại. Thậm chí các ứng dụng như Máy tính (Calculator) của Windows cũng có thể được ghim vào thanh Wonder Bar. Đây chắc chắn là một trong những tính năng thú vị nhất của Windows 10X, nhưng mọi thứ vẫn phải phụ thuộc vào cách các nhà phát triển tận dụng và biến Wonder Bar trở thành một công cụ hữu ích như thế nào.

Về tổng thể, Windows 10X hiện vẫn đang trong các giai đoạn phát triển đầu tiên, nhưng cũng đã bộc lộ là một phiên bản hiện đại và gọn gàng hơn so với Windows 10 truyền thống. Ngoài ra, hệ điều hành này cũng tạo cho người dùng cảm giác "đóng" hơn, nhưng nhìn chung trải nghiệm vẫn tương tự như Windows 10 mà chúng ta vẫn quen thuộc trước đây. Tuy nhiên, lưu ý rằng đây mới chỉ là một phiên bản sơ khai và đang chạy trong một trình giả lập – trong khi đó Microsoft lên kế hoạch ra mắt hệ điều hành Windows 10X vào cuối năm nay; do đó vẫn còn rất nhiều chi tiết có thể sẽ thay đổi trong thời gian tới.

Microsoft có thể vẫn còn "giấu" một số tính năng thú vị khác của Windows 10X khỏi công chúng với phiên bản giả lập này. Vẫn còn nhiều thay đổi lớn đang được phát triển, ở sâu bên trong của hệ điều hành; bao gồm việc phân tách các ứng dụng, lõi hệ điều hành và trình điều khiển, giúp người dùng có thể cài đặt các bản cập nhật Windows 10X trong vòng chưa đến 90 giây.

Microsoft cũng áp dụng công nghệ "container" để chạy các ứng dụng win32 trong một "máy ảo" nhẹ. Container của Microsoft được sử dụng để đảm bảo rằng các ứng dụng cũ vẫn có thể hoạt động chính xác trên các thiết bị hai màn hình mới, tránh việc làm hao pin của thiết bị cũng như không làm ảnh hưởng đến cách thức hiển thị của các ứng dụng trên hai phần màn hình riêng biệt. Cách tiếp cận này cũng đồng nghĩa với việc sẽ làm nảy sinh một số vấn đề liên quan đến tương thích mà các nhà phát triển cần phải lưu tâm giải quyết.

Trong những ngày tới, các nhà phát triển sẽ còn tiếp tục "đào sâu" vào trình giả lập này để tìm ra các tính năng mới và những thay đổi của Windows 10X so với Windows 10 đầy đủ truyền thống. VnReview sẽ tiếp tục cập nhật tới bạn đọc thông tin về các tính năng mới nhất của phiên bản Windows đầy tham vọng của Microsoft này.

Quang Huy tham khảo The Verge

Chủ đề khác