Chromebook cán mốc 10 năm tuổi: Google đã đúng!

10 năm trước, tại sự kiện Google I/O 2011, Google đã công bố 2 chiếc Chromebook thương mại đầu tiên là Samsung Series 5 và Acer AC 700. Tuy nhiên, bộ đôi ấy lại không nhận được sự đón nhận và đánh giá cao từ người tiêu dùng.

Một nhà phê bình đã gọi Acer AC700 là một chiếc "netbook đơn thuần", ý chỉ những chiếc laptop mini có khả năng kết nối Internet và chuyên thực hiện tác vụ cơ bản. Trong khi chuyên gia khác lại cho rằng, Samsung Series 5 thực chất chỉ là một "trình duyệt có bàn phím".

Chính khái niệm về Chromebook - một chiếc laptop giá rẻ, hoạt động phụ thuộc hoàn toàn vào kết nối Internet và các dịch vụ đám mây - dường như đã đi ngược lại tất cả quan điểm của các nhà phê bình lẫn xu hướng công nghệ thời bấy giờ.

Thậm chí, tờ báo công nghệ Register còn đăng một bài viết vào cuối năm 2011 với tiêu đề "Chromebook: Nỗi thất bại trong năm 2011?". Tuy nhiên đến năm 2016, Chromebook không những không sụp đổ mà còn bán chạy hơn các máy tính dùng macOS ở Mỹ. Ngày nay, những sản phẩm dùng hệ điều hành của Google chiếm hơn 60% phần cứng máy tính được sử dụng trong các tổ chức giáo dục.

Google đặt cược lớn vào Chromebook

Năm 2006, Kan Liu, nay là giám đốc quản lý sản phẩm của Google, đã nghiên cứu các ứng dụng trên Windows. Song, anh nhận ra sự phức tạp mà hệ điều hành của Microsoft mang lại, cho rằng chúng rối rắm quá mức cần thiết khiến cho trải nghiệm người dùng bị ảnh hưởng.

Vài năm sau, Liu và các cộng sự đã phát triển Chrome OS dùng trong nội bộ. Nó được xem như một hệ điều hành Internet với ưu điểm nhanh, nhẹ, tương thích tốt máy tính cấu hình thấp. Triết lý để Google phát triển hệ điều hành này là luôn giữ nó đơn giản.

Nhóm nghiên cứu cho biết việc đầu tiên mà họ làm là tập trung loại bỏ càng nhiều cài đặt, tùy chỉnh và tính năng càng tốt, nhưng không ảnh hưởng đến trải nghiệm chung.

Nguyên mẫu laptop CR-48 chạy Chrome OS của Google có thiết kế đơn giản và kém phần bắt mắt

Vào tháng 12/2010, Google hé lộ nguyên mẫu máy tính xách tay CR-48 được cài sẵn Chrome OS đang trong giai đoạn thử nghiệm. Theo đó, Google đã cung cấp sản phẩm cho số ít người dùng trải nghiệm, nhằm thu về phản hồi sử dụng Chrome OS. Ngoài ra, vào thời điểm công bố hệ điều hành đám mây mới, CEO Google Sundar Pichai còn cho rằng: "Phần cứng tồn tại chỉ là để thử nghiệm phần mềm".

Điều đó cho thấy Google không đặt nặng việc trang bị phần cứng khủng cho một chiếc máy tính xách tay. Thay vào đó họ chỉ trang bị đủ mức cần thiết và tích hợp phần mềm được tối ưu tốt.

Khi những mẫu Chromebook thương mại đầu tiên được ra mắt, đại đa số ý kiến đều tỏ ra hoang mang với các thiết bị này. Khiếu nại lớn nhất mà người dùng dành cho Chromebook là mức giá quá cao. Điển hình là Acer AC700, chiếc máy có giá khởi điểm từ 350 USD – tức hơn 400 USD tiền mặt vào năm 2021.

Nhắc đến đây, nhiều người lại cho rằng tại sao lại phải bỏ ra 400 USD cho một chiếc máy tính xách tay chỉ có khả năng kết nối mạng và lướt web mà không thể chạy bất kỳ phần mềm nào trên Windows hay macOS?

Bất chấp những khó khăn ban đầu, Google vẫn quyết tâm theo đuổi Chromebook và hoàn thiện nó tốt hơn. Một trong những động thái thông minh nhất mà Google từng thực hiện là đưa Chromebook tiếp cận đến một phân khúc thị trường mới mà các nhà sản xuất khác thường lãng quên: Lớp học.

Thành công đến muộn

Sau một thời gian, thứ khiến Chromebook trở nên thất bại ở thời điểm vừa ra mắt lại trở thành sức mạnh lớn nhất đối với chúng, mà cụ thể là Chromebook bị giới hạn xung quanh các tác vụ trên đám mây cần có kết nối Internet. Mặt khác, hệ điều hành Chrome OS không quá phức tạp đã khiến các tổ chức giáo dục nhận ra đây thực sự là một hệ thống dễ tiếp cận, sửa chữa, quan trọng nhất là giá thành phải chăng.

Google xem đây như một cơ hội và bắt đầu theo đuổi hướng đi đó. Gã khổng lồ công nghệ tìm kiếm từng bước thúc đẩy các OEM (nhà sản xuất phụ tùng gốc) phát triển Chromebook hoạt động tốt trong môi trường lớp học. Điều này cũng đồng nghĩa với việc là giúp cho chúng bền, nhẹ, đơn giản và rẻ tiền hơn.

Đến năm 2012, Chromebook chiếm 5% thị phần sản phẩm các thiết bị di động dành cho môi trường giáo dục ở Mỹ. Đây được xem là kết quả tốt khi sản phẩm của Google chỉ vừa ra mắt thị trường được một năm. Tiếp tục đà phát triển này đến năm 2017, thị phần của Chromebook trong phân khúc sản phẩm này đã chiếm đến gần 60%.

Tốc độ tăng trưởng nhanh đến khó tin này đã khiến các đối thủ như Apple hay Microsoft phải ngạc nhiên. Thị phần của Apple trong mảng giáo dục đã giảm 33% trong cùng thời gian này, trong khi của Microsoft giảm 21%. Có thể nói từ năm 2012 đến 2017, Google đã chiếm lĩnh thị trường giáo dục từ hai đối thủ sừng sỏ.

Với việc Chromebook hoạt động tốt ở trường học, đây chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi chúng chiếm được lòng tin người dùng. Thông qua việc mua Chromebook cho con mình, các bậc phụ huynh đã nhận ra rằng họ thích sự đơn giản và dễ dùng. Từ đó, doanh số bán của Chromebook bắt đầu tăng lên.

Theo StatCounter, Chrome OS hiện có thị phần tổng thể ít hơn 7% ở Mỹ. Đây là một con số đáng kinh ngạc đối với một hệ điều hành chỉ mới phát triển được một thập kỷ.

Chromebook sẽ ngày càng phát triển

Chrome OS cuối cùng cũng đã được mở rộng và hiện có thể tương thích với các ứng dụng Linux cũng như Android. Điều này đã mở ra nhiều khả năng cho Chromebook mà một PC tiêu chuẩn không thể thực hiện. Qua đó, Chromebook có thể thực hiện được nhiều tác vụ hơn so với việc chỉ bị giới hạn trên trình duyệt web. Song nó vẫn chưa thể thay thế PC hiệu suất cao do không có các phần cứng chuyên dụng.

Điện toán đám mây hiện đang được kỳ vọng là tương lai của công nghệ, khi mà ngành công nghiệp trò chơi đang chuyển dần sang giao thức mới với các dịch vụ như Game Pass Ultimate của Microsoft, GeForce Now của Nvidia và Stadia của riêng Google.

Sử dụng các dịch vụ trò chơi đám mây, game thủ có thể chơi các tựa game AAA mà không cần sử dụng trình duyệt. Lượng máy chủ mạnh mẽ sẽ xử lý khối lượng công việc mà trò chơi cần và truyền trực tuyến đến máy tính người dùng qua Internet.

Câu hỏi đặt ra khi Chromebook ngày càng làm được nhiều thứ là: vì sao phải bỏ ra 1.000 USD để mua máy tính Windows, khi chiếc Chromebook 200 USD đã có thể đăng ký dịch vụ máy tính đám mây và làm được mọi thứ?

Quay trở về với các dịch vụ stream game, chúng cho phép một người sở hữu Chromebook giá rẻ có thể chơi nhiều tựa game mới ở độ phân giải Full HD và tốc độ 60fps. Các game thủ sẽ không cần phải bỏ ra hàng nghìn USD để lắp ráp một dàn máy PC cấu hình khủng, hay mua máy chơi game console đắt tiền mới nhất. Mọi thứ giờ đây đều trở nên cân bằng với dịch vụ điện toán đám mây.

Việc chơi game trên đám mây mới chỉ là bước khởi đầu. Ngay sau đó, hầu hết mọi thứ người dùng làm trên máy tính sẽ được xử lý trên đám mây và truyền trực tuyến đến thiết bị của họ, cho dù thông qua băng thông rộng ở nhà hay dịch vụ 5G trong tương lai khi đang di chuyển.

Khi đó, một card đồ họa đắt tiền để đáp ứng tác vụ chỉnh sửa video hoặc một bộ xử lý mạnh mẽ để tính toán các chuỗi mã hóa phức tạp là không cần thiết. Thay vào đó, bạn sẽ cần một trình duyệt và tốc độ mạng ổn định.

Điều này quá rõ ràng khi trong tương lai, con người sẽ thay đổi cách nhìn nhận về máy tính cá nhân. Sẽ có những thế hệ học sinh bắt đầu học cách sử dụng máy tính thông qua việc tiếp cận Chromebook, hay các chuyên gia từ lâu đã phụ thuộc vào Windows chuyển sang Chrome OS vì nhận ra chiếc laptop 1.000 USD là quá mức cần thiết.

Google đã quyết định theo đuổi một cuộc chơi dài hơi với Chrome OS và những nỗ lực của họ hiện đang bắt đầu mang lại kết quả tốt. Chromebook có thể sẽ được xem như một trong những thành tựu vượt bậc của công ty trong vài năm tới.

Ngọc Diệp (Theo Android Authority)