Nhu cầu sử dụng máy tính thông thường có cần đến màn hình 4K?

Kỷ nguyên của màn hình 4K đang tới gần. Nhờ vào việc tốc độ mạng internet ngày càng tăng, song song với chiều giảm của giá thành màn hình mà chúng ta sắp được chứng kiến một bước nhảy lớn về độ phân giải màn hình. Nhưng nếu chỉ dùng văn phòng, đọc email, lướt web thì màn hình 4K liệu có cần thiết?

Lợi ích của màn hình 4K

Cụm từ "4K" là để ám chỉ bước nhảy tiếp theo về độ phân giải của màn hình. Các nội dung ở chất lượng HD có kích thước là 1920 x 1080 pixel, tương đương với 1/4 kích thước mà độ phân giải 4K mang lại: 3840 x 2160.

Gấp bốn lần số điểm ảnh có nghĩa là diện tích màn hình sẽ rộng hơn bốn lần, do đó, lợi ích lớn đầu tiên mà độ phân giải 4K mang lại khi so với HD chính là diện tích màn hình. Bạn sẽ có nhiều không gian hơn cho các cửa sổ, tab duyệt web, ứng dụng và bất kì thứ gì bạn muốn nhìn. Nhưng có một yếu tố mà bạn nên quan tâm tới, đó là tỷ lệ hiển thị.

Màn hình 4K hiện trải dài ở nhiều kích thước màn hình nhưng thường là 24, 27 và 32 inch. Kích thước màn hình dù lớn lên hay nhỏ đi thì số điểm ảnh vẫn giữ nguyên. Do đó điểm khác biệt lớn nhất giữa chúng chính là mật độ điểm ảnh, thông số này thường được đo đạc bằng đơn vị DPI (dot per inch).

4K trên màn 24 inch sẽ rất khác với 4K trên màn 32 inch hoặc lớn hơn. Nếu không tính tới tỷ lệ hiển thị, khi màn hình có kích thước càng lớn thì mật độ điểm ảnh sẽ càng thấp, dù rằng vẫn có thể chấp nhận được. Đồng thời, mật độ điểm ảnh càng cao thì mắt thường sẽ càng khó để phân biệt được từng pixel đơn lẻ. Điều này sẽ giúp tạo ra hình ảnh dễ chịu và sắc nét hơn.

Tỷ lệ hiển thị trên PC và Mac

Cả máy tính Windows lẫn Mac đều có thể giải quyết vấn đề về hiển thị trên độ phân giải 4K của màn hình thông qua việc điều chỉnh tỷ lệ hiển thị. Trên macOS, bạn có thể vào mục Tùy chọn hệ thống, chọn mục Màn hình để tùy chỉnh. Còn trên Windows, các thiết lập tương tự sẽ được đặt trong mục Scale and Layout của cửa sổ Setting > System > Display.

Điều chỉnh tỷ lệ hiển thị sẽ làm thay đổi kích thước của các thành phần trên màn hình như cửa sổ, nút bấm, chữ viết nhằm giữ cho các thành phần này có kích thước đủ lớn để sử dụng và tương tác. Ví dụ, độ phân giải 4K trên màn 24 inch khi để ở tỷ lệ hiển thị gốc sẽ là một thảm họa. Bởi, khi ấy, chữ viết và các nút bấm sẽ quá nhỏ để đọc và sử dụng.

Thông qua việc tăng tỷ lệ thu phóng trong thiết lập của hệ điều hành, bạn vẫn có thể tận dụng được những lợi ích của mật độ điểm ảnh cao và không phải đánh đổi quá nhiều về trải nghiệm. Khi ấy, bạn sẽ là người tự quyết định xem đâu là thế cân bằng giữa tỷ lệ hiển thị và khoảng không gian sử dụng được sao cho phù hợp với mong muốn.

Những yếu tố nên cân nhắc khi lên đời 4K

Bởi vì hiện nay đa số màn hình 4K đều có kích thước từ 27 inch trở lên nên kích thước bàn làm việc là một yếu tố bạn nên tính toán trước. Nhưng cũng đừng quên tính tới việc chọn một giá đỡ phù hợp với không gian mình có.

Ngoài ra bạn cũng cần cân nhắc xem liệu máy tính của mình có đủ hiệu năngđể "gánh" được màn hình 4K hay không, đặc biệt là đối với laptop. Lý tưởng nhất là bạn nên sử dụng một GPU rời thay vì card đồ họa tích hợp của máy. Đây chính là phương pháp dứt điểm nhất về vấn đề cấu hình nếu bạn cần sử dụng nhiều màn hình hoặc khi muốn mở rộng diện tích màn hình laptop bằng màn hình phụ.

Các tác vụ cơ bản như lướt web và văn phòng sẽ dễ dàng được đáp ứng bởi hầu hết cấu hình. Nhưng nếu máy tính của bạn không đủ mạnh, bạn nên chuẩn bị tinh thần cho hạ độ phân giải khi đang sử dụng máy với các tác vụ nặng như chơi game hay tương tác với các vật thể 3D trong phần mềm đồ họa như Photoshop chẳng hạn.

Một yếu tố khác mà bạn cần quan tâmđó là sự cân bằng giữa giá thành và chất lượng. Dù rằng giá thành của tấm nền 4K giờ đã rẻ hơn trước khá nhiều, nhưng khoảng cách về giá giữa các mẫu màn 4K giá rẻ và màn 2K cao cấp vẫn còn là rất lớn.

Ví dụ, những người chuyên về đồ họasẽ rất quan tâm tới khả năng tái tạo màu sắc cùng với độ tương phản của màn hình, nhưng đây lạilà các yếu tố mà một tấm nền 4K rẻ tiền không thể vượt qua được ngay cả những tấm nền trung cấp ở độ phân giải thấp hơn. Màn hình giá rẻ thường sẽ có độ sáng thấp, độ trễcao, và hay gặp vấn đề như lưu ảnh và chết điểm ảnh.

Một câu hỏi nữa mà bạn nên tự hỏi bản thân chính là liệu mình có thực sự cần những ưu điểm của màn hình 4K hay không? Liệu bạn có thực sự cần thêm không gian hiển thị hay không? Nếu câu trả lời là có thì ngoài màn hình 4K ra bạn vẫn còn rất nhiều lựa chọn, ví dụ như các mẫu màn ultrawide chẳng hạn.

Cuối cùng là câu hỏi về tốc độ mạng Internet của bạn. Nhiều người mua màn hình 4K là để phục vụ mục đích xem các nội dung4K. Tuy rằng không phải là khó tìm nhưng chưa chắc đường truyền mạng của bạn đã đáp ứng được việc xem phim 4K trực tuyến. Trang phim Netflix (và cũng như nhiều dịch vụ khác) khuyến nghị đường truyền thực tế tối thiểu là 25MB nếu bạn muốn xem phim 4K.

Và đôi khi, độ phân giải chưa phải là tính năng duy nhất bạn quan tâm

Đúng là màn hình 4K giờ đã rẻ hơn trước rất nhiều nhưng màn hình với độ phân giải thấp hơn cũng thế. Bạn cũng nên để ý tới loại tấm nền màn hình,một yếu tố ảnh hưởng lớn tới chất lượng hình ảnh. Về giá thành, rẻ nhất thì ta có TN – loại tấm nền từ "đời Tống" trong anh em nhà màn hình LCD.

Các loại màn hình 4K giá rẻ cũng thường sử dụng tấm nền TN. Do đó chúng thường có góc nhìn hẹp, khả năng tái tạo màu sắc kém, và độ tương phản chỉ ở mức đáng thất vọng, dấu hiệu dễ thấy nhất chỉ là ở chất lượng màu đen cho ra không sâu. Trong khi đó, tấm nền IPS sẽ cho góc nhìn rộng hơn, cùng màu đen sâu hơn, ngoài ra, tấm nền VA thì có khả năng tái tạo màu sắc tốt nhất nhưng lại có độ trễ cao.

Màn hình có tần số quét cao cũng đang ngày càng phổ biến hơn. Nhờ đó mà chuyển động cho ra trên loại màn hình này sẽ mượt mà hơn bởi trong một giây, số lần làm mới hình ảnh của chúng sẽ nhiều hơn các mẫu màn 60Hz truyền thống. Hiện đang có nhiều mẫu màn hình 144 và 240 Hz cho chuyển động mượt mà nhưng giá còn rẻ hơn màn hình 4K 60 Hz.

Các mẫu màn hình giá rẻ thường bỏ qua yếu tố độ sáng, đây là điểm sẽ khiến bạn khó chịu khi sử dụng trong môi trường công sở có đầy đủ ánh sáng. Nếu rủng rỉnh, bạn sẽ dễ dàng mua được một màn hình 4K có đủ sáng để phát nội dụng HDR. Song đây là thứ mà màn 2K hay thậm chỉ là HD cũng có.

Yếu tố thẩm mỹ cũng là một điều bạn nên ưu tiên. Phần khung viền lớn thô bạo bao quanh màn hình có thể làm ảnh hưởng trầm trọng tới trải nghiệm sử dụng của bạn. Bạn cứ nhìn sang mấy mẫu màn hình OLED mới đây với thiết kế khung viền mỏng là sẽ hiểu được sự cuốn hút của yếu tố thanh mảnh, gọn nhẹ và hiện đại của màn hình máy tính. Nhưng với khả năng ở hiện tại, chúng ta vẫn chưa thể có các mẫu màn hình 4K với phần viền màn hình quyến rũ như vậy được, về phần này, chiếc iMac 2020 chính là một ví dụ hoàn hảo.

Kết luận lại thì nếu muốn nâng cấp màn hình, bạn không nên quá quan trọng cái độ phân giải 4K hào nhoáng mà nên quan tâm tới chất lượng tổng thể của nó. Bởi độ phân giải 4K không phải tính năng quan trọng nhất mà người dùng nào cũng cần có.

Trung ND